ابعاد اقدام تعرفه‌ای ترامپ علیه ایران

به‌طوری که شاید بتوان وضعیت وخیم ارزآوری و صادرات فرش ایرانی را نمونه بارزی از عدم تحقق اهداف صادراتی ایران به‌دلیل تحریم‌های آمریکا دانست؛ از سوی دیگر در برخی از بازارها نیز تهران و واشنگتن به رقیبی جدی برای هم تبدیل شده‌اند که بازار پسته را می‌توان در این راستا به‌عنوان نمونه برشمرد.با این‌حال چند روز قبل بود که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا بر کالاهای وارداتی از ۱۳۵ کشور از جمله ایران بین ۱۰ تا ۹۹ درصد تعرفه اعمال کرد که در بین این کشورها واردات از ایران با تعرفه ۱۰درصدی روبه‌رو شده است.این در حالی است که آمریکا حتی برای نزدیک‌ترین متحدانش چون انگلیس (۱۰درصد) و اتحادیه اروپا (۲۰درصد) تعرفه تعیین کرده است.کشورهایی چون چین (۳۴درصد)، ویتنام (۴۶ درصد)، تایلند (۳۶درصد)، کامبوج (۴۹ درصد)، کره جنوبی (۲۵درصد) و ژاپن(۲۴درصد)‌ بالاترین تعرفه را متحمل خواهند شد.با وجود آن که اعمال تعرفه‌های جدید از سوی دولت آمریکا با واکنش‌های شدیدی در بین کشورهای دنیا روبه‌رو شده و برخی از کارشناسان نیز آن را برای تجار کلیه کشورها مضر می‌دانند اما به‌نظر می‌رسد ایران یکی از کشورهایی باشد که به‌واسطه صادرات اندک خود به آمریکا با کمترین زیان ممکن روبه‌رو شود و در واقع می‌توان گفت این میزان تعرفه با توجه به حجم کم و خاص‌بودن مشتریان آنها در داخل کشور تأثیر چندانی در وضعیت تجارت کشورمان نخواهد داشت. 
   
کاهش تجارت بین ایران و آمریکا 
آخرین آمارهای گمرک نشان می‌دهد میزان تجارت ایران و آمریکا از ابتدای سال ۱۴۰۳ تا انتهای بهمن‌ماه به یک هزار و ۵۱۵ تن کالا به ارزش ۹۳ میلیون و ۸۵۸ هزار دلار می‌رسد؛ این در حالی است که در همین بازه زمانی در سال ۱۴۰۲ چیزی حدود یک هزار و ۸۱۰ تن کالا به ارزش ۱۱۴ میلیون و ۸۲۶ هزار دلار بین دو کشور مبادله شده بود. با وجود آن‌که میزان نهایی تجارت بین تهران و واشنگتن در سال ۱۴۰۲ به یک هزار و ۹۰۶ تن کالا به ارزش ۱۲۸میلیون و ۸۴۹هزار دلار رسید اما تراز تجاری کشورمان با آمریکا ۱۲۸ میلیون دلار به سود یانکی‌هاست.  ضمن این‌که آمار مقایسه‌ای ۱۱ماهه سال گذشته و ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۲ گویای آن است که به لحاظ وزنی ۱۶ درصد و به لحاظ ارزشی ۱۸ درصد از میزان تجارت بین دو کشور کاسته شده است.
   
افت محسوس صادرات کالاهای ایرانی به آمریکا
در۱۱ ماهه ۱۴۰۳ چیزی حدود ۸۴ تن کالای ایرانی به ارزش ۳۱۸هزار دلار به آمریکا صادر شد؛ این در حالی است که در همین بازه زمانی در سال ۱۴۰۲ حدود ۶۳ تن کالا به ارزش ۳۱۸ هزار دلار صادر شده بود.  با وجود آن که میزان نهایی صادرات ایران به آمریکا در سال ۱۴۰۲ به ۶۵ تن کالا به ارزش ۳۳۰ هزار دلار رسید اما می‌توان گفت آمار مقایسه‌ای ۱۱ ماهه سال گذشته و ۱۱ ماهه سال ۱۴۰۲ گویای آن است که هر‌چند صادرات کالاهای ایرانی به آمریکا به‌لحاظ وزنی رشدی ۳۳ درصدی داشته اما ارزآوری کشورمان کاهش محسوس ۴۵ درصدی را تجربه کرده است. 
   
واردات تهران از واشنگتن
میزان واردات ایران از آمریکا از ابتدای سال۱۴۰۳ تا انتهای بهمن‌ماه به یک هزارو۴۳۱ تن کالا به ارزش۹۳ میلیون و ۶۸۵ هزار دلار می‌رسد؛ این در حالی است که در همین بازه زمانی در سال ۱۴۰۲ حدود یک هزار و ۷۴۷ تن کالا به ارزش ۱۱۴ میلیون و ۵۰۸ هزار دلار از آمریکا وارد کشورمان شده بود.با وجود آن که میزان نهایی واردات تهران از واشنگتن در سال ۱۴۰۲ یک هزار و ۸۴۱ تن کالا به ارزش ۱۲۸ میلیون و ۵۱۹ هزار دلار رسید اما می‌توان گفت آمار مقایسه‌ای ۱۱ماهه سال گذشته و۱۱ماهه سال ۱۴۰۲ گویای آن است که واردات کالا از آمریکا نیزچه به لحاظ وزنی چه به لحاظ ارزشی کاهش ۱۸درصدی را تجربه کرده است. 
   
پرطرفدارترین کالاها بین تجار دو کشور
هرچند که محصولات کشاورزی سهم بسیار اندکی ازواردات ایران به آمریکا رابه خود اختصاص داده‌اند اما بد نیست بدانیم از۸۴ تن کالای صادراتی ایران درسال گذشته به آمریکا۵۹ تن(بیش از۷۰درصد صادرات)آن به محصولات کشاورزی وموادغذایی اختصاص پیدا کرده است که عمدتا نیز شامل انجیرخشک، زردآلو، آلو، زعفران، سوهان، نان، خیار، رب گوجه و بیسکوییت است. 
از سوی دیگر اما ۷۵ درصد از حجم واردات کالا از کشور آمریکا شامل انواع دارو، مکمل‌های غذایی، کیت‌های آزمایشگاهی، مواد اولیه جراحی، دندان‌پزشکی و دستگاه‌های پزشکی بوده و مابقی شامل موادغذایی، اسانس‌ها ومکمل‌های غذایی، انواع اسید و نهاده‌های مولد دامی برای تکثیر ‌نژاد دام از جمله جوجه، دام سنگین و میگو بوده است.