لزوم نمایش عادلانه فیلم کوتاه و مستند

همچنین تعداد فیلم‌های کوتاه از ۱۸ فیلم به ۴۴ فیلم رسیده و به‌طور طبیعی فیلم‌های مستند هم این شرایط را دارند که برای‌شان مزیت محسوب می‌شود. دیگر مزیت حضور فیلم‌ها به‌خصوص فیلم کوتاه در جشنواره، راهیابی یکسره فیلم‌ها در بخش مسابقه جشنواره است و دیگر لازم نیست که فیلم‌ها حتما در جشنواره فیلم کوتاه تهران شرکت کرده باشند و به نوعی پروازشان یکراست روی زمین جشنواره فیلم فجر می‌نشیند.

این مساله در حالی است که در گذشته فیلم‌هایی که قبلا یکبار ممکن بود جایزهای در جشنواره کوتاه گرفته باشند، به‌دلیل قوانین آن زمان جشنواره که حتما باید در جشنواره فیلم کوتاه شرکت کرده باشند، دوباره از حضور در فجر بازمی‌ماندند. بنابراین رویکرد هیأت داوری به فیلم‌های کوتاه و بلند جشنواره چهل‌و‌سوم مثبت و قابل ستایش است. اما در این میان یک انتقاد به جشنواره فیلم فجر در رابطه با نمایش فیلم‌های کوتاه و مستند وارد بوده که در خانه هنرمندان اتفاق افتاده است.

زمان جشنواره فیلم فجر بهترین فرصت برای آشنایی عموم مردم با انواع گونه‌های سینمایی از‌جمله فیلم مستند و کوتاه است اما نمایش این فیلم‌ها در خانه هنرمندان به این معنا می‌تواند باشد که این شکل از فیلم جایگاه چندانی در میان دیگر گونه‌ها ندارد و انگار فیلم‌های کوتاه و مستند، بچه‌های خطاکار و تبعید شده به مکانی خاص و دور از نظر هستند.

این موضوع که فیلم‌های مستند و کوتاه در بازه زمانی خودشان به نمایش درآمده و دیده شده‌اند، نمی‌تواند دلیل مناسبی برای انتخاب چنین رویکردی به سینمای کوتاه و مستند که بسیاری از آنها داستان‌ها یا موضوع‌های قابل‌توجه‌تری نسبت به فیلم‌های بلند بخش مسابقه دارند، باشد بنابراین لازم است که فیلم‌های مستند و کوتاه در چند بخش از شهر ازجمله شرق، غرب، جنوب و شمال نمایش داده شود تا فرهنگ دیدن این نوع فیلم نسبت به گذشته درونی‌تر و رایج‌تر شود.

در حال حاضر آیا لازم نیست در شهر تهران با این میزان جمعیت، فیلم‌های کوتاه و مستند در سه جای مختلف شهر نمایش داده شود؟ مثلا در موزه سینما در شمال شهر یا فرهنگسرای بهمن در جنوب؟ تمرکز پخش در یک نقطه از شهر تهران اشتیاق تماشای آن را از مخاطبان علاقه‌مند پیگیر فیلم کوتاه و مستند که مسافت‌شان دورتر است، می‌گیرد. اگر این شکل نمایش در تهران درونی شود، در دیگر شهرها هم به‌تدریج تماشای فیلم کوتاه و مستند تبدیل به عادت خواهد شد. اینها ایراداتی است که به نحوه نمایش فیلم‌های مستند و کوتاه وارد است.

جشنواره باید فرصت برابر برای دیده شدن آثار کوتاه و مستند فراهم کند و همان‌گونه که به انیمیشن بها می‌دهد، به آثار فیلمسازان کوتاه و مستند هم به همین اندازه بها دهد؛ چرا که این روزها بسیاری از این فیلمسازان با سرمایه‌گذاری شخصی، قرض و وام، ریسک ساخت اثری که بازگشت سرمایه‌اش در هاله‌ای از ابهام است، می‌پذیرند و به دل طوفان می‌زنند.