کشتی مادلین که از بندری در ایتالیا حرکت کرده بود و تلاش داشت با عبور از آبهای بینالمللی خود را به سواحل غزه برساند، در اقدامی پرحاشیه توسط ارتش رژیمصهیونیستی توقیف شد. نه بهدلیل تهدید نظامی، نه بهدلیل محمولههای مشکوک، بلکه صرفا بهدلیل بار نمادین و رسانهای آن اسرائیل را بیش از پیش رسوا میکرد.
کشتی کوچک اما تهدیدی بزرگتر از سلاح
کشتی مادلین حامل ۱۲ فعال مدنی از اروپا با مأموریتی روشن بود: رساندن کمکهای اولیه و پیام صلح و شکستن نمادین محاصره انسانی غزه که به نظر میرسد به شکل خوبی محقق شد. به همین دلیل برای تلآویو، این مأموریت بسیار فراتر از یک اقدام بشردوستانه ساده تعبیر شد. ارتش اسرائیل، با بسیج یگانهای دریایی و در نقض آشکار کنوانسیون حقوق دریاها، این کشتی را در آبهای بینالمللی توقیف کرد. اقدامی که تنها به معنای ترس آشکار از قدرت روایی و رسانهای مقاومت مدنی است.در همین رابطه روزنامه عبری یسرائیل هیوم نوشت، اداره زندانهای رژیمصهیونیستی برای پذیرش فعالان حاضر در کشتی مادلین آماده میشود و برای آنها سلولهای جداگانهای را در زندان «غفعون» در الرمله تدارک دیده است. این روزنامه نوشت، ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی رژیمصهیونیستی دستور داده هیچگونه دستگاههای ارتباطی و رادیو و تلویزیون وارد زندانها نشود.
تاریخ تکرار میشود
یادآوری ماجرای «ماوی مرمره» در سال ۲۰۱۰ اجتنابناپذیر است؛ کشتی ترکیهای که هدفش شکستن محاصره غزه بود و با حمله نظامی اسرائیل مواجه شد. اما مادلین نه کشتی بزرگ دولتی بود، نه حامل فعالان سازمانیافته سیاسی و نه تهدیدی استراتژیک. تفاوت اینجاست که اسرائیل امروز از یک کنش نمادین ساده بیشتر میترسد، چون میداند که نبرد اصلی دیگر صرفا در میدان نظامی نیست، بلکه در میدان مشروعیت، افکارعمومی و روایتهای فراملی است. اما چرا یک قایق کوچک میتواند برای اسرائیل اینقدر خطرناک باشد؟ پاسخ را باید در روایتی جست که این قایق کوچک با خود به گوش جهانیان رسانده است. مادلین میخواست آنچه اسرائیل طی ماهها با سانسور، پروپاگاندا و تحریف روایت، پنهان کرده، از نو در برابر دیدگان جهانیان قرار دهد؛ کودکانی که زیر آوار جان میدهند، بیمارانی که دارو ندارند و شهری که از زندگی هم محروم شده است. نکته تأملانگیز دیگر، سکوت ساختاری نهادهای اروپایی در برابر این اقدام اسرائیل بود. اتحادیه اروپا، که یکی از نمایندگان پارلمانش در این کشتی حضور داشت، واکنشی فراتر از ابراز نگرانی نشان نداد. این درحالی است که توقیف کشتی با پرچم انگلیس در آبهای آزاد، تعرض به یک کشتی اروپایی تلقی میشود. این سکوت، نشانگر تزلزل اخلاقی غرب در برابر اسرائیل است. جایی که حتی ابتکارات مدنی بشردوستانه نیز در برابر منافع ژئوپلیتیک، بیصدا قربانی میشود.
مادلین؛ نمادی از جنگ جدید
در نهایت، آنچه کشتی مادلین را به یک نقطه عطف بدل میکند، نه توقیف، که پاسخ نمادین آن به ساختار سرکوب روایت است. این قایق کوچک، نشان داد که میتوان با حداقل امکانات، قدرتی نمادین تولید کرد که ارتش قدرتمند اسرائیل را به واکنشی پرریسک وادار کند. در جهان پساحقیقت، نمادها قدرتی هموزن سیاست پیدا کردهاند و اکنون، اسرائیل نه با حماس و حزبالله، بلکه با روایتهایی میجنگد که از دل کنشهای مدنی جهانی برمیخیزند. و شاید برای همین است که یک کشتی کوچک با ۱۲ فعال مدنی، بیش از یک گردان نظامی اسرائیل را مضطرب میکند.
