تهران ۲۰ از نمای نزدیک

حوالی استودیوی برنامه در محوطه باز تپه صبا، که فضایی باغ‌مانند همراه با دو استخر نیمه‌پر از آب دیده می‌شود، مجتبی احمدی، تهیه‌کننده و کارگردان تهران ۲۰ در حال گپ‌وگفت با علی مروی، مجری برنامه است و مشخصا محتوای دو جلد روزنامه روز و آنچه را که قرار است در میز اصلی و تماس تلفنی شکل بگیرد، با او در میان می‌گذارد.
 بررسی اخبار روز با محوریت افزایش قیمت کالا‌های اساسی در یک تماس تلفنی با یکی از نمایندگان صنف مرغ و گوشت بررسی می‌شود و این مسأله روی جلد روزنامه نیز طراحی شده است. فرصتی فراهم می‌شود تا با علی مروی، مجری برنامه دقایقی همکلام شویم. او درباره برنامه به جام‌جم می‌گوید: تهران ۲۰ تقریبا جزو قدیمی‌ترین برنامه‌های شبکه تهران است. برنامه‌هایی مثل به خانه برمی‌گردیم، رنگین‌کمان و در شهر که سابقه بیشتری دارد، به‌اضافه تهران ۲۰ که با یک تغییر عنوان تقریبا بیش از ۱۵ سال روی آنتن است، جزو این برنامه‌ها هستند. ویژگی مهمی که تهران ۲۰ در همه این سال‌ها داشته مطالبه‌گری است. همان‌طور که برنامه‌هایی مثل به خانه برمی‌گردیم هویت خانواده و یک عصرگاهی خانوادگی را دنبال می‌کند، تهران ۲۰ در همه این سال‌ها مطالبات مردم را با جدیت پیگیری کرده‌است.
 

یک فصل مهم پیش روی برنامه
مروی ادامه می‌دهد: شاید به موضوعاتی مانند ترافیک، آلودگی هوا، تمیزی شهر، سرویس مدارس و بسیاری مسائل دیگر که مردم در شهر‌ها با آنها روبه‌رو هستند، کمتر پرداخته شده باشد، اما برنامه تهران ۲۰ در همه این سال‌ها مهم‌ترین مأموریت خود را تمرکز بر این مسائل قرار داده است.
ما هم تقریبا تمام تلاش‌مان این است که در چارچوب استاندارد‌ها و محدوده‌های مجازی که تعریف می‌شود پیگیر مطالبات مردم باشیم. تیم سردبیری برنامه تقریبا به‌طور مستمر در حال رصد مجموعه موضوعات هستند. بعضی موضوعات از طریق بخش تهران چه خبر، بسته‌های خبری، رصد رسانه‌ها و پرونده‌های ویژه پوشش داده می‌شود و برخی دیگر را با گفت‌و‌گو‌های تلفنی یا حضوری در استودیو پیگیری می‌کنیم؛ وظیفه پردازش و اجرای این بخش بر عهده مجری برنامه است. تقریبا در تمام این سال‌ها تهران ۲۰ به‌عنوان یک برنامه چالشی که صریح پیگیر موضوعات بوده شناخته شده و این امر مستلزم حمایت مدیران، همت تیم سردبیری و تولیدمحتوا و البته مطالبه مردم است. در این سال‌ها، هر وقت که شرایط‌مان افت می‌کرد یا مطالبه‌گری‌مان به هر دلیلی کم و زیاد می‌شد، واکنش سریع مخاطبان به ما انگیزه می‌داد که خیلی جدی‌تر موضوع را پیگیری کنیم.
مروی می‌گوید: اکنون به گمانم یکی از فصل‌های مهم تهران ۲۰ پیش روی ماست؛ زیرا به انتخابات شورای شهر نزدیک می‌شویم و بسیار مهم است که بتوانیم از طریق اطلاع‌رسانی دقیق، ایجاد مطالبه درست و ارائه اطلاعات معتبر به مردم، تأثیرگذار باشیم.
فصل مهمی از تهران ۲۰ را در پیش‌رو داریم که تخصصی‌ترین برنامه در این حوزه هم هست. شاید دیگر برنامه‌های گفت‌وگومحور جسته گریخته به موضوعات شهروندی پرداخته باشند، اما تهران ۲۰ همه این سال‌ها روی این موضوع متمرکز بوده است؛ لذا فکر می‌کنم این سه‌ماهه یا این شش‌ماهه پیش‌روی تهران ۲۰ تا انتخابات مهم‌ترین روز‌های برنامه در این یکی دو سال اخیر است که ان‌شاءالله بتوانیم با مطرح‌کردن مطالبات مردم و ارائه راه‌حل‌های صحیح فضا را برای انتخاب درست مردم فراهم‌کنیم. از علی مروی، یکی از مجریان برنامه که کم‌کم باید برای آنتن زنده آماده شود و به اتاق گریم برود خداحافظی می‌کنیم و در اتاق‌فرمان همراه با تهیه‌کننده تهران ۲۰ که در حال چیدمان پلی‌بک‌ها و وله‌های برنامه امشب با موضوعات مختلف است همراه می‌شویم.
 

سوژه‌یابی مردمی
مجتبی احمدی، تهیه‌کننده تهران ۲۰ به جام‌جم می‌گوید: قبل از این‌که درخصوص این برنامه و تدابیر جدید شبکه تهران درخصوص فصل جدید آن صحبت کنم باید بگویم هشتگ‌تهران ۲۰، که دو فصل است به کنداکتور برنامه اضافه شده، با استقبال چشمگیر همشهریان تهرانی و البته هم‌استانی‌ها همراه بوده است. ما ویدئو‌های گوناگونی با موضوعات متفاوت دریافت می‌کنیم که بخش عمده آنها مطالبات مردم از دولت و مدیریت شهری است؛ در اتاق‌فکر برنامه می‌کوشیم با تحقیق و بررسی موضوع، گفت‌و‌گو با مدیران مربوط و پیگیری‌های میدانی، در صورت نیاز آن را به سرفصلی جدی برای سناریو یا حتی پرونده‌های ثابت تبدیل کنیم. به‌طورمثال افزایش بی‌رویه و روزانه قیمت کالا‌های اساسی ازجمله مرغ، تخم‌مرغ و حبوبات که بخشی از دغدغه‌های جدی زندگی مردم است اتاق‌فکر برنامه را بر آن داشت که کالا‌های اساسی به شکل پرونده در نیمه دوم سال روی میز تهران ۲۰ قرار گیرد. در برنامه امشب ضمن بررسی و تحلیل این موضوع از ابعاد مختلف ازجمله قیمت، کیفیت، توزیع و ... می‌کوشیم آن را با مسئولان مربوط نیز مطرح کنیم و به یک پاسخ منطقی درخصوص چرایی‌های این موضوع برسیم.
تهیه‌کننده تهران ۲۰ ادامه می‌دهد: شاید جذاب‌ترین بخش برنامه پیگیری مطالباتی است که شهروندان با اعتماد به تیم تهران ۲۰ آن را مطرح می‌کنند، گرچه پیگیری اتاق‌فکر برنامه برای گفت‌و‌گو با مدیران و مسئولان مرتبط گاهی سخت و غیرممکن است. بدون تعارف باید بگویم نقطه عطف این روز‌های برنامه در کنار سناریو‌های ثابت شهر تهران که معمولا در پرونده‌های مستمر و ممتد جای دارد رسیدن به جوابی کامل و دقیق و البته از سر دلسوزی و تلاش از سوی مدیرانی است که برای پیگیری خواسته‌های مردم امروز در رأس کار‌هستند. 
 

توجه ویژه به مطالبات بانوان
حوالی ساعت ۱۹ است. حضور مدیر گروه تهران و شهروندی، پیام ابراهیم‌پور پشت صحنه برنامه تهران ۲۰ و گپ‌وگفت با تهیه‌کننده و مجری برنامه با هدف انتقال پیامی از سوی مدیر شبکه همراه است، چون گفت‌و‌گو با مهمان برنامه امشب از حساسیت ویژه‌ای برخوردار. پیام ابراهیم‌پور درخصوص موضوع و اخبار روزنامه و البته رصد رسانه‌ای با حامد اسماعیلی، ناظر گروه تهران و شهروندی نیز به گپ‌وگفت می‌پردازد. 
نرگس شفاف، نویسنده و یکی از اعضای اتاق فکر و سردبیری برنامه تهران ۲۰ – که قرار است در پرونده بانوان، موضوعی جدید را با اجرای راحله امینیان برای برنامه بعدی طراحی کند – پیشنهادهایش را با تهیه‌کننده در میان می‌گذارد. این فرصتی است تا با او درباره یکی از پرونده‌های پرسروصدای تهران ۲۰، یعنی مطالبات بانوان در حوزه‌های مختلف که شنبه‌ها روی آنتن می‌رود گفت‌وگویی داشته باشیم.
شفاف می‌گوید: در فصل جدید برنامه تهران ۲۰ با رویکردی جدی‌تر به مسائل اجتماعی ازجمله مطالبات بانوان که بخش مهم و اثرگذاری در جامعه هستند می‌پردازیم. نحوه انتخاب موضوعات و پرداختن به آنها در این برنامه براساس چند محور کلیدی انجام می‌شود. اتاق‌فکر برنامه پس از هر فصل، با بررسی دغدغه‌های مردم و بازخورد‌های مخاطبان، سرفصل‌های فصل جدید را طراحی می‌کند. تیم برنامه‌ساز با بررسی پیام‌های مردمی از طریق سامانه پیامکی و پیگیری دغدغه‌ها و رویداد‌های روز حوزه بانوان، موضوعات پرطرفدار و چالش‌برانگیز را پیدا می‌کند.
برای بررسی مسائل روز با کارشناسان و نهاد‌های مرتبط مانند مجلس، دولت، مدیریت شهری با محوریت‌های حوزه ورزش بانوان، اشتغال بانوان، سلامت بانوان، حقوق اجتماعی و ... مشورت‌هایی صورت می‌گیرد تا درنهایت سناریوی برنامه با پختگی و کیفیت بالایی شکل بگیرد. با شکل‌گیری سناریو و انتخاب مسئولان و کارشناسان تلاش می‌کنیم میز شنبه‌های تهران ۲۰ را برای گفت‌وگویی مستقیم و بدون تعارف درباره مسائل مطرح‌شده بانوان مهیا سازیم. 
شفاف در پایان می‌گوید: تهران ۲۰ تلاش می‌کند به‌عنوان یک برنامه گفت‌وگومحور و رخ در رخ با مدیران با سبک و سیاقی نو، مسائل بانوان و سایر دغدغه‌های شهری را با نگاه پژوهشی و نوآورانه مطرح کند. موضوعات و پرونده‌های مورد بررسی در این بخش از برنامه تهران ۲۰ عبارتند از پرونده سلامت بانوان، پرونده اشتغال، پرونده بانوان سرپرست خانوار، پرونده جوانی جمعیت و موضوعات مربوط به خانواده و .... 
 

واسطه‌ای میان مردم و مسئولان
راحله امینیان، یکی دیگر از مجریان باسابقه رسانه‌ملی که اجرای پرونده بانوان تهران ۲۰ را بر‌عهده دارد به استودیو می‌آید و فرصتی برای گفت‌و‌گو با او فراهم می‌شود. او به جام‌جم می‌گوید: تهران ۲۰ از قدیمی‌ترین برنامه‌های شبکه تهران است. پیش از سال ۸۰، زمانی که هنوز به این شبکه ملحق نشده بودم، این برنامه را به‌عنوان برنامه‌ای موفق و مورد اعتماد مخاطبان می‌شناختم. از سال ۸۰ که در شبکه تهران حضور دارم، برنامه تهران ۲۰ نه‌تنها در این شبکه، بلکه در میان برنامه‌های مختلف تلویزیونی، از موفق‌ترین و پرمخاطب‌ترین‌ها بوده است. دلیل موفقیت آن، اقبال و اعتماد مخاطبان است، زیرا صدای مشکلات، دغدغه‌ها و مطالبات مردم را به گوش مسئولان می‌رساند.
امینیان ادامه می‌دهد: با وجود این‌که مسئولی که روی صندلی تهران ۲۰ می‌نشیند موظف به پاسخگویی است ــ چه در حوزه عملکرد کاری خودش و مسئولیتی که داشته و چه در حوزه سؤالات و مطالباتی که مردم دارند ــ مسئولان هم نگاه مثبتی به برنامه تهران ۲۰ داشتند، نه‌فقط، چون فرصت پاسخگویی پیدا می‌کنند، بلکه از این جهت که برنامه در بین مردم جایگاه خوبی داشته و محبوب است. درواقع به نظر من برنامه تهران ۲۰ یک فضای واسطه‌گونه‌ای بین مردم و مسئولان دارد. شاید بعضی از مسئولان از آمدن به این برنامه طفره بروند که چنین مواردی هم کم نداریم، اما به‌هر حال مسئولی که خودش را موظف به پاسخگویی می‌داند، می‌تواند عملکرد خودش را در یک فرصت طلایی برای مردم توضیح دهد و از طرفی مطالبات و دغدغه‌های مردم را بشنود و درواقع نقاط ضعف خود را در جایگاهی که قرار داد رفع کند. 
مجری تهران ۲۰ خاطرنشان می‌کند: متاسفم برای مسئولانی که حاضر نیستند روی صندلی این برنامه بنشینند. بعضا حتی می‌گویند ما اهل رسانه نیستیم که خودشان را برای نیامدن توجیه کنند ولی من معتقدم یک مسئول در هر جایگاهی که هست به تعامل با مردم نیاز دارد و تهران ۲۰ این بستر را برای هر مسئول فراهم می‌کند تا رخ در رخ مخاطب پاسخگوی مردم‌باشد. 
امینیان می‌گوید: من حدود یک‌سال است که به برنامه تهران ۲۰ ملحق شدم و گرچه سال‌هاست (حداقل ۲۲ سال) در شبکه تهران در برنامه‌های گفت‌وگومحور در حوزه‌های خانواده، پزشکی و روان‌شناسی و اجتماعی حضور داشتم، اما معتقدم که نوع گفت‌و‌گو در برنامه تهران ۲۰ یک تفاوت عمده دارد و آن هم این است که مجری در این برنامه اندکی باید نگاه کارشناسی هم داشته باشد تا بتواند گفت‌و‌گو را به سمتی ببرد که هم سؤالات و دغدغه‌های مردم مطرح شود و هم مسئول مربوطه بتواند به یک نتیجه برسد. 
 

اول تعجب کردم
امینیان بیان می‌کند: وقتی مدیر وقت شبکه تهران پیشنهاد پیوستن به برنامه تهران ۲۰ را مطرح کرد، شگفت‌زده شدم، زیرا احساس می‌کردم شاید نتوانم به این برنامه کمکی کنم. اما پس از تأمل، به مدیر پیشنهاد دادم با توجه به این‌که مجری در تهران ۲۰ باید نقش مجری ــ کارشناس داشته باشد، اجازه دهند در حوزه خانواده و زنان که سال‌ها در آن مطالعه و در رسانه فعالیت داشته‌ام، مشارکت کنم که قبول کردند و ما شنبه‌شب‌ها پرونده خانه و خانواده و زنان را باز کردیم. البته باید بگویم همکاری حرفه‌ای و دلسوزانه آقای احمدی، تهیه‌کننده برنامه نقش بسزایی در موفقیت من داشت. این همراهی به من کمک کرد تا در فضای جدید برنامه اجتماعی با رویکرد مطالبه‌گری و طرح دغدغه‌های مردم بتوانم پرسش‌های مردم را به گوش مسئولان برسانم و پاسخ آنها را به مخاطبان منتقل کنم.
برنامه تهران ۲۰ برایم تجربه‌ای ارزشمند و چالش‌برانگیز بوده است. این برنامه را دوست دارم، زیرا از صبح روز اجرا، ذهنم درگیر آن می‌شود و چالشی جذاب برایم ایجاد می‌کند. در مقابل، برنامه «به خانه برمی‌گردیم» که ۱۷ سال آن را اجرا کردم، در اواخر برایم روتین شده بود. به همین دلیل، با اصرار خودم از آن برنامه جدا شدم، چون باور دارم تکرار برای یک مجری بزرگ‌ترین خطر است. اکنون تهران ۲۰ چالشی ذهنی برایم ایجاد کرده؛ از صبح روز اجرا، ذهنم مشغول برنامه است تا زمانی که در اتاق سردبیری، تهیه‌کننده موضوع، مهمان، سبک ورود به برنامه و لحن گفت‌و‌گو را با من هماهنگ می‌کند.
مجری برنامه تاکید می‌کند: اتاق فکر برنامه تهران ۲۰ بسیار پویاست و خط‌مشی و سناریوی برنامه را برای مجریان تدوین می‌کند. بااین‌حال، ذهن مجری نیز برای حضور آگاهانه و آماده در برنامه درگیر است. 
۵۰ دقیقه پخش برنامه، لحظاتی پرفشار است که مجری باید در هر لحظه پویاتر از قبل عمل کند. گذشته از بخش ابتدایی که به بررسی روزنامه‌ها اختصاص دارد، در گفت‌و‌گو نیز بسیار مهم است که مجری لحظه‌به‌لحظه و جمله‌به‌جمله به مهمان گوش دهد و از دل سخنان او پرسش‌هایی متناسب با سناریو را در لحظه طرح کند. این کار آسان نیست و انرژی مضاعفی‌می‌طلبد.
پس از ۵۰ دقیقه اجرای تهران ۲۰، حس خوشایندی دارم، زیرا به دانش و اندوخته‌های ذهنی‌ام افزوده می‌شود. حس مشارکت، تعامل و دوستی در برنامه، احساس مفید بودن را به مجری منتقل می‌کند. 
عوامل تهران ۲۰ تیمی بسیار حرفه‌ای هستند. به جرأت می‌توانم بگویم تک‌تک اعضای تیم و اتاق فکر با دقت و حساب‌شده انتخاب شده‌اند و ترکیبی حرفه‌ای را شکل داده‌اند. این چینش دقیق، برنامه‌ای پخته و مطلوب به مخاطب ارائه می‌دهد و امیدوارم این روند ادامه یابد.
وی تاکید می‌کند: تهران ۲۰ به دلیل حضور مجریان صاحب‌نام همواره برایم قابل احترام بوده است. اکنون که خودم روی صندلی اجرای این برنامه می‌نشینم، از خدا می‌خواهم که کمک کند جایگاهی که مجریان حرفه‌ای این برنامه از ابتدا ایجاد کردند را حفظ کنم و برنامه با ساختار و رویکردی درست، حرفه‌ای و رسانه‌ای به مسیر خود ادامه دهد.
کم‌کم برنامه در حال آغاز است و با صدای موسیقی تیتراژ، تهیه‌کننده در کنار کارگردان تلویزیونی و منشی‌صحنه همراه با کنداکتوری که به ترتیب قرار است پرونده تهران ۲۰، گزارش روز، رصد رسانه‌ای، هشتگ تهران ۲۰، پرونده تهران چه خبر و... روی آنتن برود برنامه‌ریزی می‌شود.

معرفی مسئولانی که پاسخگو نیستند

مجتبی احمدی، تهیه‌کننده برنامه تهران ۲۰ می‌گوید: پرونده‌های تهران ۲۰ به مناسبات و اتفاقات روز، رویداد‌های مربوط به شهر، خواسته‌ها و مطالبات مردم و برخی نیز محصول تحقیقات اتاق فکر برنامه تهران ۲۰ است که از میان مطالعات و پیگیری‌های مستمر گروه تحقیق و نگارش روی میز پیگیری قرار می‌گیرد. پرونده آلودگی هوا، پرونده مسکن، پرونده ترافیک، پرونده ساختمان‌های ناایمن، پرونده خودرو، پرونده جوانی جمعیت، پرونده کالا‌های اساسی، پرونده حمل‌و‌نقل عمومی و... مدام در گفت‌و‌گو با مدیران و کارشناسان در حال پیگیری هستند و طبیعتا اتفاقات سیاسی روز نیز براساس نیاز، سناریوی میز اصلی برنامه می‌شود، اما بازخورد دوسویه از سوی مخاطبان و مسئولان که گاهی هم البته پاسخگو نیستند و درواقع تمایلی به حضور در برنامه ندارند، کار را برای تیم تهران ۲۰ دشوار می‌کند. 
در فصل جدید تصمیم داریم مدیران پاسخگو و مدیرانی که از پاسخ به سؤالات مردم طفره می‌روند را معرفی کنیم و البته با نظر مدیر شبکه تهران قصد داریم نشان تهران ۲۰ را به مدیرانی که در طول یک‌سال براساس مطالبات مردمی به قول و قرارشان با مردم پایبند بودند اهدا کنیم. 
احمدی می‌گوید در چند فصلی که مسئولیت تهیه و تولید این برنامه را بر‌عهده داشته بار‌ها با مسئولان و مدیرانی در دولت و شهر مواجه شده که با اعلام یک مدت زمان مشخص در‌خصوص خواسته مردم به قول و قراری که داشته‌اند عمل کردند و بار‌ها شاهد این مسأله بوده که برخی مدیران نه‌تنها به قول و قرارشان عمل نکردند که خود را ملزم به پاسخگویی به عوامل برنامه و تیم هماهنگی نمی‌دانستند. او در عین حال، این قول را می‌دهد که پیگیری تیم برنامه‌سازی تهران ۲۰ در هر صورت ادامه دارد.