آیا می‌توان جلوی دیابت را گرفت؟

گرچه شیوع، شرایط ایجاد بیماری و درمان انواع دیابت با هم بسیار تفاوت دارد، اما در تمام این موارد قند خون بالاست.

تنها راه تشخیص بموقع دیابت آزمایش قند خون است که باید بعد از سی سالگی در همه افراد انجام و هرسه‌سال یک‌بار تکرار شود.

در افراد دارای اضافه وزن و کسانی که دارای نزدیکان درجه یک دچار دیابت نوع 2 یا سابقه دیابت بارداری هستند، آزمایشات باید در سن پایین‌تر و با فاصله کمتر صورت بگیرد.

ساده‌ترین و بهترین تست تشخیص دیابت، سنجش قند خون بعد از هشت ساعت ناشتایی است. در این شرایط اگر سطح قند خون بیش از 126 باشد باید یک‌بار دیگر در روزهای بعد این آزمایش را انجام داد.

در صورتی که باز سطح قند خون بالاتر از حد بود فرد مبتلا به دیابت است.در صورتی که قند خون بین 100 تا 126 باشد فرد مبتلا به بیماری پیش دیابت است. این بیماران به احتمال زیاد در سال‌های بعد مبتلا به دیابت می‌شوند و در معرض بیماری‌های قلبی هستند.

در چند مرحله می‌توان از ایجاد یا پیشرفت بیماری دیابت نوع 2 پیشگیری کرد.

اول: زمانی که فرد استعداد ابتلا به دیابت را دارد، ولی هنوز قند خون کمتر از 100 است، مثل افرادی که والدین یا برادر یا خواهرشان مبتلا به این بیماری است یا دیابت بارداری داشته‌اند. دراین مرحله در صورتی که فعالیت بدنی مناسب داشته باشیم و تناسب وزن حفظ شود می‌توان از ابتلا به بیماری پیشگیری کرد.

دوم: افرادی که مبتلا به پیش‌دیابت هستند، در لبه پرتگاه دیابت قرار دارند. در این مرحله نیز با فعالیت بدنی مناسب وحفظ تناسب وزن می‌توان شروع بیماری را تا سال‌های زیاد به تاخیر انداخت.

سوم: در افرادی که تازه به دیابت مبتلا شده‌اند و هنوز سلول‌های سازنده انسولین تا حدی در بدنشان فعال است می‌‌توان با فعالیت بدنی و کاهش وزن، بیماری را بدون دارو کنترل کرد و حتی ممکن است تا مدت‌ها قند خون در حد طبیعی بماند.

چهارم: زمانی که دیابت کاملا آشکار شد و قندخون به میزان زیادی بالا رفت، اگرچه در این مرحله نمی‌توان بدون دارو بیماری را مهار کرد، اما باز هم ورزش و رژیم مناسب غذایی در کنترل بیماری و پیشگیری از عوارض آن بسیار موثر است.

دکتر رضا کریمی - فوق تخصص بیماری‌های غدد