صهیونیستها نسبت به شکلگیری یک ارتش تکفیری در مرزهای شمالشرقی خود ابراز نگرانی کردهاند. از اینرو نیروهای نظامی صهیونیست با ایجاد مناطق حائل و تشدید نارضایتی میان اقلیت دروزی_ بهویژه در اطراف شهرک جرمانیا_ در تلاشند مواضع گروههای تکفیری در جنوب سوریه را تضعیف کنند.در ادامه همین روند، جنگندههای رژیم صهیونیستی پس از خروج بشار اسد از سوریه، بارها مناطق مختلف این کشور از جمله دمشق، طرطوس، لاذقیه، حماه، حمص، درعا، قنیطره، حلب و حسکه را هدف حملات هوایی قرار دادهاند. انهدام پایگاههای نظامی، مجتمعهای تحقیقاتی و فرودگاههای وابسته به ارتش پیشین سوریه، در صدر اهداف نظامی اسرائیل قرار داشته است.
با این حال، دمشق به سرکردگی الجولانی گامبهگام در مسیر عادیسازی روابط با تلآویو پیش رفت؛ اقدامی که با هدف تثبیت قدرت هیأت تحریرالشام بر سوریه انجام میشود. رئیسجمهور خودخوانده سوریه در تاریخ ۱۷اردیبهشت در جمع اصحاب رسانه اعلام کرد: مذاکرات غیرمستقیم با اسرائیل از طریق واسطهها برای کاهش تنش در جریان است تا شرایط به نقطهای نرسد که دوطرف کنترل اوضاع را از دست بدهند. پروژه عادیسازی روابط دمشق_تلآویو از دو مسیر جلو میرود؛ مسیر اول که رسمیتر است، شامل مذاکرات با همتایان ترک میشود که طبق گزارشها در باکو تحت نظارت جمهوری آذربایجان در حال برگزاری است. منابع دیپلماتیک عبری هفته گذشته تأیید کردند که این مذاکرات شامل نمایندگان رسمی اسرائیل بوده است.
مسیر دوم که کمتر رسمی است، توسط مقامات ارشد اماراتی آغاز شده. این مسیر شامل مقامات امنیتی سابق رژیم صهیونیستی است. باید درنظر داشت که جمهوری آذربایجان و امارات روابط رسمی و گستردهای با تلآویو دارند. منابع منتسب به المانیتور هفته گذشته گفتند بلافاصله پس از سفر الجولانی به امارات در ماه گذشته، یک دیدار غیررسمی بین هیأتهای رژیم الجولانی و اسرائیل در یک ویلا در ابوظبی متعلق به یک مقام دولتی اماراتی برگزار شده است.
دیدار مخفیانه
اعلام ناگهانی رفع تحریمهای دمشق از سوی سکاندار کاخ سفید و دیدار دونالد ترامپ با ابومحمد الجولانی در تاریخ ۲۴اردیبهشت با حضور محمد بنسلمان ولیعهد عربستان سعودی، روند عادیسازی روابط میان هیأت تحریرالشام و رژیم صهیونیستی را سرعت بخشید.به گزارش منابع عبری،درروزهای گذشته اودد باسیوک،رئیس اداره عملیات ارتش اسرائیل، در باکو با نمایندگانی از دمشق دیدار کرده است. گفته میشود مقامات ترکیه نیز دراین دیدارحضور داشتهاند.بهنقل از کانال ۱۲ رژیم صهیونیستی، مقامات دمشق از تمایل ابومحمد الجولانی برای مقابله با محور مقاومت و پیوستن هیأت تحریرالشام به پیمان ابراهیم خبر دادهاند. پیشتر در دیدارجنجالی میان ترامپ و الجولانی، رئیسجمهور آمریکا از حاکم دمشق خواسته بود به پیمان ابراهیم ملحق شود.این کانال تلویزیونی افزود: گفتوگوهای باکو میتواند در حلوفصل مسائل مرتبط باخطوط مرزی سوریه ورژیم صهیونیستی مؤثرباشد.بهنظر میرسد ابومحمد الجولانی برای کسب مشروعیت در میان مردم جنگزده سوریه، بهدنبال ارائه عادیسازی روابط باصهیونیستها بهعنوان نخستین دستاورددیپلماتیکخود است.
پذیرش استیلای تلآویو، شرط بقای اقتصادی
رژیم ابومحمد الجولانی با مشکلات مالی زیادی مواجه است. کشور با کمبود ارز، عدم دسترسی به منابع مالی پایدار و کمبود نقدینگی روبهروست. تعدیل کارکنان (عموما علوی) بهدلیل ناتوانی در پرداخت حقوق آنها، زمینهساز قیامهای خونین ماههای اخیر در لاذقیه و طرطوس شده است.بنابراین دمشق امیدوار است از طریق عادیسازی روابط با صهیونیستها بستر احیای اقتصاد سوریه را تحقق ببخشد. همکاری دمشق با نهادهای آمریکایی نظیر بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول به راضی نگهداشتن ترامپ گره خورده است. رئیسجمهور آمریکا خواهان ایجاد یک بلوک امنیتی_اقتصادی جدید از اقیانوس هند تا سواحل شرقی مدیترانه است؛ بلوکی که هدف آن آشتی دادن اعراب با اسرائیل است.هرچند ترامپ با بنیامین نتانیاهو بر سر مسائل مرتبط با نوار غزه دچار اختلافات تاکتیکی شده اما از هیچ تلاشی برای تقویت همکاری راهبردی با تلآویو درراستای منافع آمریکا دریغ نخواهد کرد.
چاپ اسکناسهای دمشق در امارات و آلمان
پس از همراهی هیأت تحریرالشام با صهیونیستها و چراغ سبز کاخ سفید به سلطه الجولانی بر سوریه، دو منبع مالی سوری به رویترز اعلام کردند که مقامات دمشق در حال انجام مذاکرات سطحبالا با شرکت «اومولات» مستقر در امارات برای چاپ اسکناس هستند؛ شرکتی که رئیس بانک مرکزی و وزیر دارایی رژیم الجولانی اوایل ماه جاری در جریان سفری به امارات از آن بازدید کردهاند. همچنین در آلمان شرکت دولتی Bundesdruckerei (چاپخانه فدرال) و شرکت خصوصی Giesecke+Devrient (گیزکه و دوفرینت) علاقهمندی خود را برای همکاری با بانک مرکزی سوریه اعلام کردهاند. مقامات رژیم الجولانی مدعیاند شهروندان عادی و برخی سودجویان در حال انباشت لیره (واحد پول سوریه) هستند. با این حال بانکداران بر این باورند که مقامات دمشقند که عمدا عرضه لیره را محدود نگهداشتهاند؛ اقدامی که بخشی از آن با هدف کنترل نرخ ارز صورت میگیرد.
نشانهای دیگر از گسترش روابط میان حاکمان جدید دمشق و امارات هم اینکه دمشق روز پنجشنبه یادداشت تفاهم اولیهای به ارزش ۸۰۰میلیون دلار با شرکت «دیپیورلد» امارات برای توسعه بندر طرطوس امضا کرد. تلویزیون دمشق ادعا کرد که اجرای این پروژه موجب تقویت جایگاه بندر طرطوس بهعنوان «گره کلیدی تجارت منطقهای و بینالمللی» خواهد شد. مقامات هیأت تحریرالشام و اماراتی توافق کردهاند در زمینه ایجاد مناطق ویژه اقتصادی، ساخت پایانهها و مراکز ترانزیتی در مناطق مختلف سوریه با یکدیگر همکاری کنند.
شیفتگی ترامپ به گذشته تروریستی الجولانی
چهلوهفتمین رئیسجمهور آمریکا در دیدار نخست خود با حاکم دمشق علاقه بسیاری به او پیدا کرد. دونالد ترامپ پس از دیدار با ابومحمد الجولانی در ریاض، او را مردی جوان، جذاب، سرسخت و جنگجو توصیف کرد و گفت سرکرده هیأت تحریرالشام گذشتهای بسیار قوی دارد. ترامپ این دیدار را عالی خواند و اظهار داشت: الجولانی پتانسیل بالایی دارد و فرصت بزرگی برای انجام کاری تاریخی در سوریه پیش روی اوست.او همچنین اشاره کرد که ساکن کاخ ریاستجمهوری دمشق میتواند سوریه را بهخوبی مدیریت کند. این حرفها درحالی توسط ترامپ گفته شد که تا مدتی بعد از خروج بشار اسد از کشور، دولت آمریکا همچنان جایزه ۱۰میلیون دلاری برای دستگیری الجولانی را حذف نکرده بود.