طی سالهای اخیر کشاورزان شرق استان کرمان که مهمترین محصولشان خرما است و در واقع به اقتصاد تک محصولی شرق استان کرمان نیز بدل شده است با پدیدهای مواجه میشوند به نام خشکیدگی خوشههای خرما و خسارتهای هنگفتی از این پدیده متحمل شدهاند.
کارشناسان کشاورزی در این میان مهمترین دلیل بروز این پدیده را تغییرات اقلیمی میدانند گفته میشود در چند سال گذشته فصل گرم زودتر آغاز میشود و دمای هوا نیز به صورت محسوس افزایش یافته است و چدیده خشکیدگی خوشههای خرما نیز از تغییرات اقلیمی نشات گرفته است.
یکه تازی زنجره
بر اثر خشکیدگی خوشههای خرما تنها چند هفته به برداشت محصول به ناگاه خوشهها طی چند روز دچار خشکیدگی میشوند و خرما آب موجود را رفته رفته از ست میدهد و بر زمین میریزد.
هر چند کشاورزان شرق استان کرمان سالهاست از این عارضه رنج میبرند اما راهکار عملی و علمی از سوی جهاد کشاورزی تا کنون پیشنهاد نشده است و در این میان میلیاردها تومان خسارتی بوده است که به جای مانده و این روند متاسفانه ادامه دارد.
این درحالی است که آفت زنجره خرما نیز در فصول ابتدایی خوشه بندی نخلها را تحت تاثیر خود قرار داده و برای این مشکل نیز راهکار مشخصی اندیشیده نشده است و در سال جاری نیز به دلیل عدم سم پاشی هوایی آفت زنجره به صورت چشمگیری افزایش یافته است.
زنجره خرما و خشکسیدگی خوشههای خرما این روزها به کابوسی برای کشاورزان تبدیل شده است این درحالی است که خرج خانوار بسیاری از کشاورزان تنها به محصول خرمای سالیانه وابسته است.
توصیههایی برای کاهش خشکیدگی خوشههای خرما به کشاورزان میشود و گفته میشود طرحهای مطالعاتی نیز در این خصوص در حال انجام است اما در واقع این راهکارها هر سال وعدههایی غیر عملی است که به کشاورزان داده شده و تاثیر گذار هم نبوده است.
عدم چاره اندیشی در برابر آفت زنجره و پدیده خشکسدیگی خوشههای خرما حتی برخی از کشاورزان را راغب به تغییر الگوی کشت کرده است.
توجه به اینکه چند روزی در شهرستان ریگان دمای هوا به بالای 50درجه در این شهرستان افزایش یافت این امر مقاومت نخلها را از بین برد وباعث ریزش محصول خرمای کشاورزان ریگانی شد.
کشاورزانی که یکسال در این باغات نخیلات زحماتی را متقبل شدند اما با افزایش دما محصول آنها دچار خسارت شد که میطلبد مسولین بیمه در این زمینه تدابیر لازم را اتخاذ نمایند.
ابراهیم ریگانی یکی از این کشاورزان میگوید: تمامی توصیههایی که کارشناسان جهاد کشاورزی ارائه کردند به همه آنها عمل کردیم از آبیاری گرفته تا تغذیه مناسب نخل و کشت علف در کنار درختان اما گرمای بی سابقه در ریگان این محصول را دچار ریزش نمود.
وی از مسولین صندوق بیمه محصولات کشاورزی خواست در این زمینه چاره اندیشی کنند.
حسین میرزاده یکی دیگر از کشاورزان ریگانی میگوید: طی چند روز گذشته گرمای شهرستان به ناگهان به اوج خود افزایش یافت این امر باعث شد که نخلها نتوانند این گرمای بی سابقه را تحمل کنند که این امر منجر به ریزش محصول خرمای ما کشاورزان شد.
محمد شهیکی یکی دیگر از کشاورزان ریگانی میگوید: حاصل یک سال دست رنجمان که نزدیک برداشت بودیم دچار ریزش شد و گرمای هوا باعث ریزش این محصول گردید.
موسی جلالی، مدیر جهاد کشاورزی ریگان در این زمینه به مهر گفت: طی چند روز گذشته با بالا رفتن دمای هوا در شهرستان شاهد مراجعه مکرر کشاورزان در زمینه ریزش محصول خرما بودیم که با مراجعه کارشناسان ما به باغات نخیلات مشاهده گردید که ریزش محصول خرما در باغات شهرستان آغاز شده است.
وی افزود: با توجه به اینکه این ریزش از شدت خاصی برخوردار است کشاورزان ریگانی را متضرر نموده است که کارشناسان در حال براورد میزان خسارت ریالی از این باغات هستند.
اقتصاد خانوارهای در ریگان با چالش جدی مواجه شده است
مدیر جهاد کشاورزی ریگان تصریح کرد: یکی از عوامل این ریزش محصول خرما عوامل قهری میباشد که گرمای بی سابقه تاب تحمل نخیلات را بریده و منجر به ریزش محصول خرما شده است.
جلالی افزود: نخیلات تا دمای 40تا 42را تحمل مینمایند اما گرمای بالای 50 درجه و بیشتر از آن را تحمل نمیکنند که این امر باعث ریزش محصول در این شهرستان شده است.
وی با اشاره به اینکه کارشناسان جهاد کشاورزی از ابتدای گرده افشانی نخیلات توصیهها را به کشاورزان انجام دادند و کشاورزان به این توصیهها عمل نموده اند اما گرمای بیش از حد خساراتی را به محصول کشاورزان وارد کرد.
مراجعه کشاورزان به صندوقهای بیمه
مدیر جهاد کشاورزی ریگان از کشاورزان خسارت دیده خواست برای دریافت غرامت محصول خود به صندوقهای بیمه محصولات کشاورزی مراجعه نمایند.
جلالی افزود: امسال گرمای هوا نسبت به سال گذشته افزایش داشته به طوری که ریزش محصول خرما در 6هزار هکتار از باغات نخیلات ریگان مشاهده شده است که کارشناسان در حال براورد میزان خسارت میباشند، در شهرستان ریگان سالیانه 35هزار تن محصول خرما برداشت میشود.
نصیر آقا زاده، کارشناس گیاه پزشکی در کرمان اظهارداشت: همه ساله در فصل گرما همه به فکر خشکیدگی خوشههای خرما میافتند و پس از اتمام خسارتهای سنگینی که از این پدیده به کشاورزان وارد میشود همه چیز فراموش میشود تا سال بعد.
با وعده مشکل کشاورزان حل نمیشود
وی تصریح کرد: طرحهایی به صورت مطالعاتی برای بر طرف کردن این مشکل پیشنهاد شده است اما در واقع با رعایت این طرحها نیز کشاورزان در سال جاری با خسارت سنگین مواجه شدهاند.
آقازاده با اشاره به تعداد بالای کارشناسان کشاورزی بیکار در استان کرمان گفت: از این پتانسیل استفاده نمیشود و از سوی دیگر کشاورزان در زمینههای مختلف مشکل دارند.
وی ادامه داد: با وعده و وعید مشکل حل نمیشود به طور مثال آفت زنجره خرما خسارات سنگینی در شرق کرمان وارد کرده است اما در واقع هیچ اقدام موثری برای کنترل آفت انجام نشده است.
وی گفت: در برخی مقاطع میبینیم که برخی از مسوولان از کنترل آفت سخن گفته اند اما اگر امروز به نخلستانهای شرق کرمان سر بزنید میزان آلودگی نخلها به این آفت تعجب اور است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد