اتحاد هنر و هوش مصنوعی

باب ایگر، مدیرعامل کهنه‌کار دیزنی، این توافق را «فرصتی برای مشارکت به جای حذف شدن» توصیف کرده است. طبق جزئیات منتشرشده، دیزنی مجوز استفاده از بیش از ۲۰۰ شخصیت محبوب خود، از میکی‌موس و سیمبا گرفته تا قهرمانان انتقام‌جویان و جدای‌های جنگ ستارگان را برای مدل هوش مصنوعی سورا صادر کرده است. با این حال، نکته بسیار حائز اهمیت در این قرارداد که نشان‌دهنده حساسیت‌های صنفی در هالیوود است، محدودیت‌های اعمال‌شده بر هوش مصنوعی است؛ این توافق‌نامه به‌صراحت استفاده از چهره، صدا و شباهت بازیگران واقعی و استعداد‌های انسانی را ممنوع کرده است. این بند از قرارداد، پاسخی مستقیم به نگرانی‌های اتحادیه‌های بازیگران و نویسندگان است که در سال‌های اخیر همواره نسبت به جایگزینی انسان با ماشین هشدار داده‌اند. دیزنی با این کار تلاش کرده تا ضمن پذیرش تکنولوژی، مرز‌های اخلاقی و حقوقی با نیروی انسانی خلاق خود را حفظ کند. از منظر مالی و استراتژیک، سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری دیزنی و دریافت حق خرید سهام بیشتر در OpenAI، نشان می‌دهد که این غول رسانه‌ای تنها به دنبال خرید خدمات نیست بلکه می‌خواهد در آینده توسعه هوش مصنوعی سهمی مدیریتی داشته باشد. سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، با استقبال از این همکاری، دیزنی را «استاندارد طلایی داستان‌گویی در جهان» خواند و تأکید کرد که این همکاری نشان می‌دهد شرکت‌های هوش مصنوعی و رهبران خلاق، می‌توانند مسئولانه با یکدیگر همکاری کنند. این اتحاد همچنین شامل استفاده گسترده از ابزار‌های OpenAI در داخل دیزنی برای بهبود بهره‌وری کارکنان و توسعه ابزار‌های جدید برای پلتفرم استریمینگ دیزنی پلاس خواهد بود.

 

تحلیلگران بازار سرمایه، از جمله نیکلاس گروس از شرکت آرک اینوست (Ark Invest)، این توافق را به لحظه ظهور یوتیوب برای صنعت ویدئو تشبیه کرده‌اند. به باور آنها، دسترسی عمومی به ابزار‌هایی با کیفیت «سورا» که اکنون به گنجینه عظیم مالکیت معنوی (IP) دیزنی مجهز شده‌اند، می‌تواند سیلی از محتوای تولید شده توسط کاربر (UGC) را روانه فضای مجازی کند. قرار است گزیده‌ای از بهترین ویدئو‌های ساخته‌شده توسط طرفداران، در بخش ویژه‌ای از سرویس دیزنی پلاس به نمایش درآید. این استراتژی هوشمندانه، دیزنی را از یک تولیدکننده صرف محتوا، به پلتفرمی برای تعامل دوطرفه تبدیل می‌کند و به طرفداران اجازه می‌دهد تا به جای تماشاچی بودن، در گسترش دنیا‌های داستانی مورد علاقه خود نقش داشته باشند. با این حال، این قرارداد بدون منتقد نیست. برخی کارشناسان فرهنگی نگران پدیده‌ای هستند که آن را «لجن هوش مصنوعی»

 (AI Slop) می‌نامند؛ حجم عظیمی از محتوای بی‌کیفیت و تکراری که ممکن است ارزش هنری آثار اصلی را خدشه‌دار کند، اما تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که این اتفاق دقیقا نتیجه‌ای معکوس خواهد داشت و ارزش آثار «پیش از هوش مصنوعی» (Pre-AI) را افزایش می‌دهد. به عبارت دیگر، هرچه محتوای مصنوعی بیشتر شود، ارزش آرشیو صدساله دیزنی که حاصل نبوغ خالص انسانی است، به عنوان کالایی لوکس و اصیل بالاتر خواهد رفت. دیزنی با این قرارداد، عملا کنترل نسخه هوش مصنوعی شخصیت‌هایش را به دست گرفته تا از استفاده غیرمجاز و بی‌کیفیت آنها در سایر پلتفرم‌ها جلوگیری کند.

انتظار می‌رود که ابزار‌های جدید مبتنی بر سورا و «چت‌جی‌پی‌تی ایمیج» (ChatGPT Images) با محوریت شخصیت‌های دیزنی، در اوایل سال ۲۰۲۶ در دسترس قرار گیرند. این همکاری همچنین زنگ خطری جدی برای رقبای دیزنی مانند نتفلیکس و برادران وارنر دیسکاوری محسوب می‌شود. در حالی که رقبا همچنان در حال بررسی چگونگی مواجهه با هوش مصنوعی هستند، دیزنی با جسارت تمام خود را در مرکز طوفان تکنولوژی قرار داده است. این قرارداد نه‌تنها نحوه تعامل طرفداران با محتوا را تغییر می‌دهد بلکه مدل تجاری هالیوود را که دهه‌ها بر پایه حفاظت سفت و سخت از کپی‌رایت بنا شده بود، دگرگون می‌کند. اکنون دیزنی به جای قفل کردن در‌های گنجینه خود، کلید را به دست هوش مصنوعی داده است، اما با این شرط که خود، ناظر و ذی‌نفع اصلی این جریان خلاقیت ماشینی باشد.