طرفداران سلتیک و به خصوص اسکاتلندیها که به طرفداری پر و پا قرص از فلسطین و آرمانهایش شناخته میشوند، آن شب بنرهایی را وارد ورزشگاه کردند که به سرعت به یک کمپین جهانی و فراگیر تبدیل شد.
جنبش « کارت قرمز به اسرائیل » یک خواسته مشخص و صریح دارد: تعلیق تیمهای اسرائیلی از مسابقات بینالمللی فوتبال توسط فیفا و یوفا. آنها برای این خواسته خود، دلایل و شواهد متقنی دارد که این روزها بر هیچ فردی پوشیده نیست. آنها به اقدامات اسرائیل در غزه و سرزمینهای اشغالی فلسطین، از جمله ادعای نقض قوانین بینالمللی، نسلکشی، پاکسازی قومی و آپارتاید اشاره دارند. این جنبش حالا به بیش از ۳۰ کشور گسترش یافته و هواداران بیش از ۱۰۰ باشگاه در شش قاره با نمایش کارتهای قرمز، بنرها و پرچمهای فلسطین در ورزشگاهها به مشارکت اسرائیل در ورزشهای بینالمللی اعتراض میکنند.
این کمپین به این موضوع نیز اشاره دارد که در بین بیش از ۵۸ هزار فرد کشته شده در غزه، نزدیک به ۷۳۰ ورزشکار نیز دیده میشود. حامیان این جنبش معتقدند که اسرائیل با کشتن ورزشکاران و تخریب زیرساختهای ورزشی در غزه، قوانین فیفا و یوفا، بهویژه ممنوعیت تبعیض و استفاده از قلمرو یک عضو دیگر بدون رضایت را به صراحت نقض کرده است.
گسترش جهانی جنبش
این جنبش در کشورهایی از جمله ترکیه، اسپانیا، ایتالیا، برزیل، مالزی، شیلی، ایرلند، مراکش و اندونزی گسترش یافته است. اقدامات قابلتوجه شامل نمایش تیفوی یک کودک فلسطینی با کارت قرمز توسط هواداران مالزیایی، هواداران سویا در اسپانیا و هواداران بوهمیان افسی در ایرلند است که کارتهای قرمز و پرچمهای فلسطین را به نمایش گذاشتند. این جنبش با تحریم ورزشی آفریقای جنوبی دوران آپارتاید مقایسه میشود و بر همبستگی با فلسطینیها تأکید دارد.
این جنبش از فیفا و یوفا میخواهد که فدراسیون فوتبال اسرائیل را تا زمانی که اسرائیل به قوانین بینالمللی پایبند شود، تعلیق کند. این شامل پایان دادن به محدودیتهای اعمال شده علیه بازیکنان فلسطینی، توقف فعالیت باشگاههای اسرائیلی در شهرکهای کرانه باختری و رسیدگی به ادعاهای نقض حقوق بشر است. این جنبش همچنین خود فدراسیون فوتبال اسرائیل را نیز به نقض قوانین ضدتبعیض فیفا متهم کرده است. تا پیش از این جنبش، مهمترین اقدام صورت گرفته علیه ورزش اسرائیل در دسامبر ۲۰۲۴ اتفاق افتاد که شرکت ورزشی پوما اعلام کرد حمایت مالی خود از فدراسیون فوتبال اسرائیل را پایان میدهد. سال ۲۰۱۳ نیز جنبشی با نام «کارت قرمز به نژادپرستی اسرائیل» شکل گرفت که خواستار تعبیق فدراسیون فوتبال اسرائیل بود. با این حال، گسترش سریع جنبش کنونی با توجه به شدت درگیریها در غزه و همبستگی جهانی با فلسطین، این امید را میدهد که تاثیرات و پیامدهای کارساز و مثبتی به همراه داشته باشد.
انتقاد به استانداردهای دوگانه
حامیان این جنبش، اقدامات خود را پاسخی به ادعاهای جنایات جنگی اسرائیل، از جمله کشتار ورزشکاران فلسطینی و تخریب امکانات ورزشی میدانند. آنها معتقدند که ورزش نمیتواند از سیاست جدا باشد وقتی حقوق بشر در خطر است و به نمونههای تاریخی مانند تحریم آفریقای جنوبی اشاره میکنند.
نکته مهمی که آنها به آن اشاره دارند، رفتار دوگانه یوفا و فیفا در این باره است. حدود سه سال پیش که جنگ روسیه و اوکراین شروع شد، یوفا و فیفا به سرعت تیمهای ورزشی روسیه را از حضور در تمام رقابتها محروم کردند. اما ورزش اسرائیل بعد از گذشت دو سال از آغاز جنایات علیه فلسطین، هنوز از سوی نهادهای قانونی ورزش هیچ تنبیهی نشده است.
اگرچه نهادهای همچون یوفا و فیفا در این مدت فقط سکوت کرده و هیچ واکنشی نسبت به این درخواستها نداشتهاند، اما گسترش سریع جهانی این جنبش نشاندهنده نارضایتی عمومی از اقدامات اسرائیل و بیعملی نهادهای ورزشی است. در این میان، شبکههای اجتماعی گسترش این جنبش را در میان هواداران مختلف از گلاسگو تا ژوهانسبورگ نشان میدهند. این همبستگی فراملی، جذابیت چنین جنبشی بهعنوان یک جنبش مردمی را برجسته میکند.
ماههای داغ پیشرو
موضوعی که تحلیلگران در حال حاضر به آن تاکید دارند این است که فوتبال به عنوان یک نیروی فرهنگی در سطح جهان میتواند سکویی برای افزایش آگاهی در این زمینه باشد. تصاویر کارتهای قرمز و پرچمهای فلسطین در ورزشگاهها اعتراضات بصری قدرتمندی ایجاد کرده و ایده جدایی ورزش از سیاست را به چالش میکشد.
بر همین اساس، حامیان این جنبش امیدوارند که این حرکت اعتراضی به انزوای فزاینده اسرائیل در عرصههای فرهنگی و ورزشی کمک بیشتری کند. با توجه به اینکه تا چند ماه دیگر، مسابقات مقدماتی جامجهانی در اروپا از سر گرفته میشود، تحلیلگران میگویند که باید منتظر گسترش ابعاد این جنبش در ورزشگاههای مختلف در سراسر دنیا بود. در این میان، فدارسیون فوتبال اسرائیل تلاش میکند تیمهایش همچنان در رقابتهای جهانی حضور داشته باشد اما خودش نیز خوب میداند که روزها و ماههای پرچالشی در پیش روی آنها قرار دارد.