بسیج عمومی برای نجات جنگل‌های هیرکانی

در پی وقوع آتش‌سوزی نیروهای امدادی و مردمی با چالش‌های بزرگی برای مهار آتش روبه‌رو شد‌ند. این حادثه به‌دلیل کمبود تجهیزات و صعب‌العبور بودن منطقه، تاکنون به‌طور کامل مهار نشده است. با این‌که یک‌بار بارش باران تا حدودی آتش را فروکش کرد اما طی روزهای اخیر شعله‌های آتش دوباره زبانه کشیده و سطح بیشتری را به خاکستر تبدیل کرده است. این حریق در منطقه‌ای به نام «دراکینگ» رخ داد که از ویژگی‌های خاصی برخوردار است. 
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری کشور از حضور میدانی گسترده نیروهای زمینی و هوایی خبر داد و به ‌جام‌جم‌ گفت: ‌با بسیج نیروها از سراسر کشور، عملیات مهار آتش‌سوزی در حال انجام است. 
سرهنگ مجید زکریایی، صعب‌العبور بودن منطقه را اولین دلیل عدم دسترسی نیروها برای مهار آتش اعلام کرد‌ و گفت: ‌منطقه آتش‌سوزی دارای شیب‌‌ ۸۰ تا ۱۰۰درصدی، مسیرهای سخت‌گذر و ارتفاع زیاد است که حرکت نیروهای زمینی را با مشکل مواجه کرده. همچنین وزش بادهای شدید و مداوم باعث گسترش سریع آتش و شعله‌ور شدن مجدد آن پس از هر بار مهار نسبی می‌شود .‌
وی با بیان آن‌که این جنگل مملو از مواد سوختی فراوان است، تصریح کرد: ‌وجود لاش‌برگ‌ها، برگ‌های خشک و درختان شکسته و  خشک، سوخت کافی برای تداوم آتش را فراهم کرده. با این حال نیروهای امدادرسان و یگان حفاظت منابع طبیعی که از سراسر کشور اعزام شده‌اند و تحت مدیریت یکپارچه منابع طبیعی  مازندران در حال پیشروی به‌سمت نقاط هدف و انجام مأموریت هستند.‌
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی با اشاره به حجم بالای نیروهای حاضر در عملیات تأکید کرد: امیدواریم با سازماندهی و مدیریت واحد بتوانیم شرایط منطقه را کنترل کنیم و مأموریت را به بهترین شکل ممکن انجام دهیم. 
   
۲ مرحله آتش‌سوزی 
مازندران دارای دو حوزه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری یکی در ساری و دیگری در نوشهر است. حوزه‌ اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران-نوشهر با وسعتی بیش از ۶۶۰هزار هکتار جنگل، مرتع و سواحل معادل ۲۸درصد از مساحت مازندران را در‌بر‌دارد. شهرستان‌های نور، نوشهر، چالوس، عباس‌آباد، تنکابن، رامسر و کلاردشت از نظر حوزه منابع طبیعی زیر پوشش حوزه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران-نوشهر هستند. 
عرصه‌های جنگلی روستای ‌الیت‌ در دو مرحله دچار آتش‌سوزی شد که مرحله نخست آن ۱۰آبان‌ماه به‌وقوع پیوست که در نهایت پس از چند روز تلاش نیروهای امدادی آتش مهار شد.‌ در مرحله دوم نیز زبانه‌های آتش از حدود یک هفته پیش در این جنگل‌ها شعله‌ور شد و با وجود به‌کارگیری دو بالگرد و تلاش نیروهای امدادی و مردمی‌، آتش می‌سوزاند و خاکستر می‌کند و پیش می‌رود. 
   
عملیات ایلیوشین و بالگردها 
با این‌که در روز پنجشنبه گذشته استاندار مازندران با اشاره به تداوم عملیات مهار آتش‌سوزی در منطقه الیت گفته بود ۹۵درصد حریق کنترل‌شده اما روز گذشته هواپیمای اطفای حریق وارد منطقه شد تا هر‌چه زودتر آتش را اطفا و از سوختن درختان بیشتر جلوگیری کند. 
مهدی یونسی بابیان این‌که آتش درچندنقطه به‌صورت لکه‌ای ودرمجموع در سطحی حدود یک هکتارفعال بوده است، افزود: ‌تیم‌ها پنج‌نوبت عملیات اطفا درمحل انجام داده‌اندوباوجود تاریکی وسختی تردد،اقدامات تا حد زیادی موفقیت‌آمیز بوده است.‌ 
استاندار مازندران تأکید کرد: ‌نخستین اولویت ما حفظ جان نیروهای عملیاتی است. حدود ۴۰۰نفر از نیروهای امدادی و تخصصی از استان‌های مختلف در منطقه حضور دارند و شبانه‌روز مشغول مهار آتش هستند. 
‌در ساعات ابتدایی دیروز، مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران-نوشهر از ورود هواپیمای ایلیوشین خبر داد و گفت: این هواپیما حوالی ساعت ۷:۳۰ یک مرحله عملیات آبپاشی انجام داد و برابر برنامه‌ریزی‌ها قرار است دوباره ساعت ۱۰:۳۰ مرحله بعدی اطفای حریق انجام شود. 
مهرداد خزایی‌پول خاطرنشان کرد: ‌همزمان با عملیات آبپاشی این هواپیما، پنج بالگرد هم برای اطفای حریق به ارتفاعات الیت به پرواز در‌می‌آیند.‌
به گفته وی، افزون بر این یک حرکت مردمی خودجوش در منطقه به‌وجود آمده و دست کم ۴۰ گروه اعم از یگان‌های حفاظت منابع طبیعی، محیط زیست، هلال‌احمر و مسئولان دستگاه‌های اجرایی پای کار هستند. 
درهمین راستا وبااعزام هواپیمای ایلیوشین باظرفیت۴۰تن آب به منطقه‌شمال کشور،نقطه عطفی درعملیات مهار آتش‌سوزی جنگل‌های مرزن‌آباد بود. 
این هواپیما با توان بالای خود نقش تعیین‌کننده‌ای در کنترل سریع‌تر آتش داشت و امیدها برای مهار کامل حریق را افزایش داد. علاوه بر این، حضور بالگردهای فعال در منطقه و رایزنی برای اعزام تجهیزات بیشتر نشان‌دهنده عزم جدی مدیریت استان در حفاظت از جنگل‌های ارزشمند مازندران است. 
   
تأمین تجهیزات و امکانات 
دکترکامیار همایونی‌،کارشناس منابع طبیعی وجنگلداری بابیان این‌که برای جلوگیری ازتکرارچنین فجایعی بایدمسائل زیادی را مد‌نظر داشت، به ‌جام‌جم‌ گفت: کشوری با وسعت و جمعیت ایران و این حجم ازجنگل‌های گرانبها، باید چندین فروند هواپیمای آبپاش داشته‌باشد.مسئولان جنگلبانی اعلام کرده‌اند برای کنترل این‌گونه آتش‌سوزی‌هاحداقل به۹‌‌هلیکوپتر نیاز‌است.‌
او در ادامه اظهار کرد: ‌استقرار ایستگاه‌های اطفا در مناطق مرتفع بسیار ضروری است. ایجاد ایستگاه‌های دائم با تجهیزات اولیه و مخازن آب در مناطق حساس و صعب‌العبور می‌تواند کمک شایانی به عملیات اولیه اطفا کند؛ ضمن این‌که لازم است جوامع محلی و گروه‌های داوطلب به کپسول‌های آتش‌نشانی دستی، دمنده‌های پشتی و ابزار اولیه اطفا مجهز شوند تا بتوانند در نخستین دقایق پس از گزارش حریق، واکنش سریع نشان دهند.‌
کارشناس منابع طبیعی و جنگلداری تصریح کرد: ‌نیروهای داوطلب و محلی با ابزارهای بسیار‌ابتدایی مانند بیل، اره و دمنده در حال مبارزه با آتش‌سوزی ‌هستند. برای انتقال آب به کانون حریق، از قاطر برای حمل مخازن ۲۰لیتری استفاده می‌کنند و نیروها به‌صورت پیاده و با حمل دبه‌های آب، خود را به نقطه حریق می‌رسانند. این برای ما که باید حافظ جنگل‌های هیرکانی باشیم اصلا زیبنده نیست.‌
 
جنگل‌هایی گرانبها 
جنگل‌های هیرکانی با قدمت ۲۵ تا ۵۰میلیون ساله از ذخایر ژنتیکی منحصر‌به‌فرد جهان محسوب می‌شوند و هرگونه آسیب به آنها ضایعه‌ای غیرقابل‌جبران است.سوختن حدود هشت‌هکتار از جنگل‌های الیت، پیامدهای زیست‌محیطی قابل‌توجهی به‌همراه دارد که تا سال‌ها ادامه خواهد‌یافت. 
به گفته کارشناسان محیط زیست،منطقه الیت ازجنگل‌های باارزش‌هیرکانی است که دارای‌گونه‌های گیاهی وجانوری ویژه‌ای است. این آتش‌سوزی زیستگاه‌های حیات‌وحش را نابود کرده و بر تنوع زیستی منطقه تأثیر منفی می‌گذارد.  نباید فراموش کرد که خاک منطقه پس از آتش‌سوزی توانایی خود را در جذب آب از دست می‌دهد و احتمال وقوع سیلاب افزایش می‌یابد 
بررسی‌ها نشان می‌دهد این فاجعه زیست‌محیطی نتیجه ترکیبی از عوامل طبیعی و انسانی بوده است.