موفقیت محققان ایرانی در تولید خون مصنوعی

محققان مرکز پژوهشی فناوری‌های نوین در مهندسی علوم زیستی دانشگاه تهران بتازگی موفق به تولید این خون مصنوعی شده‌اند.

آنها طی تحقیقات خود از بین جایگزین‌های متعدد خون که تا امروز تولید شده‌ است، هموگلوبین کپسوله شده لیپوزومی را به دلیل مزیت‌های آن مورد بررسی جدی قرار دادند. لیپوزوم‌ها معمولا غیرسمی بوده، در طبیعت بتدریج از بین می‌رود و سیستم ایمنی بدن را تحریک نمی‌کند.

این مزایا در کنار سهولت و تنوع در روش‌های تولید که باعث کاهش شدید هزینه‌های فاز مطالعاتی می‌شود و همچنین تشابه این خون با غشا‌ءهای زیستی باعث انتخاب آ‌ن توسط محققان دانشگاه تهران شده است.

نوآوری این طرح در ابعاد جهانی در اصلاح سطح نانوهموگلوبین‌های لیپوزومی و همچنین بررسی چندجانبه پارامترهای مختلف روی ویژگی‌های نانوهموگلوبین‌های لیپوزومی برای تولید در مقیاس صنعتی است.

ازجمله مزایای استفاده از خون مصنوعی این است که این خون نانویی مشخصاتی مشابه خون طبیعی دارد. به دلیل مصنوعی بودن، عفونتی از اهداکننده خون به دریافت‌کننده منتقل نمی‌شود و سیستم ایمنی بدن را به واکنش وانمی‌دارد.

فناوری در دسترس، هزینه کم و مقرون به‌صرفه‌بودن تولید و تجزیه شدن و از بین رفتن مواد مصنوعی در داخل بدن بعد از زمان مناسب ویژگی‌های دیگری است که این خون مصنوعی را به امید بزرگی در دنیای پزشکی تبدیل کرده است.

مواد تشکیل‌دهنده این خون توسط کلیه به عنوان سم شناخته نمی‌شود و به سلول‌های تشکیل‌دهنده رگ‌های بدن نیز صدمه نمی‌زند. ظرفیت بالای انتقال اکسیژن و دی‌اکسید‌کربن باعث شده این خون نانویی برای تبادل گازهای تنفسی در حد فیزیولوژیک موثر باشد.

بنابراین می‌توان از آن در درمان کم‌خونی، امکان اکسیژن‌رسانی به بافت‌های متورم یا نواحی‌ای از بدن که تحت تاثیر کم‌خونی داسی شکل قرار گرفته‌اند و همچنین جلوگیری از جریان اکسیژن به بافت‌های سرطانی که ممکن است بتواند شیمی درمانی را موثرتر کند استفاده کرد.

علی شمس - جام‌جم