کارون کام جنوبی‌ها را شور کرد

بالا رفتن میزان شوری آب رودخانه کارون که بر اثر پایین آمدن دبی آب رودخانه، ورود زه‌آب‌های کشاورزی به رودخانه و تغییر در شوری آب خروجی سد گتوند از ابتدای امسال تاکنون ایجاد شده است، در روزهای اخیر تاثیرات بسیار نگران‌کننده‌ای روی آب رودخانه‌های بهمنشیر و اروند گذاشته، به طوری که آب شرب مصرفی مردم را نیز تحت‌تاثیر خود قرار داده است.

این شوری به حدی است که فرماندار آبادان از این وضع ابراز نگرانی کرده و به مهر می‌گوید: بالا رفتن شوری آب کارون و کاهش دبی آب رودخانه، باعث افزایش شوری آب شده و تاثیر نامناسبی روی آب آبادان گذاشته است.

ایلخاص‌زاده با بیان این‌ که اکنون میزان شوری آب بهمنشیر بیش از 4800 میکروموس است، می‌افزاید: از آنجا که بخشی از آب مصرفی شهروندان از رودخانه بهمنشیر و بخشی نیز از طرح غدیر تامین می‌شود، به همین دلیل شوری آب کمتر حس می‌شود، اما به هر حال نگران‌کننده است.

در همین حال محمدرضا آملازاده، مدیرکل حوادث غیرمترقبه استانداری خوزستان یکی از عوامل افزایش میزان شوری آب کارون را ورود زه‌آب واحدهای کشت و صنعت نیشکر به رودخانه عنوان می‌کند و می‌گوید: یکی از مواردی که همواره به عنوان عاملی اصلی شوری و بالا رفتن ای‌سی رودخانه کارون نام برده می‌شود، کشت و صنعت‌های نیشکر در خوزستان است که البته مدیران این شرکت مدعی هستند زه آب این واحدها در تالاب شادگان یا در حوضچه‌های تبخیری وارد می‌شود.

مشکل برطرف می‌شود

نماینده مردم خرمشهر در مجلس شورای اسلامی نیز با بیان این‌ که با تمهیدات اندیشیده شده این مشکل طی 24 ساعت آینده رفع می‌شود، به جام‌جم می‌گوید: ورود زه‌آب‌ها و پساب‌های مزارع نیشکر پس از شست‌وشو به رودخانه از یک‌سو و ورود آب شور از خلیج فارس به رودخانه بر اثر جزر و مد که معمولا هر سال در ماه‌های تیر و مرداد صورت می‌گیرد از سوی دیگر موجب افزایش شوری آب کارون طی روزهای اخیر و جاری شدن آن به سوی رودخانه بهمنشیر شد.

عبدالله سامری می‌افزاید: به‌دنبال وقوع این پدیده، روز سه‌شنبه جلسه‌ای با حضور مسئولان سازمان‌های مختلف و مربوط استان برگزار و تمهیداتی در این زمینه اندیشیده شد که با اجرایی شدن آنها، شوری آب کارون کاهش خواهد یافت.وی خاطرنشان می‌کند: براساس تصمیمات گرفته شده در این جلسه، شرکت‌های کشت نیشکر موظف و متعهد شدند تا رفع کامل شوری آب، از ورود پساب‌های مزارع خود به کارون جلوگیری کنند، ضمن این‌که دریچه سد دز نیز باز شد تا با ورود آب شیرین آن به کارون،‌ شوری آب تعدیل شود.

ضرورت تغییر شیوه آبیاری

در همین حال مدیرعامل سازمان آب و برق استان خوزستان نیز با اشاره به مشاهده اثرات تخریبی ورود زه‌آب‌های کشاورزی به رودخانه کارون خواستار تغییر روش‌های آبیاری و اصلاح شبکه‌های آبرسانی می‌شود، در این‌ باره به ایرنا می‌گوید: با رهاسازی زه‌آب‌های کشاورزی به داخل رودخانه کارون با حجم آبی که این رودخانه دارد، میزان ای‌سی (شوری) آن بالا می‌رود که لازم است هزینه‌های بسیاری انجام گیرد تا پیامدهای ناشی از آن برطرف شود.

علیرضا رضانیان با تاکید بر ضرورت پرداخت اصولی و ریشه‌ای به این مساله می‌افزاید: گرچه در طول بیش از دو دهه گذشته بحث شبکه‌های آبیاری و زهکشی پیگیری می‌شود، اما اصول دهه‌های گذشته برای مدیریت زه‌آب در شرایط فعلی به هیچ‌وجه پاسخگو و به صلاح نیست و تغییر الگو در مدیریت، طراحی و مطالعه شبکه‌های آبیاری و زهکشی ضرورت دارد.

وی با بیان این‌ که وجود 150 مترمکعب در ثانیه پساب کشاورزی ورودی به همراه آب‌های هدایت شده به سمت رودخانه کارون در شرایط کم‌آبی آن، رقم بسیار بالایی است، تاکید می‌کند: الگوی طراحی شبکه‌ها قدیمی و نیازمند تغییر است. در آبیاری اراضی مشکلی وجود دارد و جامعه مهندسان آب و کشاورزی باید چاره‌ای اساسی برای رفع آن بیندیشند.

مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان با بیان این ‌که شاید برخی معضلات ناشی از ورود زه‌آب‌ها و پساب‌ها به کارون به سازمان آب و برق برگردد که باید رفع شود، می‌گوید: در دیگر کشورها این پساب‌ها مدیریت و از آن به صورت بهینه استفاده می‌شود که ضرورت دارد راهکارهای لازم در جهت استفاده بهینه از این پساب‌ها در طراحی شبکه‌ها و مدیریت زه‌آب‌ها در کشور ما نیز ارائه شده و به صورت عملیاتی درآید.

رضانیان بر ضرورت ترویج فرهنگ مصرف اصولی آب و ارائه الگوی کشت متناسب با کمیت و کیفیت آب در مناطق مختلف تاکید می‌کند و می‌افزاید: نه‌تنها تغییر رفتاری در الگوی کشت ضروری است، بلکه در عمق زهکش‌ها نیز باید تجدیدنظر و از پساب‌ها و زه‌آب‌ها به صورت بهینه استفاده شود تا دیگر شاهد بالا رفتن شوری آب و دیگر تبعات ناشی از این امر نباشیم.