مخاطرات شغلی دندانپزشکان

ایستادن‌های طولانی‌مدت، انجام حرکات تکراری و قرارگرفتن در یک وضع نامناسب به مدت طولانی از جمله عواملی است که باعث بروز دردهای اسکلتی ـ عضلانی در دندانپزشکان می‌شود و هر دندانپزشک بر اساس وضع بدنی متفاوت ممکن است دچار یک یا چند نوع درد اینچنینی شود. همچنین گردن‌درد، دردهای شانه و دست و مچ، کمردرد و گرفتگی عضلات از دیگر مشکلاتی است که سلامت دندانپزشکان را تهدید می‌کند.

سندرم درد گردنی

خم‌کردن سر به جلو هنگام کار، قوزکردن و خم‌شدن دندانپزشک روی بیمار برای مدت طولانی بروز آرتروز گردن (در درازمدت) را به همراه دارد. البته این مشکل در ابتدا با گردن‌دردهای مداوم شروع می‌شود که به آن سندرم درد گردنی می‌گویند؛ سندرمی که می‌تواند زمینه بروز سردرد‌ و دردهای مزمن در عضلات گردن، شانه‌ها و کتف را فراهم کند و حتی به درد بازو‌ها منجر شود.

مسمومیت دندانپزشکی

«آمالگام» یکی از مواد پرکردنی دندان‌هاست که حاوی جیوه است. باید گفت گرچه امکان آزادشدن جیوه از داخل آمالگام تقریبا وجود ندارد و از این رو خطری متوجه بیمارانی نیست که اقدام به پرکردن و ترمیم دندان‌ها می‌کنند، اما احتمال ایجاد مسمومیت دندانپزشکان و دستیار آنها که هر روز چند ساعت با ترکیباتی نظیر آمالگام سروکار دارند، بسیار زیاد است.

از طرفی به دلیل این که بخار جیوه، رنگ، طعم و بو ندارد، بنابراین تشخیص مسمومیت با آن براحتی ممکن نیست. شاید بد نباشد بدانید اهمیت خطر مسمومیت با جیوه به حدی است که یک قطره خالص از آن می‌تواند تمام هوای مطب را اشباع کند.

البته باید تأکید کرد مقدار جیوه‌ای که در مطب‌های دندانپزشکی برای پرکردن دندان‌ها به کار می‌رود، آنقدر نیست که چنین عوارضی ایجاد کند، اما برای از بین بردن احتمال خطر مسمومیت با جیوه هوای داخل مطب باید بخوبی تهویه شود و تمام جیوه‌های اضافی مثل کپسول‌های مصرف‌شده و خرده‌های آمالگام باید جمع‌آوری و درون ظرف‌های نشکن که در آنها کاملا بسته می‌شود، نگهداری شود.

اشعه خطرناک

رادیوگرافی یکی از راهکارهای تشخیصی در دندانپزشکی است و دندانپزشک و دستیار او به دلیل حضور دائم در مجاورت دستگاه رادیوگرافی در معرض تابش ناخواسته اشعه‌ایکس قرار دارند.

برای حفاظت از تابش اشعه راهکارهایی نظیر سرب‌کوبی دیوارهای اتاق رادیوگرافی، تنظیم دوز تابش اشعه و رعایت فاصله مجاز پیشنهاد می‌شود که دندانپزشکان ملزم به رعایت هستند.

خطر بیماری‌های خونی و عفونی

جدا از خطر انتقال بیماری‌های خونی نظیر ایدز و هپاتیت که ممکن است بر اثر تماس خون آلوده بیمار با پوست خراشیده‌شده پزشک ایجاد شود، دندانپزشکان ممکن است از طریق تنفس بزاق فرد آلوده به بیماری‌های عفونی مانند هپاتیت و سل مبتلا شوند و استفاده از ماسک، عینک محافظ و دستکش تنها راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری‌هاست.

دکتر مریم‌السادات مولایی ‌- دندانپزشک