در هر قسمت از این برنامه، مهمانان نام‌آشنا از چهره‌های محبوب مخاطبان در کنار کامران تفتی به گفتگو نشسته و با استفاده از لطایف و نمایش‌های مختلف، لحظات شاد و مفرحی را برای بینندگان به ارمغان می‌آورند. هموطنز به‌طور خاص به معرفی ظرفیت‌های هنری و فرهنگی شهر‌های مختلف ایران می‌پردازد و با اجرای آیتم‌های متنوعی از جمله استندآپ، شعر طنز و موسیقی‌های محلی، تنوع فرهنگی کشور را نمایان می‌سازد. این برنامه در تلاش است تا علاوه بر سرگرمی و توجه به مشکلات و نیاز‌های مناطق مختلف، صدای مردمان نادیده‌مانده را به گوش همگان برساند. لازم به ذکر است که با همکاری عوامل حرفهای و با دقت در انتخاب مهمانان، هموطنز به یکی از برنامه‌های پرمخاطب تلویزیونی تبدیل شده که امید می‌رود ادامه‌دار باشد و به ترویج فرهنگ هم‌زیستی اقوام ایرانی کمک کند. به این بهانه جام‌جم با سید‌فضل‌الله شریعت‌پناهی، مدیر گروه تولیدات غیرنمایشی مرکز سیمرغ، حسین امانی از تهیه‌کنندگان هموطنز و کامران تفتی مجری این برنامه به گفتگو نشسته است.
تولیدات غیرنمایشی سیمرغ
سیدفضل الله شریعت‌پناهی، مدیر گروه تولیدات غیرنمایشی مرکز سیمرغ در ابتدای گفتگو با جام‌جم گفت: گروه تولیدات غیرنمایشی مرکز سیمرغ تقریبا سابقه دو ساله‌ای در این زمینه دارد. البته ما کار رسمی خود را از اوایل سال گذشته آغاز کرده و تولیدات جدی‌تری از اواسط سال شروع شد. تمامی تولیداتی که ساختاری غیرنمایشی دارند شامل مستند، مسابقه، ترکیبی و ریالیتی در این بخش طراحی و تولید شده است. تا‌کنون، ۱۰۵ برنامه در مرحله طرح و برنامه، برآورد، تولید و پخش از سوی گروه تولیدات غیرنمایشی در دست قرار گرفته است. برنامه هموطنز اولین برنامه‌ای بود که در این گروه مصوب شد. طرح اولیه آن به پیشنهاد آقای امانی و به نام اولیه «فلش‌خند» به صورت موقت انتخاب شد تا مراحل اداری آن طی شود، اما بعد نام آن به هموطنز تغییر یافت. این برنامه از این جهت برای ما اهمیت داشت که به نقاط مختلف کشور نگاهی داشت و قرار بود هر شب میزبان اهالی یک شهر باشد و فضایی شاد با حضور اهالی شهر ایجاد کند. از آنجا که در دوره تحول، توجه به نقاط مختلف ایران بسیار حائز اهمیت بوده است، این برنامه به همین منظور طراحی و تولید شد. در ابتدا، پخش این برنامه از شبکه دو آغاز شد، اما به دلیل وقوع برخی اتفاقات در اوایل سال ۱۴۰۲، بی‌نظمی‌هایی در پخش به وجود آمد. بنابراین، قبل از شروع سری جدید، هماهنگی‌هایی با شبکه نسیم انجام شد و برنامه در کنداکتور این شبکه قرار گرفت. به نظرم، این برنامه پتانسیل بالایی دارد و امیدوارم به ادامه آن پرداخته شود تا تمامی شهر‌های ایران در آن دیده شوند و مشارکت کنند.
پتانسیل بالای هموطنز
حسین امانی، طراح و تهیه‌کننده برنامه هموطنز عنوان کرد: در ابتدا، هموطنز یکی از آیتم‌های برنامه از طرح کلی برنامه بود و بعد از بحث‌های متعدد در اتاق فکر، متوجه شدیم پتانسیل این آیتم از کل برنامه بیشتر شده است؛ بنابراین تصمیم گرفتیم ساختار را تغییر دهیم. حتی در ابتدای تولید به ایده قومیت‌ها پرداختیم و بعد دیدیم نهایتا ۲۰ قومیت را می‌توانیم پیش ببریم و این ایده ظرفیت بیشتری برای تولید ندارد، بنابراین سراغ شهر‌ها رفتیم. حالا خدا را شکر استقبال بسیار خوبی از سوی شهر‌ها صورت می‌گیرد و خود آن‌ها مشارکت فعالی دارند. بازخورد‌های دریافتی حتی در فضای مجازی نیز مشهود است. به‌طور قطع، وقتی ما به یک شهر می‌پردازیم، آن شهر و اهالی‌اش در فضای مجازی این موضوع را به سرعت وایرال می‌کنند و بازخورد عجیبی در این فضا ایجاد می‌شود. تولید این نوع برنامه‌ها کمی دشوار است، زیرا همه مولفه‌ها باید در یک روز حاضر شود. اما تا اینجا واقعا از نتیجه کار راضی هستیم و امیدواریم این روند ادامه یابد.
هموطنز آینه‌ای از رسانه ملی
کامران تفتی، مجری هموطنز با اشاره به پیشینه آشنایی‌اش با عوامل هموطنز در خصوص همکاری با این برنامه اظهار داشت: رفاقتم با آقای شریعت‌پناهی تقریبا دارد از ربع قرن عبور می‌کند. دعوت برای اجرای هموطنز پیشنهاد آقای شریعت‌پناهی بود. البته با حسین امانی عزیز نیز به دلیل حمایت‌ها و نگاه ملی‌اش رابطه‌مان از دوستی به برادری رسیده است. زمانی که برای اولین بار پیشنهاد اجرا داده شد، حسین امانی گفت می‌خواهیم برویم سراغ شهر‌هایی که تا حالا کسی اسم‌شان را نبرده یا در تلویزیون از آن‌ها یادی نشده است. این سوژه ماهیت ذاتی جذابی برایم ایجاد کرد. من خودم فعالیتم را از شهرستان شروع کردم و هیچ‌گاه فکر نمی‌کردم روزی به پایتخت، تلویزیون و فضای سینما و نمایشی برسم. احساس می‌کردم اگر کسی در مناطق کم‌برخوردار دغدغه کار فرهنگی داشته باشد، مسیر طولانی و دشواری در پیش دارد تا بتواند به پایتخت و برنامه‌های تلویزیونی راه پیدا کند.
تفتی ادامه داد: همواره در ذهنم این مسأله زنگ می‌خورد که چگونه می‌شود برای روستا‌ها و شهر‌های کوچک کشورمان کار نکرد، در حالی که بسیاری از بزرگان و افراد موفق از این مناطق آمده‌اند. این بود که هموطنز دقیقا روی این مسأله انگشت گذاشت. چه مخاطبان متوجه بشوند یا نشوند روح هموطنز از کوچکترین عضو تا بزرگ‌ترین فرد که تهیه‌کننده آن است و حتی مجموعه سیمرغ همگی بر این عقیده‌اند که آن آدمی که فکر می‌کند دیده یا شنیده نمی‌شود قرار است دیده و شنیده شود. این برای من بسیار ارزشمند است. صادقانه می‌گویم با وجود تمام مشغله‌ها در زندگی‌ام، سعی کردم بخش نمایشی کارهایم را حفظ کنم، اما اجرای این برنامه را هم بپذیرم. برنامه هموطنز یکی از برنامه‌هایی است که می‌تواند به برند تبدیل شود. تمام سختی‌هایی که مدیر و تهیه‌کننده ما و همه ما تجربه می‌کنیم، می‌ارزد تا استقلالی داشته باشیم و هموطنز را به برندی تبدیل کنیم که هر ایرانی بداند روزی تصویری یا صدایی از خود در تلویزیون کشورش خواهد دید یا شنید. آن زمان به کلمات دیگری برای بیان ماهیت رسانه‌ملی نیاز نخواهیم داشت و واقعا به تمام معنی تلویزیون، تلویزیون ملی خواهد شد.
تنوع قومیتی فرصت است
مدیر گروه تولیدات غیرنمایشی سیمرغ در اشاره به رعایت خط قرمز‌ها در برنامه‌سازی‌هایی با سوژه حساس قومیت‌ها توضیح داد: ما کار درباره قومیت‌ها و شهر‌ها را تهدیدی برای برنامه‌سازی نمی‌دانیم. بلکه این تنوع قومیتی و تعدد شهری را یک فرصت می‌دانیم. در برخی موارد برنامه‌سازی ممکن است اشتباهاتی پیش بیاید، اما به نظر می‌رسد آداب، رسوم و فرهنگ، خرده‌فرهنگ‌ها و حتی زبان، لباس، صنایع‌دستی و موسیقی را که در مناطق مختلف کشور بسیار متفاوت است اگر بتوانیم به درستی از پتانسیل آن استفاده کنیم، اتفاقا به انسجام کشور کمک خواهد کرد. کشور ما از همین قومیت‌های مختلف تشکیل شده و چهار گوشه و مرکز کشور را همین قومیت‌ها مرزبانی می‌کنند. هنر این است که بتوانیم همه این اقوام را زیر یک پرچم جمع کنیم. این موضوع بسیار حائز اهمیت است که ما فقط یک قومیت را در یک استان نبینیم، بلکه در کل کشور آن قومیت را ببینیم. همان‌طور که برخی از استان‌های ما به طور طبیعی آمیخته‌ای از تمام اقوام هستند و حتی تهران هم به همین شکل است. به نظر می‌رسد این تنوع قومیت، برگ برنده برنامه ماست.
پژوهشی که گنجینه است
امانی درباره اولویت‌های انتخاب شهر‌ها گفت: برای رسیدن به شهر‌هایی که بر اساس ایده هموطنز در رسانه‌ها کمتر به آن‌ها پرداخته شده پژوهش انجام می‌گیرد. تا‌کنون، پژوهشگران ما حدود ۷۰۰ شهر را به‌صورت تصادفی انتخاب کرده و با اهالی، خبرنگاران و مسئولان آن شهر‌ها در ارتباط بوده‌اند تا بتوانند اطلاعات خود را نسبت به این شهر‌ها تکمیل کنند. در حال حاضر توانسته‌ایم گنجینه‌ای از اطلاعات کم‌دسترس شهر‌ها تهیه کنیم. مثلا بر اساس این اطلاعات می‌توانیم لیست استندآپر‌های هر شهری را که بخواهند در اختیارشان قرار دهیم. از آنجا که برخی شهر‌ها سلبریتی ندارند، نمی‌توان همیشه هموطنز را گفتگو محور پیش برد. یکی از جالب‌ترین تجربه‌های ما مربوط به اندیمشک بود، جایی که یک استندآپ کمدی (با اجرای آرتین) با موضوعات محلی اجرا شد و با خود لر‌ها شوخی کرد. غیر ممکن است که شما کانالی از این قوم را باز کنید و این استندآپ در آن نباشد. البته به همان اندازه شناسایی ظرفیت‌ها و هماهنگی بین شهر‌ها چالش‌برانگیز است، زیرا معمولا فقط یک روز فرصت داریم تا تماشاگران از آن شهر به برنامه بیایند. البته با تمام سختی‌ها شیرینی‌های زیادی هم تجربه کردیم. به یاد دارم که در ضبط برنامه‌ای از شهر‌های جنوبی (آغاجاری) که از چند قومیت تشکیل شده، یکی از مهمانان با لباس قوم بختیاری روی صحنه آمد و گفت که به احترام بختیاری‌های شهرش این لباس را پوشیده است. این نشان‌دهنده همدلی و برادری میان اقوام مختلف است.
تجربه اجرا با شهر‌ها و قومیت‌ها
تفتی در تکمیل صحبت‌های تهیه‌کننده هموطنز اضافه کرد: در رضوانشهر، ما با تنوعی از قومیت‌ها مانند ترک‌ها و گیلک‌ها روبه‌رو هستیم و زبان‌هایی مثل زبان تاتاری و ترکی وجود دارد. این شهر هم اهل تشیع دارد و هم اهل تسنن. با تمام تفاوت‌هایی که حتی به لحاظ مذهب در این شهر وجود دارد همگی با صلح و صفا کنار هم زندگی می‌کنند. به عنوان مثال، می‌روند امین‌السلطان غریب بنده و در آنجا مراسم عاشورا برگزار می‌کنند و برای تاسوعا مثلا می‌روند آرامگاه سید شرفشاه به صورت مشترک مراسم برگزار می‌کنند. همین عزیزان وقتی به برنامه می‌آیند و کنار هم می‌بینیم‌شان می‌پرسم پس حواشی‌ای که در مورد شیعه و سنی می‌گویند چیست؟ شما که کنار هم حالتان خوب است و زبان هم را می‌فهمید. واقعیت این که ایرانیان همیشه با عمل در مراوداتشان نشان داده‌اند انسان‌های مهمان‌نواز و مهربانی در سراسر جهان هستیم. اما تا زمانی که با یکدیگر مواجه نشویم، این احساس جذب جانمان نمی‌شود.
مجری هموطنز ادامه داد: مواجهه من با این افراد بیشتر گوشزد کردن این امر است که هموطنان ما از هر گوشه ایران که در برنامه حاضر می‌شوند حرف‌شان این است که تفتی بلندتر از این بگو که ما در جغرافیای خود با این مشکلات روبه‌رویم و البته این مزیت‌ها و منابع را هم داریم. مثلا ما در شهرمان با مشکلات خود آشناییم و از پسشان برمی‌آییم، ولی اگر مشکلات زیرساخت مانند آب و مترو حل شود، به پیشرفت کشور کمک خواهد کرد. در برنامه‌هایم به اهمیت گوش دادن به درد دل افرادی که احساس نادیده شدن دارند، تأکید کرده‌ام. رسانه آن‌ها فقط گوشی‌هایی است که صدای آن‌ها را به گوش دیگران می‌رساند. به عنوان مثال می‌گویند، بار‌ها درباره چهارشنبه بازار در صفحه‌شان صحبت کرده‌اند، اما وقتی در برنامه هموطنز به آن اشاره شد، تعداد مخاطبان بیشتری جذب صفحه مجازی آن‌ها شد و بازار شهرشان رونق گرفته. این قدرت تلویزیون است که نیاز است از آن هوشمندانه‌تر استفاده کرد.
تفتی در صحبت از چالش‌های اجرا در برنامه‌ای از جنس هموطنز عنوان کرد: با چالش‌های زیادی روبه‌رو هستیم. در ابتدای ضبط، مثلا شما وقتی از شهرستانی می‌آیید انتظار دارید بهترین شاعر شهرتان یا بهترین استندآپ کمدین شهرتان بیاید و اجرا داشته باشد و این را از من در حین اجرا می‌خواهند. گاهی اوقات حتی می‌گویند که ایشان تاجر شهر ماست اگر این فرد نباشد، شهر ما اقتصاد در گردشی ندارد. مهمانان تقاضا‌های زیادی دارند در حالی که برنامه در هر پخش فرصت محدودی دارد. هماهنگی برای این موضوعات کار دشواری است که دراین مواقع باید تهیه‌کننده با توضیحات مهمانان را راضی کند که فقط می‌توانیم به اختصار بخش‌های کوتاهی را در برنامه بیاوریم و این امر نیاز به تلاش زیادی دارد.
وی اضافه کرد: برای شهری بیش از ۱۲ ساعت ضبط داشته باشیم، چون هنرمندان زیادی داشتند. با توجه به محدودیت‌هایمان حتی امکان اینکه از یک شهر دو قسمت روی آنتن برود را هم نداریم. البته آنچه فصل جدید هموطنز را به بالای ۱۰۰ میلیون تماشا در بستر مجازی رساند، این بود که توانستیم عزیزان مهمان را توجیه کنیم که زمانی یک برنامه تبدیل به برند می‌شود که با وجود محدودیت‌های زمانی بتواند بهترین‌ها را در تولید به عرضه برساند. معتقدم هموطنز برند شده است، چون توانسته پتانسیل‌های هر شهر را معرفی و در عین حال، نظرات و انتقادات مردم را هم منتقل کند.
حمایت از هویت فرهنگی
شریعت‌پناهی در بیان حمایت‌های انجام شده از این برنامه گفت: معتقدم این برنامه به خودی خود نیازی به حمایت ندارد. وقتی شما در هر قسمت به یک منطقه خاص توجه می‌کنید، ناخودآگاه مخاطب را جذب کرده است. البته برنامه در دوره تحول و در راستای دیده شدن سراسر کشور، اقوام و بحث عدالت ابلاغ شد. از سوی دیگر این برنامه باید نگاهی هویتی داشته باشد و در کنار تاریخ، فرهنگ و جغرافیا به مردم هر منطقه بپردازد و مخاطبان را با ویژگی‌های خود آشنا کند. هر چند این موضوع به صورت پراکنده در برنامه‌های مختلف مطرح شده بود، اما اکنون به صورت رسمی آغاز شده است. همان‌طور که گفته شد در یکی، دو سال گذشته نیز شاهد برنامه‌های مربوط به اقوام و شهر‌های مختلف بوده‌ایم. به نظرم، به تعداد ساکنان هر شهر، می‌توان برنامه ساخت، زیرا داستان‌ها و سوژه‌های زیادی وجود دارد و افراد شاخصی در هر شهر حضور دارند. شاید در آینده نزدیک، بتوانیم به تمام شهر‌ها برویم و در سری دوم برنامه به بررسی اتفاقاتی که بعد از رفتن شما در آن شهر‌ها رخ داده بپردازیم. این نگاه در مرکز سیمرغ و البته معاونت سیما وجود دارد و مورد حمایت معاونت سیما قرار گرفته.
اعتبار هموطنز در معرفی شهر‌ها
امانی با اشاره به اعتبار برنامه در معرفی شهر‌ها توضیح داد: اعتبار برنامه در بین شهر‌ها به جایی رسیده که مسئولان اول استان یا هر شهر حتما برنامه را پیگیری می‌کنند. مواردی بوده که برنامه در سالن‌ها به نمایش جمعی گذاشته شده. از آنجا که در برنامه هموطنز، تلاش می‌کنیم به موضوعات مهم و کمتر دیده شده بپردازیم؛ این ظرفیت به ما این امکان را می‌دهد که مسائل و نیاز‌های مناطق مختلف را بررسی کنیم و از این طریق به مطالبه‌گری شهر‌ها بپردازیم. اما در کنار این موضوع یک رویکرد فکری غالب بر برنامه هم وجود دارد و آن هم اینکه اعتقاد داریم هر مشکلی وجود دارد، در همان شهر است و باید در همان شهر پیگیری شود. در نمونه‌ای کوچکتر، ممکن است هر فردی در خانه با مشکلاتی روبه‌رو باشد، اما در جمع‌های عمومی، انتقادی از این مسأله نخواهد داشت. البته این رویکرد بین مهمانان برنامه نیز تایید شده است.
وی به مثالی در این مورد اشاره می‌کند و می‌گوید: در یکی از برنامه‌ها، با اینکه قبل از حضور در برنامه، شاعری نسبت به برخی مسائل گله‌مند بود و می‌گفت می‌خواهد از تریبون برنامه برای بیان این گله‌ها استفاده کند، اما بعد از حضور در صحنه گفت نمی‌خواهد شهرش را خراب کند و به‌همین دلیل از خواندن اشعارش امتناع کرد. گاهی حتی برخی مطالبه‌ها از طرف برنامه مطرح می‌شود، اما این مهمان‌ها هستند که می‌گویند ما فقط همین یک فرصت را داریم و نمی‌خواهیم به این مسأله وارد شویم، بلکه می‌خواهیم تصویر مثبتی از شهرمان ارائه دهیم. از نکات مهم برای حضور در برنامه و تصمیم‌گیری برای آنچه که در برنامه از شهر ارائه می‌شود، این است که از بالاترین مقام تا افراد عادی شهر، همگی در این امر مشارکت کرده و بر ارائه مثبت از شهر تاکید دارند، زیرا می‌دانند که اگر انتقادی مطرح شود، ممکن است حاشیه‌هایی ایجاد کند.
قدرت تلویزیون ملی
تفتی با اشاره به قدرت تلویزیون ملی در بیان مطالبات مردمی تکمیل کرد: ما معتقدیم که هیچ‌جایی بهتر از تلویزیون ملی برای بیان حرفهای حقیقی وجود ندارد. در نهایت، سرمایه واقعی ایران مردم این کشور هستند. سرمایه ایران محدود به بخش اقتصادی یا گردشگری آن نیست. البته این فرهنگسازی که در کشوری زندگی می‌کنم که بخش فرهنگی به منِ نوعی اهمیت می‌دهد، باعث می‌شود جامعه به خودباوری رسیده و فرد‌فرد جامعه به‌دنبال رشد شخصی برای عقب‌نماندن در این دایره فرهنگ باشند. البته از حیث مطالبه‌گری باید اشاره کنم که در ضبط برنامه یک شهر که به ترویج علم شهره است، پرسیدم با توجه به اینکه شهر شما به درصد بالای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی شناخته شده است، شرایط اشتغال در این شهر به چه شکل است؟ جواب دادند کاری وجود ندارد. گفتن این مسأله به‌شکل نرم و نه تنش‌آفرین هم باعث رضایت خاطر مردم شهر می‌شود و هم این مطالبه به بالادست منتقل می‌شود. تلاش مجموعه دست‌اندرکاران هموطنز این است که بتواند ظرفیت‌های هنری، علمی، اقتصادی و حتی تجاری شهر را به تصویر بکشد و در کنار آن مطالبات را نیز بدون ایجاد فضای منفی و تنش‌آفرین بیان کند. در دنیای امروز، گفتگو‌های منطقی و هدفمند بسیار تأثیرگذار هستند و ما این را به‌وضوح در برنامه هموطنز مشاهده کرده‌ایم.
وی افزود: در حال حاضر، مرکز سیمرغ برنامه‌های غیرنمایشی زیادی دارد که همگی رکورد‌های بالایی در زمینه بیننده‌ها و فضای مجازی ثبت کرده‌اند. به‌ویژه، برنامه هموطنز با بیش از ۱۱۰ میلیون بازدید در فضای مجازی نشان‌دهنده تفکری است که از تهیه‌کننده به من و سپس به مردم منتقل شده است. البته انتقاداتی در این مسیر وجود دارد، اما ایدئولوژی و خط فکری ما در هموطنز و سیمرغ این است که بینندگان بدانند این یک نبرد بین پلتفرم‌ها، رسانه‌های شخصی و رسانه‌ملی نیست. چه بخواهیم چه نخواهیم، رسانه‌ملی همچنان بیشترین نفوذ و تأثیر را در جمعیت ایران دارد، حتی اگر من جزو آن دسته کوچکی باشم که می‌گوید دیگر تلویزیون نمی‌بیند یا تلویزیون را دوست ندارد، باز هم این تلویزیون است که بیشترین قدرت را در جذب بیننده دارد. ما باید به مردم اطمینان دهیم که خواسته‌ها و نظرات آن‌ها در تلویزیون شنیده می‌شود و مورد توجه قرار می‌گیرد.
عشق به ایران
مجری هموطنز در بیان میزان تاثیرگذاری خود در رشد برنامه عنوان کرد: هموطنز برنامه‌ای گروهی است و اصلا با تصمیمات فردی پیش نمی‌رود. چهار برنامه دیگر داشتم که امکان کار فردی داشتند. خودم برای موارد مختلف آن برنامه‌ها فکر می‌کردم و می‌نوشتم. مثلا احساس می‌کردم که باید این لباس را بپوشم تا آیتم مورد نظر بهتر دیده شود. اما در واقع، هموطنز اصلا به این شکل نیست؛ هر آنچه که شما می‌بینید، نتیجه مدیریت اتاق فکر ماست و حتی انتخاب رنگ‌ها توسط تیم گرافیکی‌مان است و این کار گروهی منسجم درنهایت به این نقطه می‌رسد که برای اولین بار یک برنامه غیرنمایشی بیلبوردی در شهر دارد و مردم آن را مشاهده می‌کنند. واقعا خوشحالیم که در این کار برای افرادی تلاش می‌کنیم که تا به حال فرصتی برای دیده‌شدن نداشتند.
تفتی اضافه کرد: دیده‌شدن مردم کمتر‌دیده‌شده، حال ما را بسیار خوب می‌کند. فقط در یک جمله بگویم که من یک بار فرصت زندگی‌کردن دارم و رگ‌های من به‌افتخار وطنم می‌تپد. من وطن‌پرستم و به تمام نقاط ایران عشق می‌ورزم و هرگونه که بتوانم، چه به عنوان خواننده، بازیگر، مجری، دوبلور یا عروسک‌گردان، تئاتر خیابانی و در نهایت اگر روزی خودم را شبیه بنری برای نمایش افتخارات ایران کنم، ابایی ندارم و با تمام سلول‌هایم برای این مرز و بوم کار می‌کنم. این عِرق و جان من است. ایران آن‌چیزی است که با تمام وجودم آن را دوست دارم. اگر می‌بینید هر برنامه‌ای با سوژه ایران را می‌پذیرم، دلیلی جز وطن‌پرستی ندارد. واقعا نمی‌توانم تمایزی بین شمالی‌ترین، جنوبی‌ترین، شرقی‌ترین و حتی مرکزی‌ترین نقاط کشورم قائل شوم. من معتقدم که بهترین جای دنیا ایران است و این را ثابت کرده‌ام. می‌توانستم مدت‌ها پیش از این کشور بروم. هم درآمد بیشتری داشته باشم و هم شرایط زندگی متفاوت‌تری داشته باشم، اما دور‌شدن از این خاک برای من ممکن نیست. ایران آن‌قدر داشته دارد و دیده نمی‌شود که مانند یک قندان است. شما یک قند از روی قندان برمی‌دارید. اما در این قندان قند‌های زیادی است که در اولین انتخاب‌ها دیده نمی‌شوند. معرفی‌کردن این نادیده‌ها، پای آن‌ها ایستادن و کمک به انسان‌هایی که در تلاشند این پتانسیل‌ها را به بهره‌وری برسانند، وظیفه ماست و ما این کار را انجام می‌دهیم.
تغییر نگرش هویتی
شریعت‌پناهی تغییر انگاره‌های ذهنی نسبت به اعلام زادبوم افراد چهره را یکی از دستاورد‌های هموطنز دانست و تاکید کرد: یکی از تحولات مهمی که در برنامه هموطنز رخ داده، تغییر انگاره‌های ذهنی افراد نسبت به آبا و اجداد و سرزمین مادری‌شان است. بسیاری از افراد به‌دلیل مهاجرت، تحصیل یا ازدواج از ریشه‌های خود فاصله می‌گیرند. اما در هموطنز، چهره‌ها با افتخار اعلام می‌کنند که از کجا آمده‌اند و با گویش محلی خود صحبت می‌کنند. این تغییر نگرش بسیار مثبت است. این مسأله باعث می‌شود افراد خود را جزئی از زادبوم خود بدانند و نه جدا از آن. به‌نظرم، این بسیار ارزشمند است و موجب می‌شود بزرگان و چهره‌های مشهور به ریشه‌های خود افتخار کنند و به سرزمین مادری و پدری خود ارج بگذارند. در دعوت از افراد چهره هر شهر، به‌محض اینکه به آن‌ها می‌گوییم برنامه با حضور مردم شهر خودت انجام می‌شود، با وجود مشغله‌ها سریعا پاسخ مثبت می‌دهند.
تنوع آیتم‌های برنامه
با توجه به صحبت مدیرگروه غیرنمایشی سیمرغ نسبت به امکان تغییر رنگ و لعاب برنامه در ایام مختلف، امانی توضیح داد: دوستان سردبیری برنامه ۳۸ آیتم را شناسایی کرده‌اند که هر شهر می‌تواند در یکی از این آیتم‌ها جای بگیرد و ما بر اساس این ۳۸ آیتم برنامه‌ریزی می‌کنیم. در حال حاضر، کنداکتور برنامه‌ها بر اساس این موارد تنظیم شده و در صورت تغییر رویکرد یا ورود فضای جدید، ممکن است تغییراتی ایجاد شود. دوست دارم همین‌جا از حمایت‌ها و زحمات همکارانم تشکر کنم. اول اینکه دوستان مرکز سیمرغ، به‌ویژه آقایان اکبرشاهی و شریعت‌پناهی، در این فضا بسیار فعال، موثر و حامی بودند. دوستان فنی ما همیشه در مسیر تولید همراه و پرتلاش در کنارمان بودند و با وجود چالش‌های زیاد، کوچکترین دلخوری‌ای پیش نیامد. به‌ویژه کامران، همیشه از همراهان فعال در تهیه و تولید بوده است. او قبل از ضبط برای هر شهری، اطلاعات لازم را جمع‌آوری و با افراد محلی صحبت می‌کند تا صرف انجام یک کار تجاری، اجرا نکرده باشد. چرا که برنامه ضبط طولانی‌ای دارد. پیش آمده ۱۲ ساعت ضبط داشتیم و هیچ کم‌کاری در انجام امورات برنامه وجود نداشت. نکته بعدی این است که ما در برنامه سه دسته مهمان داشتیم که به دلایل مختلف از جمله دلخوری، نمی‌خواستند بیایند، اما وقتی از شهرش اسم آورده‌ایم گفتند حتی حق‌الزحمه هم نمی‌خواهند. مهمان چهره‌ای مثل عباس موزون داشتیم که در زمان ضبط برنامه خودش «زندگی پس از زندگی» را روی آنتن داشت. گفت نمی‌رسم که در برنامه حاضر شوم. تا حرف از حضور مردم دزفول شد سریعا گفت فقط ساعت ضبط آیتم را هماهنگ کن.
علاقه و همکاری بی‌نظیر
شریعت‌پناهی در تکمیل صحبت‌های تهیه‌کننده و در بیان زحمات عوامل هموطنز عنوان کرد: کامران تفتی در زمان ضبط برنامه هموطنز درگیر ضبط سریال «مهیار عیار» بود. با وجود گریمی که برای بازی داشتند چنان علاقه‌ای برای اجرا در برنامه داشت که زمانش را طوری تنظیم می‌کرد تا حتما اجرای هموطنز را از دست ندهد. هر کس دیگری به جای ایشان بود می‌گفت اول باید سریالم به پایان برسد بعد خواهم آمد. تاکید می‌کنم با گریم و اقتضائات نقش مهیار در ضبط برنامه مشارکت داشتند و ممکن بود در این شرایط به‌صورت شبانه‌روزی استراحت نداشته باشد. چالشی که در ابتدای برنامه داشتیم این بود که احتمال داشت مهمانان برای حضور در برنامه همکاری نکنند. اما با گذشت زمان، برنامه به‌خوبی شناخته شده و حالا دعوت از اهالی شهر‌ها برای شرکت در برنامه راحت‌تر شده است. در حال حاضر، ما در حال تولید فصل جدید هستیم و رقابت بین شهر‌ها برای معرفی خودشان به‌خوبی حس می‌شود. کار به‌شکلی پیش رفته که نمایندگان مجلس نیز با نامه به رئیس سازمان، به‌دنبال این هستند که شهرشان در برنامه حضور داشته باشد و این نشان‌دهنده اهمیت این برنامه برای معرفی شهر‌ها است.
تجربه‌های ارزشمند هنری
تفتی که سال گذشته در «مهیار عیار» برای اولین‌بار قهرمان مثبت اثر را بازی می‌کرد، درباره کار در فرمت‌های مختلف گفت: من تبدیل‌شدن به همه آدم‌ها و تجربه‌کردن همه شرایط انسان‌هایی که چه در بستر تاریخ و چه در زندگی امروز حضور داشته و دارند و در وهله اول می‌توانند زندگی‌کردن را اول به خودم یاد دهند و بعد به‌واسطه اثر بر مخاطب تاثیرگذار باشند را دوست دارم. بعد از بازی در سریال «پوست شیر»، که هنوز هم آن قسمت از بازی‌ام در این سریال، رکورد ویو و بیننده را در پلتفرم دارد و به عنوان پربازدیدترین و پربازخوردترین تکه از سریال شناخته می‌شود، باید بگویم که این موفقیت در مهیارعیار و اجرای هموطنز در کنار هم لطف خداست. هر امتیاز مثبتی که این آثار به‌دست آورده‌اند متعلق به تمامی دوستانی است که در آن کار کرده‌اند. اما برای من آمدن از فضای سیاه و منفی و به‌شدت پست در سریالی و رسیدن به بازی در نقشی که در تلویزیون ملی به‌عنوان شخصیتی با خصایص جوانمردی، ایثار، تحول و پاکی یک مرد، باید مخاطب را به تماشای ۴۰ قسمت ترغیب می‌کرد، لطف خدا بود.
این بازیگر، مجری و خواننده ادامه داد: لازم است بگویم طبق آمار منتشر‌شده سامانه ۱۶۲ سازمان، مهیار عیار توانست بالای ۳۷ درصد مورد توجه مخاطب قرار بگیرد. تاکید می‌کنم، این موفقیت از صفر تا صد لطف خداست. اما من در حال حاضر سوار بر اکنون هستم. شما از دیروز من خبری ندارید و من هم از فردای خودم بی‌خبرم. در این اکنون، اجازه نمی‌دهم حسرت چیزی بر دلم باقی بماند، زیرا می‌دانم روزی خواهد آمد که وجود نخواهم داشت. در آن روز، می‌خواهم یادگاری‌هایی از خود به‌جا بگذارم که نشان‌دهنده تجربیاتم باشد؛ اعم از صحبت‌ها، کارها، آهنگ‌هایی که خوانده‌ام، فیلم‌هایی که دوبله کرده‌ام یا برنامه‌های رادیویی که در آن‌ها شرکت کرده‌ام. مهیار برای من بسیار ارزشمند و دوست‌داشتنی است و خدا را شکر می‌کنم که به تلویزیون و سیما‌فیلم کمک کرد و به من این فرصت را داد که بتوانم همزمان با دوستانم، یک پروژه تاریخی سخت را جلو ببرم. این قدرت را پروردگار به من داد تا از همراهی حسین امانی، برای بازی و اجرای همزمان کمک بگیرم. امیدوارم که این تجربه در هموطنز نیز برای هموطنان عزیزم به یادگار بماند.
قدرت تلویزیون و هموطنز
تفتی، مجری برنامه هموطنز و بازیگر تلویزیون، در پایان با بیان خاطره‌ای به قدرت تلویزیون اشاره کرد: یادم می‌آید زمانی که در فیلم سینمایی «ماهورا» کار می‌کردم، به یک روستای مرزی رفتیم. قرار بود در یک نخلستان کار کنیم که از قضا در آن بسته بود. عوامل تلاش زیادی کردند، اما مالک نخلستان رضایت نمی‌داد. بعد از ساعت‌ها ایشان با موتور آمدند. ایشان که کشاورز هم بودند در یک لحظه به من که کنار نخلی ایستاده بودم، نگاه کرد و پرسید: «تو تفتی‌ای؟» جواب مثبت دادم. ادامه داد: «بازی هم می‌کنی؟» و بعد از تاییدم، در نخلستان را باز کرد و اجازه داد که در نخلستان تصویربرداری کنیم. تهیه‌کننده گفتند: «تفتی این عزت خداست. در این منطقه کسی، کسی را نمی‌شناسد. رفتم گفتم هزینه کار در نخلستان را به فلان مبلغ هنگفت می‌دهم، گفتند پولت را نمی‌خواهیم، ولی از آنجا که تو را در قاب تلویزیون دیده‌اند، اجازه دادند کار کنیم.» قرابت هموطنز در دل من از این جنس است. آن آدمی که لب مرز ایستاده و چه‌بسا جهانش با جهان من و شما که در پایتخت یا در کلانشهر‌های دیگر کشور زندگی می‌کنیم خیلی متفاوت است، با دیدن هموطنز و دیدن اینکه برنامه از آن مردم صحبت می‌کند؛ دستاوردی دارد که بالاتر از دستاورد هر اثری خواهد بود. این دستاورد شعار نیست؛ واقعا به این موضوع اعتقاد دارم و امیدوارم که با وجود شرایط مختلف، این احساس در دل ما باقی بماند.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتوگوی «جام‌جم» با سرپرست دانشگاه علوم پزشکی ایران مطرح شد
دکتر امیدعلی مسعودی، استاد ارتباطات در گفتوگو با «جام‌جم» عنوان کرد
گفتوگوی اختصاصی «جام‌جم» با علیرضا نصیری، قهرمان جوانان جهان
سفیر سابق ایران در پاکستان در گفتوگو با «جام‌جم» تشریح کرد
