موشک‌های چند هزار دلاری یمن کابوس میلیارد دلاری غرب

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از فارس، اندیشکده آمریکایی «بنیاد دفاع از دموکراسی» در گزارشی به کابوس موشک‌های یمن برای غرب اشاره کرد.
در این گزارش آمده است: حملات اخیر حوثی‌های یمن با استفاده از موشک‌های ارزان‌قیمت به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های نظامی و اقتصادی برای آمریکا و اسرائیل تبدیل شده است. گزارش‌ها نشان می‌دهند که این گروه با موشک‌هایی به ارزش تقریبی ۲۰ هزار دلار توانسته‌اند پهپادهای پیشرفته آمریکایی به ارزش بیش از ۳۰ میلیون دلار را سرنگون کنند، که این امر هزینه‌های جنگ آمریکا علیه یمن را به سطحی غیرقابل‌تحمل رسانده است. در همین حال، محاصره دریایی اعمال‌شده توسط حوثی‌ها علیه اسرائیل نیز فشار اقتصادی سنگینی بر اسرائیل وارد کرده و تجارت جهانی را تحت تأثیر قرار داده است.

موشک‌های ارزان و پهپادهای گران؛ جنگ نامتقارن در یمن
در تازه‌ترین حادثه، یک موشک بالستیک شلیک‌شده توسط حوثی‌ها روز یکشنبه از سپر دفاعی چندلایه اسرائیل عبور کرد و در نزدیکی فرودگاه بن گوریون منفجر شد. این حمله که با یک موشک ارزان‌قیمت انجام شد، چندین تلاش رهگیری توسط ارتش اسرائیل (IDF) را ناکام گذاشت؛ تلاش‌هایی که هر یک میلیون‌ها دلار هزینه در بر داشت. کارشناسان این عدم تعادل هزینه‌ای را نشانه‌ای از جنگ نامتقارن می‌دانند که خزانه‌های غربی را خالی کرده است.
«جاناتان سیه»، تحلیلگر تحقیقاتی بنیاد دفاع از دموکراسی‌ این استراتژی را عمدی و طراحی‌شده توصیف می‌کند. او می‌گوید: «این جنگ نامتقارن است. نیازی به وارد کردن تلفات گسترده نیست؛ کافی است حریف را از نظر مالی خسته کنید.» سیه توضیح می‌دهد که حوثی‌ها اکنون بیشتر سلاح‌های خود را در داخل یمن با قطعات وارداتی مونتاژ می‌کنند.
از ۱۵ مارس (25 اسفند)، ایالات متحده بیش از ۸۰۰ حمله علیه مواضع حوثی‌ها انجام داده، اما این حملات نتوانسته جلوی بارش مداوم پهپادها و موشک‌ها را بگیرد. سرهنگ بازنشسته بریتانیایی ریچارد کمپ، که تجربه فرماندهی در افغانستان را دارد، معتقد است این درگیری بخشی از نمایش قدرت ایران است. او می‌گوید: «ایران از حوثی‌ها به‌عنوان بازویی برای تهدید اهداف نظامی و تجاری استفاده می‌کند و این هزینه‌ها برای غرب غیرقابل‌تحمل شده است.» کمپ افزود: «هر موشک پاتریوت یا رهگیر دریایی میلیون‌ها دلار هزینه دارد، در حالی که هر پهپاد یا موشک حوثی‌ها چند هزار دلار ارزش دارد. این وضعیت پایدار نیست.»

هزینه‌های هنگفت نظامی آمریکا
حضور مداوم نظامی آمریکا در منطقه، از جمله گروه‌های ناوهای هواپیمابر، گشت‌های پهپادی و کمپین‌های هوایی در یمن، هزینه‌های هنگفتی را به دنبال داشته است. هر پهپاد آمریکایی ریپر که توسط موشک‌های ۲۰ هزار دلاری حوثی‌ها سرنگون می‌شود، بیش از ۳۰ میلیون دلار خسارت به بار می‌آورد. این جنگ فرسایشی، بودجه دفاعی آمریکا را به شدت تحت فشار قرار داده و کارشناسان معتقدند که این روند می‌تواند سال‌ها ادامه یابد. سیه این وضعیت را «جنگ فرسایشی» نامید و گفت: «اما فقط یک طرف هزینه‌های سنگین را متحمل می‌شود.»
آمریکا برای مقابله با این حملات، سیستم‌های پیشرفته‌ای مانند پاتریوت را به کار گرفته، اما موفقیت‌آمیز بودن این سیستم‌ها به دلیل طراحی مدولار سلاح‌های حوثی‌ها زیر سؤال رفته است. حتی اگر قطعات در دریا رهگیری شوند، دانش و ابزار موجود در یمن اجازه بازسازی سریع را می‌دهد. این امر هزینه‌های دفاعی آمریکا را به سطحی رسانده که تحلیلگران آن را «سرسام‌آور» توصیف می‌کنند.

محاصره دریایی و فشار اقتصادی بر اسرائیل
در کنار فشار بر آمریکا، محاصره دریایی اعمال‌شده توسط حوثی‌ها علیه اسرائیل نیز تبعات اقتصادی سنگینی به دنبال داشته است. این گروه با هدف قرار دادن کشتی‌های مرتبط با اسرائیل در دریای سرخ، یکی از حیاتی‌ترین مسیرهای تجاری جهان را مختل کرده است. نوآم ریدان، همکار ارشد مؤسسه واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، اعلام کرد که از اواخر ۲۰۲۳، ترانزیت تجاری از باب‌المندب و کانال سوئز بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته است. او گفت: «این یک ضربه بزرگ است. بسیاری از کشتی‌ها مجبور شده‌اند مسیر خود را به دور آفریقای جنوبی تغییر دهند که هفته‌ها به زمان سفر اضافه کرده و هزینه‌های حمل‌ونقل را به طور قابل‌توجهی افزایش داده است.»
ریدان افزود که کشتی‌های مرتبط با منافع اسرائیلی به طور کامل از این منطقه اجتناب می‌کنند. «هیچ کشتی‌ای با پرچم اسرائیل در این آب‌ها تردد نمی‌کند و حتی کشتی‌هایی با ارتباط غیرمستقیم با اسرائیل هم دوری می‌کنند.» این اختلال، نرخ‌های جهانی حمل‌ونقل را بالا برده و فشار اقتصادی شدیدی بر اسرائیل وارد کرده است. او تأکید کرد: «هزینه‌های حمل‌ونقل در همه چیز از جمله کالاهای وارداتی و بنزین منعکس می‌شود و این تأثیر بر اقتصاد اسرائیل مشهود است.»

حمله روز یکشنبه به فرودگاه بن گوریون نیز نشان‌دهنده شدت این محاصره است. انفجار نزدیک باند فرودگاه پروازها را مختل کرد و شرکت‌های بین‌المللی مانند لوفت‌هانزا، ایر اروپا، ویز ایر، سوئیس، استرالیا، اتریش، هند و ایتالیا پروازهای خود را به حالت تعلیق درآوردند. یک هواپیمای فرانسوی نیز ۲۰ دقیقه پیش از فرود تغییر مسیر داد و به پاریس بازگشت. این تعلیق‌ها نشان‌دهنده نگرانی شدید از امنیت پروازها در پی حملات حوثی‌هاست.

تبعات گسترده بر تجارت جهانی
اختلال در ترانزیت دریایی نه‌تنها اسرائیل را تحت تأثیر قرار داده، بلکه تجارت جهانی را نیز با چالش مواجه کرده است. ریدان توضیح داد که نفت خام عراق که قبلاً از دریای سرخ عبور می‌کرد، اکنون باید مسیر طولانی‌تری به دور آفریقا طی کند، که قیمت هر بشکه را تا رسیدن به پالایشگاه‌های اروپا افزایش می‌دهد. این امر هزینه‌های حمل‌ونقل را برای شرکت‌های بین‌المللی بالا برده و برخی از آن‌ها، مانند مِرسک و CMA CGM، از افزایش نرخ‌های حمل‌ونقل سود برده‌اند، در حالی که شرکت‌هایی مانند MSC که کشتی‌هایشان مورد حمله قرار گرفته، عقب‌نشینی کرده‌اند.
حوثی‌های یمن با استفاده از موشک‌های ارزان‌قیمت ۲۰ هزار دلاری توانسته‌اند پهپادهای ۳۰ میلیون دلاری آمریکا را سرنگون کنند و هزینه‌های جنگ برای واشنگتن را به سطحی سرسام‌آور رسانده‌اند. در همین حال، محاصره دریایی علیه اسرائیل فشار اقتصادی سنگینی بر آن وارد کرده و تجارت جهانی را مختل کرده است. این جنگ نامتقارن، نشان می‌دهد که حوثی‌ها با هزینه‌ای اندک، قدرت‌های بزرگ را به زانو درآورده‌اند و این بحران بدون راه‌حل فوری، به یک چالش بلندمدت برای آمریکا و اسرائیل تبدیل شده است.