عوارض زایمان‌های طبیعی و سزارین

سابقه سزارین به قبل از میلاد می‌رسد و در ادبیات غنی ما در شاهنامه با ذکر روش تولد رستم به آن اشاره می‌شود. مشکلاتی که در گذشته به قیمت جان مادر تمام می‌شد، امروزه با کمترین آسیب به مادر به سرانجام می‌رسد و در صورت لزوم امکان انجام بار بعدی آن نیز وجود دارد، اما برخلاف آنچه مورد اعتقاد عامه مردم است، این راه بهترین راه تولد فرزندان نیست. زایمان طبیعی با عوارض کمتری که دارد، روش برتر است.

براساس مطالعات در زایمان‌هایی که به روش سزارین انجام می شود احتمال بروز عوارض دو برابر بیشتر از زایمان طبیعی است و مهم‌ترین عوارضی که رخ می‌دهد، عفونت‌های رحم و محل جراحی، باز شدن محل جراحی، خونریزی و لخته شدن خون در رگ‌ها و سرانجام مرگ است.

در هر صد هزار نفری که سزارین می‌شوند، دو نفر بر اثر عوارض جراحی فوت می‌کنند و این مساله اهمیت ویژه‌ای دارد.

از طرفی در زایمان طبیعی پس از زایمان درد و عفونت کمتر و در نتیجه برگشت مادر به حالت عادی سریع‌تر است؛ بنابراین مادر زودتر حرکت و ورزش را شروع کرده و زودتر به وزن قبل از بارداری برمی‌گردد.

عده زیادی از مادرانی که برای اولین بار باردار شده‌اند از ترس درد حین زایمان به سزارین پناه می‌برند، غافل از این که پس از عمل باید درد زیادی تحمل کنند ضمن این که هر بار جراحی سزارین به ایجاد چسبندگی‌هایی داخل شکم منجر می‌گردد که سرانجام باعث دردهای مزمن طولانی در سال‌های بعد می‌شود. دردهایی که درمان قطعی برایشان وجود ندارد.

برخی افراد هم با توجه به افزایش احتمال افتادگی رحم و مثانه پس از زایمان طبیعی به دنبال سزارین هستند در حالی که برای ایجاد افتادگی روش زایمان شرط لازم و کافی نیست، بلکه تعداد حاملگی‌ها و وزن جنین در حین تولد از اهمیت بالاتری برخوردار است.

از طرفی کسانی که سزارین کرده‌اند هم دچار افتادگی و شل شدن بافت‌های داخل واژن می‌شوند حتی در مواردی کسانی که هرگز حامله نشده‌اند، هم می‌توانند دچار این بیماری شوند و زمینه ژنتیکی نقش مهمی در این امر دارد.

احتمال به وجود آمدن مشکلات در کنترل ادرار یا مدفوع به دنبال زایمان طبیعی بیشتر از سزارین است، اما امکان آسیب به مثانه یا لوله های حالب حین سزارین بیش از زایمان طبیعی است.

با توجه به وجود روش‌های زایمان بی‌درد، دیگر ترس از درد حین زایمان طبیعی موردی ندارد؛ بنابراین بی‌شک بهترین روش زایمان برای مادر و نوزاد زایمان طبیعی است و این روش به تمام مادران توصیه می‌شود.

دکتر ثریا عالمی - جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان