گشت و گذار تلویزیونی ها در نمایشگاه کتاب

کتاب‌هایی از ایران و جهان
امیر اسماعیل آذر که از مجری و کارشناسان شناخته‌شده  برنامه‌های ادبی ازجمله برنامه «به تماشا  سوگند و به آغاز کلام» (مشاعره) است در معرفی کتاب به مخاطبان جام‌جم گفت:‌ نمی‌خواهم از آثار خودم کتابی را معرفی کنم. ترجیحم این است که «ایرانصدا» را به‌عنوان بانکی از آثار متنوع ادبی، فرهنگی، هنری، تاریخی معرفی کنم. البته آثاری نیز با صدای من در این بانک صدا وجود دارد که به شیفتگان ادب پیشنهاد می‌کنم از آنها استفاده کنند اما در ایام هفته کتاب «حکمت زندگی» اثر آرتور شوپنهاور را با وجود آن‌که ایشان فیلسوف خوشبینی نیست از این جهت که تقریبا از همه فیلسوف‌ها بهره برده و حتما می‌تواند برای مخاطبان مفید فایده قرار بگیرد معرفی می‌کنم. یک کتاب دیگر را هم از باب آشنایی با ایران معرفی می‌کنم و آن اثر «نقش بر آب» از زنده یاد عبدالحسین زرین‌کوب است. این کتاب، جست‌وجویی چند در باب شعر حافظ، گلشن راز، گذشته‌ نثر فارسی و ادبیات تطبیقی است که امیدوارم برای مخاطبان مفید واقع شوند. 

دومین کتاب بعد از کوری
مسعود فروتن، پیشکسوت کارگردانی تلویزیونی، مجری، دوبلور و بازیگر تلویزیون که نویسندگی کتاب‌هایی مثل در کوچه پس‌کوچه‌های کودکی، از سر دلتنگی، ناتمام، یک مرد، یک شب، صندوقچه و عزیز جون را در کارنامه دارد در معرفی کتاب به جام جم این طور عنوان کرد: نمی‌توانم کتاب خاصی رامعرفی کنم، بلکه خوانندگان جام‌جم را به بازدید نمایشگاه کتاب دعوت می‌کنم. حتما به نمایشگاه کتاب بیایند تا با حضور در این فضا بتوانند از میان این همه کتابی که عرضه شده، به انتخاب خود، کتابی تهیه کنند. این نویسنده در پاسخ به این‌که آخرین کتابی که او را به وجد آورده چه کتابی بوده، بیان کرد: آخرین کتابی که به‌شدت مرا تحت تأثیر قرار داد، از بختیار علی، نویسنده عراقی و کردتبار است، به نام «بندر فیلی». این کتاب ماجرای بچه‌ای‌ است که در زندان به دنیا آمده؛ در واقع وقتی مادرش دستگیر شده، باردار بوده و قبل از اعدام این بچه متولد و در زندان بزرگ می‌شود. نویسنده بسیار جذاب صحنه‌های بزرگ‌شدن این بچه را در قالب کلمه تصویرسازی کرده است. بندر تصوری از بیرون زندان ندارد. نمی‌داند آدم‌ها چه مناسباتی با هم دارند. پیشنهاد می‌کنم اگر اهل کتاب‌های پیچیده و سخت هستید، این کتاب را در لیست خرید و مطالعه‌تان قرار دهید. با خواندن این کتاب متحیر خواهید شد. بعد از «کوری» این دومین اثری است که تعجبم را برانگیخت. در کوری مدام به این فکر می‌کردم یک آدم چطور می‌تواند فکر کند تمام ساکنان یک شهر کور شده‌اند و فقط یک نفر بیناست. بندر فیلی هم تو را به فکر می‌اندازد که چطور نویسنده توانسته آدمی را به داستان بکشد که در زندان به دنیا می‌آید، توسط زندانبان‎ها بزرگ و رشد یابد،  ولی تبدیل به انسانی خاص می‌شود. 

نیازمند شناخت آثار سعدی، فردوسی و حافظ
شهرام شکیبا، شاعر، بازیگر و مجری تلویزیون کلیات سعدی، دیوان حافظ و شاهنامه را معرفی کرد و گفت: به این علت این کتاب‌ها را معرفی کردم که به هرکدام ازآنها نیاز داریم؛ برای این‌که با ریشه‌های تاریخی آشناتر بشویم و با نگاه حکمت‌آمیز فردوسی جهان را بشناسیم. دراین‌باره فراوان صحبت شده وهمگی بر این‌که نگاه فردوسی به جهان، ورای قصه‌ای که روایت می‌‎شود، سراسر درس است اتفاق‌نظر دارند. ازطرفی دیگر سعدی زیباترین رفتار را با زبان و کلمات داشته است. هیچ عاشقانه‌ای زیباتر از عاشقانه‌های سعدی در ادبیات ما نمی‌توانید پیدا کنید. برای فهمیدن زیبایی‌های زبان فارسی باید سعدی خواند. ضمن این‌که تعلیمات اخلاقی گلستان و بوستان را نیاز جامعه امروز می‌دانم. حافظ هم که حسابش با همه شعرا جداست. اگر حافظ نخوانیم نمی‌توانیم ایرانی باشیم. حافظ برگی از شناسنامه ایرانی‌هاست. شکیبا با اشاره به کتابی که در دست مطالعه دارد، تکمیل کرد: این شب‌ها کتابی به نام «صیادان معنی» را مطالعه می‌کنم. این کتاب برگزیده زیباترین ابیات سبک هندی است که استاد محمد قهرمان آن را جمع‌آوری کرده‌اند. اگر مخاطب جدی شعر باشید این کتاب، اثر فوق‌‌العاده‌ای است. 

«خون‌مردگی» و «حفره» از حوزه دفاع مقدس
سعیده لعلی، مدیر سابق کتابخانه مرکزی سازمان صداوسیمابااشاره به این‌که، این روزها بیشتر رمان ومستند مطالعه می‌کند، اضافه کرد: کتاب‌هایی مستندی که درحوزه دفاع‌مقدس هستند مثل «خون‌مردگی»ازجمله کتاب‌هایی هستندکه به آنها علاقه‌مندم. این کتاب توسط نشر چشمه و به قلم الهام فلاح است. کتاب درباره خانم دکتری است که جنگ سرنوشت زندگی او را تغییر داده. خون‌مردگی از این جهت برایم جذاب بوده که چطور بدون حضور مستقیم در جنگ، این واقعه توانسته مسیر زندگی کسی را تغییر دهد. دیگر کتابی که توانست ذهنم را همچنان در حوزه مستند دفاع‌مقدس درگیر کند کتاب «حفره» از محمد رضایی‌راد بوده، البته ایشان فیلمنامه‌نویس هستند. این کتاب هم مثل خون‌مردگی یک کتاب مستند واقعی است که سرنوشت بچه‌ای در زمان جنگ را روایت می‌کند. این بچه پنج ساله در روستایی مرزی زندگی می‌کرده که خانواده‌اش توسط عراقی‌ها تیرباران می‌شوند و او به طرز عجیبی از مهلکه فرار می‌کند. در ادامه زندگی عجیبی برایش رقم می‌خورد و در نهایت خلافکار می‌شود. در این کتاب هم همچنان شاهد اثرات جانبی جنگیم و می‌بینیم مسیر زندگی افراد را چگونه تغییر داده است. 

آثاری در شناخت رئیس‌جمهور سابق
مرجان بازرگانی، مدیر اجرایی سابق شبکه کتاب  نیز دراین‌باره عنوان کرد: «هارداسان» نوشته محمدمهدی  رحیمی از انتشارات سوره مهر، از جمله کتاب‌هایی است که با توجه به نزدیکی سالگرد عروج رئیس‌جمهور سابق خواندنش می‌تواند در شناخت ایشان و شرایط پیرامونی مؤثر باشد. این کتاب مجموعه‌ای از ۲۲۲ روایت دست‌اول و مستند از ۱۰۵۰ روز همراهی با شهید سیدابراهیم رئیسی در دوران ریاست‌جمهوری است که تصویری انسانی و مدیریتی از این شخصیت برجسته ارائه می‌دهد. البته «راز پرواز» اثر مهدی مجاهد، نیز از سوی سوره مهر روایت دیگری است از ۴۰ روز آخر زندگی شهید رئیسی البته این روایت با جزئیات دقیق و بی‌واسطه بیان شده است. این مدیر سابق در شبکه کتاب در ادامه با نام آوردن از دو اثر دیگر آنها را نیز از جمله کتاب‌هایی معرفی کرد که داشتن و خواندن‌شان به زعم او، تجربه‌ای تازه و متفاوتی خواهد بود. او ادامه داد: «سفر به سرزمین‌های غریب» اثر سونیا نمر از نشر اطراف و «مربای گل»‌ نوشته نفیسه شیرین از نشر کتابستان هرکدام رنگی از تجربه دارند که خواننده را مجذوب خود می‌کنند. بازرگانی سفر به سرزمین‌های غریب را سفری جذاب به مناطق ناشناخته و کمتر دیده‌شده توصیف کرد که مخاطب را با فرهنگ‌ها و طبیعت متفاوت آشنا می‌سازد. او درباره مربای گل عنوان کرد: این کتاب مجموعه‌ای دلنشین از داستان‌ها و خاطراتی است که با زبانی ساده و شاعرانه به زیبایی‌های زندگی و طبیعت می‌پردازد. این آثار متنوع، هرکدام در حوزه خود، تجربه‌ای خواندنی و آموزنده برای علاقه‌مندان به ادبیات و فرهنگ ایران و جهان فراهم می‌کنند. 

از جریان‌شناسی تا حوزه زنان 
دکتر علیرضا زادبر، مجری برنامه جریان که استاد جریان‌شناسی سیاسی است، شش لیست متنوع کتابی را در کانال مجازی خود منتشر کرده است. بخش مهمی از این لیست که مرتبط با تاریخ معاصر است، طیف گسترده‌ای از حوزه‌های مرتبط با تاریخ را شامل می‌شود. در کتاب‌های پیشنهادی این استاد دانشگاه با رویکرد تاریخ معاصر می‌توان نام کتاب‌هایی مثل آخرین شاه، آخرین دربار (‌ده سال پایانی رژیم پهلوی به روایت اسدالله خان علم) از انتشارات مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، شاخص‌های اقتصادی در دوره پهلوی (نوشته حسین رضایی) از نشر معارف، از قاجاریه به پهلوی (نوشته دکتر محمدقلی مجد) ازانتشارات مؤسسه مطالعات وپژوهش‌های سیاسی، تاراج بزرگ(‌نوشته دکتر محمدقلی مجد)ازانتشارات مؤسسه مطالعات وپژوهش‌های سیاسی،زنان زندانی وعهد پدر رامشاهده کرد.همچنین کتاب‌های دیگری همچون قصه هویدا، خاطرات ارتشبد حسین فردوست، الف لام خمینی (دو جلد)، مأموریت به تهران و انقلاب ما به ما چه داد، هم در لیست این مجری تلویزیون و استاد دانشگاه قرار دارد. او درلیست خود۳۳ جلدکتاب رامعرفی کرده که طیف متنوعی را شامل می‌شود. 

دو کتاب متفاوت 
هادی حاجتمند، کارگردان مجموعه تلویزیونی بیست‌کووید هم، دو پیشنهاد برای مخاطبان دارد. او به جام‌جم می‌گوید: کتاب «روح‌ا...» نوشته هادی حکیمیان و کتاب «از معراج برگشتگان» نوشته حمید داوودآبادی را به مخاطبان پیشنهاد می‌کنم. به گزارش جام‌جم، تورق این کتاب کافی است تا خواننده متوجه شود نویسنده برای نوشتن این کتاب مطالعات فراوانی داشته و به منابعی زیادی رجوع کرده است. دوربین در این اثر تنها حول محور امام(ره) نمی‌چرخد، بلکه برای تصور دقیق‌تر وقایع آن سال‌ها و فهم علت کنش‌های سیاسی امام در برخی فصول از نگاه درباریان و مردم عوام روایت شده است. نویسنده در این اثر قصد نداشته تمام زندگی امام را در کتاب خود بگنجاند، بلکه به‌دنبال یافتن ریشه حرکت‌های سیاسی امام در سال‌های پیش از انقلاب است. هادی حکیمیان جزو نویسندگانی است که فرم و ساختار داستان را به‌خوبی می‌شناسد و در این کتاب طبق سیری مستند و جذاب به خواننده نشان می‌دهد آقاروح‌الله چگونه به امام خمینی، رهبر امت اسلام و ایران تبدیل شد. همچنین کتاب از معراج برگشتگان، زندگی رزمنده و جانباز دفاع‌مقدس حمید داوودآبادی را روایت می‌کند. آنچه در این کتاب بیش از هر چیز دیگر نمود دارد، نه صحنه‌های فجیع و شکننده‌ جنگ و نبرد بی‌امان، که دوستی‌ها، رفاقت‌ها، معنویات و روابط اسلامی و انسانی افراد در اوج گیرودار جنگ با یکدیگر است. 

سفر به کشور نادیده 
سید سجاد قافله‌باشی، کارگردان تلویزیون که به‌تازگی  مجموعه مرهم از او روی آنتن رفته، کتاب متفاوتی را در این رابطه پیشنهاد می‌کند. او به جام‌جم می‌گوید: کتاب «نیم‌دانگ پیونگ یانگ» از رضا امیرخانی را به مخاطبان پیشنهاد می‌کنم. این کتاب، سفرنامه امیرخانی به کره شمالی است که حداقل نسبت به زمان خودش تصویر روشن‌تری از این کشور نادیده ارائه داده است. تصویری که ضمن نشان دادن زوایای پنهان جامعه کره‌شمالی، حداقل برای من یک تلنگر مهم داشت. چقدر دیپلماسی فرهنگی ما نسبت به چیزی که باید باشد عقب مانده است و این‌که عقب‌ماندگی در دیپلماسی فرهنگی، مقدمه عقب‌ماندگی در دیپلماسی اقتصادی و سیاسی است.قافله‌باشی همچنین می‌گوید: کتاب دوم «بانگ آزادی» زندگی‌نامه احمدعلی راغب است که به مخاطبان توصیه می‌کنم. احمدعلی راغب بدون شک یکی از مهم‌ترین هنرمندان بعد از انقلاب است که به طرز عجیبی هم مهجور مانده. یک جوان شهرستانی که آواهای فولکلور را زیر بغل می‌زند و راهی رادیو می‌شود تا به آرزویش برای تبدیل شدن به یک آهنگساز مهم دست پیدا کند. مسیری که همراه می‌شود با انقلاب اسلامی و وقایع پس از آن و این‌گونه راغب بخش مهمی از تاریخ موسیقایی دوران انقلاب را در گوش مخاطب رقم بزند. 
   
از شعر و جملات عاشقانه 
فاطمه افشاریان، شاعر و مجری تلویزیون، درباره  پیشنهاد خود برای معرفی کتاب به مخاطبان، می‌گوید: من کتاب یک «عاشقانه آرام» از نادر ابراهیمی را به مخاطبان پیشنهاد می‌کنم. به نظرم این کتاب مناسب افرادی است که دنبال جملات لطیف عاشقانه هستند که شاید کمتر جایی پیدا شود.او همچنین به علاقه‌مندان حوزه شعر، کتاب شعر «بی‌گمان» را پیشنهاد کرد که سروده خود اوست و انتشارات شاعران پارسی‌زبان منتشر کرده است. 
   
یک روایت تاریخی مصور 
سیدحسین متولیان، شاعر و مجری تلویزیون هم  پیشنهاد ویژه‌ای دارد که با این روزها همخوان است. او در این خصوص، به جام‌جم می‌گوید: به نظرم این روزهایی که نام خلیج‌فارس بیشتر مطرح‌ شده و دیوانه‌ای از آن سر دنیا جسارت به این نام کرده، خوب است که قدری بیشتر سراغ پیشینه تاریخی‌مان برویم و شناخت دقیق‌تری از گذشته پیدا کنیم. به همین خاطر مجموعه «ایران باستان»نشر سایان رابه مخاطبان پیشنهاد می‌کنم که کتاب خوب وعمیقی است.وی ادامه می‌دهد:از خوبی‌های این کتاب این است که برای فرآیند آموزشی هم می‌تواند بسیار جذاب باشد، چون تصویرسازی‌هایی از گذشته و تاریخ دارد که برای نوجوانان و جوانان جذاب خواهد بود. 

یک سبد متنوع کتابی 
حامد مهربانی، مجری برنامه همشاگردی‌سلام هم درباره  پیشنهادخود برای مخاطبان، به جام‌جم می‌گوید: خیلی وقت‌ها کسانی که علاقه‌مندند مجری یا برنامه‌ساز تلویزیونی بشوند، از من می‌پرسند چه کتابی بخوانند که در این مسیر به کارشان بیاید. 
اول از همه، همیشه می‌گویم هرقدر بیشتر کتاب بخوانند، قطعا در این راه مؤثر است‌ اما در این میان، به‌طور خاص توصیه می‌کنم حتما سراغ کتاب‌های تخصصی در حوزه‌ ارتباطات اجتماعی و همچنین آثار برجسته‌ ادبیات فارسی بروند. در کنار اینها، چند کتاب مشخص را هم معرفی می‌کنم که برای مجریان، سردبیران و برنامه‌سازان تلویزیونی بسیار مفید و کاربردی ‌هستند: اجرا برای تلویزیون (‌روش‌های عملی نوشته‌ سیدحسن جمالی‌نیک، نشر سیمای شرق)، حرف (‌پیرامون فن مصاحبه نوشته علی میرمیرانی، نشر چکاوک)، فرهنگ مصور برنامه‌سازی در تلویزیون (نوشته ناهید پاپیان، نشر سروش) و کتاب کوچک مصاحبه (نوشته‌ شهرام گیل‌آبادی، نشر نویسه پارسی). او ادامه می‌دهد: همچنین برای کسانی که به مطالعه در زمینه‌ هنر علاقه‌مندند، سه کتاب مهم را پیشنهاد می‌کنم که به مباحث زیباشناسی می‌پردازند و هر سه با ترجمه خوب آقای محمدرضا ابوالقاسمی در نشر ماهی منتشر شده‌اند: زیبایی‌شناسی چیست؟ از مارک ژیمنز، مبانی زیباشناسی از پیر سوانه و فرهنگ زیباشناسی از اران گوتر. اگر کسی به ادبیات داستانی علاقه داشته باشد، کتاب «مردی در تبعید ابدی» نوشته‌ نادر ابراهیمی را پیشنهاد می‌کنم‌؛ اثری خواندنی که با نثری روان و گیرا، زندگی ملاصدرا را روایت می‌کند و در نهایت، یکی از کتاب‌هایی که طی دو سال اخیر و به مناسبت‌های مختلف به دوستان و نزدیکانم توصیه کرده‌ام، خارج از هر حوزه‌ مطالعاتی و صرفا برای تأمل بیشتر در معنای زندگی، مجموعه‌ هفت‌جلدی «آزمایش الهی» از مرحوم حاج‌آقا مجتبی تهرانی است. این مجموعه ارزشمند به ما کمک می‌کند نگاه عمیق‌تری به حوادث و اتفاقاتی داشته باشیم که گاه ما را درگیر می‌کنند و در موقعیت‌های پرچالش زندگی قرار می‌دهند. حاج‌آقا مجتبی در این آثار، با استناد به آیات قرآن و احادیث اهل‌بیت(ع)، تلاش کرده‌اند تفسیری دقیق و روشن از مفهوم امتحان الهی و ابتلائات زندگی ارائه دهند و ابعاد معنوی و روحانی این موقعیت‌ها را بررسی کنند.