جمهوری اسلامی:تحلیل سیاسی هفته
«تحلیل سیاسی هفته»عنوان سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی است که در آن میخوانید؛ماه ضیافت الهی به پایان رسید و امروز باید با ایام پرفیض و برکت رمضان وداع کرد. صدای برچیده شدن سفره معنوی ماه خدا، امروز در ضمیر جانها شنیده میشود و صدای ملائک که در این ماه از آسمان به زمین آمده بودند تا از میهمانان این ماه پذیرایی کنند، به گوش میرسد که آماده بازگشت میشوند.
زهی تأسف که یک افطار دیگر بیشتر از ماه رمضان امسال باقی نمانده ولی بسی سعادت که صبح فردا همه در صفوف نماز عید سعید فطر، به شکرانه حضور در این ضیافت الهی، دستهای نیایش را به حال قنوت به آسمان خواهند برد و خود را در زیر بارش عنایات خاص الهی بر محمد و آل محمد(ص) قرار خواهند داد. پس تا ساعاتی که به غروب امروز و پایان ماه رحمت الهی باقیست، از خدا بخواهیم ما را در زمره مستغفرین این ماه قرار داده، حلاوت عبادات خالصانه را در طول ایام سال به ما روزی گرداند و با قلبی پاک به ماههای دیگر وارد نماید.
در این هفته و همزمان با نزول عنایات رحمانی در این ماه میهمانی، رئیسجمهور هفتم کار خود را آغاز کرد. مردم در انتخابات با این هدف به دکتر حسن روحانی رأی دادند که او با تدبیر و قانون مداری، به هشت سال نهادینه شدن بیقانونی، بداخلاقی، تفرقه، مفاسد اقتصادی، گرانی و مشکلات پیچیده در روابط بین الملل پایان دهد و خط پایانی به شاخصهای منفی بکشد. از این رو دکتر حسن روحانی در مراسم تنفیذ در حضور رهبر معظم انقلاب و مراسم تحلیف در حضور نمایندگان مردم به تشریح برنامههای خود در احیای روح قانون گرایی و تلاش برای برقراری رابطه صادقانه با مردم پرداخته و خط اعتدال را در برنامه ریزیها تبیین کرد.
حضرت آیتالله خامنهای در روز تنفیذ، به مردم و مسئولین توصیه کردند به رئیسجمهور دولت جدید کمک کنند تا بتوانند کشور را از وضعیتی که در آن قرار دارد، خارج کنند. رئیسجمهور منتخب نیز طی سخنانی تأکید کرد جهتگیری دولت برمبنای نجات اقتصاد ایران، احیای اخلاق و تعامل سازنده با جهان خواهد بود. وی از همه خواست اجازه دهند که آشتی، جای قهر و دوستی جای دشمنی بنشیند و اسلام با چهره رحمانی خود و ایران با چهره عقلانی خود و انقلاب با چهره انسانی خود و نظام با چهره عاطفی خود حماسه بیافریند.
در مراسم تحلیف نیز که برای اولین بار میهمانانی از کشورهای خارجی حضور داشتند، سران سه قوه بر تحکیم همکاری قوا تاکید کردند و دکتر حسن روحانی نیز در تبیین نحوه تعامل خود با طرفهای خارجی در مسائل بینالمللی خطاب به کشورهای غربی تأکید کرد "اگر پاسخ مناسبی میخواهید، نه با زبان تحریم بلکه با زبان تکریم با ایران سخن بگوئید."
دکتر روحانی همچنین در اولین نشست خبری خود در مقام ریاست جمهوری اسلامی ایران به آمریکائیها توصیه کرد باید پیام مردم ایران را بشنوند و در این زمینه پاسخهای عملی آمریکا برای ما مهم است نه بیانیه. وی با تاکید بر حق استفاده از فناوری هستهای برای ملت ایران اعلام کرد از حقوق قانونی مردم در بحث هستهای کوتاه نخواهد آمد.
در مسائل خارجی هفته، تشدید تحریمهای آمریکا علیه ایران، ادامه بحران در مصر و تداوم پیروزیهای ارتش سوریه، موضوعاتی بودند که از اهمیت بیشتری برخوردارند.
این هفته، تصمیم مجلس امریکا برای تشدید تحریمها علیه ایران، که کاملا مشخص بود تحت فشار صهیونیستها صورت گرفته است، بازتاب مختلفی درپی داشت. پس از گذشت چند روز از تصویب این طرح، مخالفتها با آن طرح در داخل وخارج امریکا آغاز شده است.
طرح تحریمی جدید برای کاهش صادرات نفت ایران از همان ابتدا با مخالفتهای جدی از سوی کشورهای گوناگون روبهرو شد؛ مخالفتی که نخست وزارت خارجه روسیه آن را ابراز کرد و مستقیم به موضعگیری در برابر این طرح تحریمی پرداخت. در همین حال،چین نیز اعتراض خود را به تصویب طرح تحریم جدید آمریکا علیه ایران ابراز کرد. وزیر خارجه چین به همین مناسبت گفت: چین همواره مدافع حل و فصل مسائل از طریق دیپلماسی و گفتوگو بوده و مخالف هر گونه تحریمی است که از سوی طرف سوم و بر اساس قوانین داخلیاش وضع شده باشد. در همین حال رویترز یادآور شد که هر گونه موفقیتی در تحریمها نیازمند همکاری چین به عنوان بزرگترین مشتری نفت ایران است. این در حالی است که مقامات پاکستانی نیز در واکنش به طرح تحریمی جدید اعلام کردهاند که به هیچ وجه با این طرح اقدام به توقف احداث خط لوله صلح برای انتقال گاز طبیعی نخواهند کرد. همچنین وزیر انرژی ترکیه با صراحت اعلام کرده است که ترکیه بیش از این واردات نفت از ایران را در راستای طرح جدید تحریمی کاهش نخواهد داد. ترکیه اعلام کرده است که: سه سال گذشته ترکیه اقدام به کاهش واردات نفت از ایران به میزان شش میلیون تن کرده و هر گونه کاهش اضافی را نمیپذیرد. آنکارا تأکید کرده که ترکیه و سایر کشورهای جهان آمادگی روبهرو شدن با هر گونه کاهش عرضه نفت و نوسانات شدید قیمتی را در بازار ندارند و هماکنون میزان تولید نفت بر اساس میزان تقاضای جهانی است.
یک استاد دانشگاه میشیگان نیز با اشاره به این موضوع گفته است که فشار تحریمی بیشتر بر ایران از آنجایی که منجر به فشار غیرمستقیم بر متحدان آمریکا خواهدشد، منجر به شکست آمریکا در تحریمها میشود. وی همچنین در مطلب دیگری اشاره کرد تحریم حتی به سود ایران تمام میشود، زیرا بالا رفتن بهای نفت و سوخت به ایران کمک میکند تا از میزان کم نفت صادراتی خود درآمد بیشتری داشته باشد.
در مصر، پس از گذشت یک ماه از کودتای ارتش، تنش سیاسی همچنان ادامه دارد. طرفداران محمد مرسی، رئیسجمهور برکنار شده مصر این هفته نیز به تجمعات اعتراضی خود ادامه دادند، این درحالی بود که ارتش مصر و دولت تحت حمایت نظامیان، تهدید کرده بودند با تظاهرات برخورد خواهند کرد.
حامیان محمد مرسی و طرفداران حزب اخوان المسلمین تاکید کردهاند به هیچ عنوان از اعتراضات دست نخواهند کشید تا محمد مرسی که به گفته آنها رئیسجمهور مشروع مصر است، به قدرت باز گردد. معترضان که این روزها میدان "رابعه العدویه" را میعادگاه خود قرار داده اند، این محل را با بکارگیری اشیاء مختلف سنگربندی نموده و با اینکار، خود را برای رویاروییهای احتمالی آماده کردهاند. ارتش بار دیگر به حامیان مرسی تا پایان ماه رمضان مهلت داده است خیابانها را ترک کنند.
در همین حال غربیها که در برابر تحولات مصر سردرگم ماندهاند تلاشهای گستردهای را برای آرام کردن اوضاع آغاز کردهاند. پس از اشتون، مسئول سیاست خارجی اروپا، دو مقام ارشد آمریکایی از جمله مک کین، سناتور جمهوریخواه نیز به مصر سفر کردهاند. این دو مقام آمریکایی در پایان دیدار خود از مصر، حوادث مصر را کودتا خواندند که واکنش اعتراض آمیز نظامیان را به دنبال داشت. با اینحال ناظران، موضع گیری این مقامات آمریکایی را تاکتیکی تلقی میکنند. این ناظران همچنان معتقدند، آمریکا پشت سر کودتای اخیر در مصر است.
این هفته، در سوریه نیز شاهد تحولات تازهای بودیم همزمان با ادامه پیشرویهای ارتش سوریه، که باعث شده است بسیاری از مناطق درگیری به تصرف ارتش درآید، تروریستها به اقدامات جنایتکارانه جدیدی روی آوردهاند. در دو مورد از اینگونه اقدامات که طی هفته جاری رخ داد، تروریستها با حمله به مناطق مسکونی دهها نفر از غیرنظامیان را قتل عام کردند. فجیعترین این حملات در "لاذقیه" بود که گفته میشود حدود 200 نفر قتل عام شدند. این گونه حملات وحشیانه و ضدانسانی تاکیدی است بر منفعل شدن شورشیان و عصبانیت آنها از شکستهای سنگین هفتههای اخیر. بشار اسد، رئیسجمهور سوریه این هفته در سخنانی بار دیگر تاکید کرد با شورشیان و تروریستها با مشت آهنین برخورد خواهد کرد. اسد در عین حال از آمادگی دولتش برای گفتگو با مخالفین سیاسی و حل و فصل مسائل موجود از طریق مسالمتآمیز تاکید کرد.
شرق:جشن ایمان و اعتدال
«جشن ایمان و اعتدال»عنوان سرمقاله روزنامه شرق به قلم محمدتقی فاضلمیبدی است که در آن میخوانید؛در صفحه نخست کتاب صوم وسایل الشیعه سخنی در باب علت روزهداری آمده که قابل توجه است. از امام صادق(ع) سوال شد چرا باید روزه گرفت؟ حضرت در جواب فرمود: تا فقیر و غنی در یک سطح قرار بگیرند و دیگر اینکه تا شهوت آدمیان شکسته شود و آدمیان به اعتدال روحی برگردند و خشم، غضب، دروغ و طغیان قدرت از جامعه مسلمین رخت بر بندد. در روایتی امام(ع) دروغ و غیبت را از مفطرات روزه برشمردند (وسایل الشیعه ج 3 روایت اول و دوم) در میان تاثیرات سودمندی که روزهداری در انسان میگذارد، شاید تعدیل قوای نفسانی - که جوهره اخلاق آدمی است- سرآمد باشد.
فروخفتن خشم و سرکوبی کینه و زیرپا گذاشتن خوی خودخواهی و در مقابل، برفرازآمدن آفتاب حلم، گذشت، صلح، صفا و همنوعدوستی از رهاوردهای اعتدال قوای نفسانی است که در ماه مبارک رمضان برای روزهداران حاصل میشود؛ و ازشادترین روزهایی که اسلام برای مسلمین منظور داشته، عید فطر یا عید تعدیل و تعادل قوای انسانی و از آن مهمتر عید تساوی و تعادل فقر و غناست و اینکه فقیران به بالای خط فقر برآیند. بر اساس آیه شریفه قرآن، که فلسفه روزه را «لعلکم تتقون» ذکر کرده، و گفتههای پیشوایان معصوم، ثمرات ماه مبارک رمضان باید در زندگی این جهانی بازگردد و مردم ثمرات اخلاقی، اقتصادی و معنوی این ماه مبارک را در این جهان ببینند. عید فطر، عید نوزایی و حیات دوباره آدمیان است و نویدبخش تحولاتی است که در روح و روان آدمی و نیز، در زندگی اجتماعی پدید میآورد.
یک ماه روزهداری تنها امساک ظاهری از خوردن و آشامیدن نبوده است، حضرت علی(ع) روزهداری را در سهلایه از وجود انسان فرض میکند؛ یکی روزه درلایه قلب و دیگری در لایه چشم، گوش و زبان و سوم امساک از خوردن و آشامیدن. اگر روزهدار تنها به سوم اکتفا کرد، چنین امساک مناسکی، با حقیقت روزه هیچ مطابقتی ندارد. در روایتی از پیامبر آمده است: اگر کسی به روزهدار بدزبانی کرد یا با او به جنگ و کارزار برخاست، شخص روزهدار در برابر چنین کسی نه فحش میدهد و نه وارد جنگ میشود بلکه در جواب میگوید، من روزه دارم.
«انما الصوم جنه فاذا کان احدکم صائما فلا یرفث و لا یجهل و ان امروا قاتله او سابه فلیقل انی صائم» روزه چون سپری است که جلو فحش، جهل و جنگ را میگیرد؛ و روزهداری یک نوع احرام است، چراکه محرمات باطنی روزه کمتر از محرمات حج نیست. همچنان که اگر انجام مراسم حج تاثیری در بهبودی زندگی مسلمانان نگذارد، آنان را به سوی وحدت نبرد و کینهها را نزداید، مسلمانان را از فقر و فلاکت نرهاند و آدمیان شاهد منافع خود نگردند (لیشهد منافع لهم) نمیتوان نام آن را حج گذاشت. رمضان و روزه نیز، چنین است.
پیامبر در روایتی فرموند: پنجچیز روزه را باطل میکند: دروغ، غیبت، سخنچینی، سوگند ناحق و نظر شهوت. چهبسا روزهدارانی که تنها گرسنگی و تشنگی تحمل کردهاند و حقیقتی از روزه را در نیافتهاند. به فرموده پیامبر «کم من صائم لیس له من صیامه الا جوع و العطش» روزهداران بسیاری هستند که آنها از روزه جز گرسنگی و تشنگی بهرهای نبردهاند. شادی مسلمانان در روز فطر، نخست به دلیل تقوایی است که در آدمیان پدید آمده و در نتیجه جامعه مسلمین از آلودگیهای دروغ، خلف وعده، ناامنی و سایر ناهنجارهای اجتماعی پاک شده است، اما مهمتر از همه اینها استوای فقر و غناست که در این روز باید تحقق یابد.
امام رضا(ع) یکی از فلسفههای روزه را احساس عطش وگرسنگی اغنیا دانست که به درد محرومان برسند و برای درد فقرآنان چاره جویند. «لیستوی الفقیر والغنی» دادن زکات در روز فطر یعنی شادکردن فقیران و محرومان تا با شادی و شعف تمام در نماز شرکت کنند. امام صادق(ع) فرمود: اطعم یوم الفطرقبل ان تخرج الی المصلی. پیش از اینکه از خانه به سوی مصلی حرکت کنی، فقیران را اطعام کن و میفرماید: من صام ولم یودالزکوه فلاصوم له؛ کسی که زکات روز فطر نپردازد، روزه او معنا ندارد.
نتیجه اینکه: ماه مبارک رمضان نشانگر این است که جامعه مسلمانان باید از فقر نجات یابد و حکومتها باید این بلای خانمانسوز را برافکنند. عبادتهای اسلامی در کنار رشد اقتصادی قرار گرفته، جامهای که معیشت سالم ندارد، نمیتواند عبادت سالم داشته باشد. معیشت مردم تا آنجا مورد اهتمام است که پیامبر فرمود: «فلولا الخبز ما صلینا ولاصمنا ولاادینافرایض ربنا» اگر نان- اقتصاد - نباشد، روزه و نماز و سایر فرایض معنا پیدا نمیکند. حقیقت ماه مبارک رمضان در آغاز دهه سوم یعنی در شبهای قدر خود را نشان میدهد. روزهداران پس از 20روز، به تعدیل قوا و فروانداختن خشم و شهوت رسیدهاند، قدر و سرنوشت روحی خود را با رهاکردن خود از قید خودی وخوی استکباری و خشم و تراکم ثروت و قدرت دوباره میسازند و حقیقت دهه سوم و شبهای قدر نیز در روز عید فطر خود را مینمایاند. عید فطر یعنی شکافتن دوباره، هم در سطح فرد و هم در سطح جامعه.
علی(ع) در خطبه عید فطر میفرماید: وادو فطرتکم فانها سنت نبیکم؛ زکات فطره خود را بپردازید که این سنت پیامبر است و خداوند این قانون را فرض و واجب کرده است. تاکید میکنم زکات فطره، علاوه بر گذشت مالی و رهایی از تعلقات دنیوی که بعد اخلاقی آن است، جنبه اقتصادی و اجتماعی آن مورد اهتمام است؛ برای اینکه ماه رمضان، به تعبیر امام صادق(ع) در بیان علت روزه، ماه برابرشدن فقیر و غنی است؛ یعنی باید فاصلههای طبقاتی در این ماه کاهش یابد.
با یک ماه امساک و چشیدن رنج گرسنگی، حال نوبت آن است که در روز عید فطر فقیران و گرسنگان جامعه را دریابیم. نکتهای که در اینجا ذکر آن لازم است اینکه پرداخت زکات فطره نباید به شکل گذشته صورت گیرد، چراکه شاید تحقیر انسان را درپی داشته باشد. پرداخت این فریضه باید بهگونهای صورت گیرد که در فرهنگ عقلای امور مورد پذیرش قرار گیرد و حقارتی در پی نداشته باشد. درست است که زکات عید فطر یک فریضه عبادی است، اما روش پرداخت آن باید عقلایی باشد و هیچ فقیری تحقیر نشود. غزالی در کتاب احیای علوم میگوید: یکی از آداب روزهداری آن است که روزهدار در روز بسیار نخسبد تا گرسنگی و تشنگی را احساس کند.
چشیدن رنج گرسنگی از فلسفههای مهم این فریضه است تا به درد و رنج گرسنگان ایام سال، که در این روزها در غالب جهان، بهویژه، درآفریقا شاهد هستیم، آشنا شویم و برای درمان این بلای بزرگ بکوشیم. براساس تازهترین آمارها در جهان 170میلیون گرسنه وجود دارد. فقر و ناداری و گرسنگی در اسلام مورد نکوهش قرار گرفته و همردیف کفر است. گرسنگی در ماه مبارک رمضان یعنی مبارزه با گرسنگی کسانی که همیشه گرسنهاند و از فقر و ناداری و نابرابری رنج میبرند. یعنی مبارزه با کسانی که صاحب ثروتهای انباشتهاند و به یاد محرومان و فاقدان شرایط اولیه زندگی دیگر آدمیان نیستند.
در عید فطر که جشن بزرگ مسلمین است باید این مسایل و مشکلات سامان یافته باشد تا بتوان برای آن جشن گرفت. نمیتوان نماز عید گزارد و آن روز را مبارک گفت و حال آنکه مشکلات اجتماعی و اقتصادی مسلمین سامان نیافته است و در وجود صاحبان قدرت، که گرفتار آتش خشم وشهوت قدرتند، تعادلی راه پیدا نکرده است. امام علی(ع) فرمود: روزی که بر خدا معصیت نشود و ظلمی بر سر آدمیان نرود آن روز، روز عید است. امام باقر(ع) وقتی که برای نماز عید فطر بیرون میآمدند میفرمودند: الهم انا نرغب الیک فی دوله کریمه تعز بها الاسلام و اهله؛ خدایا ما طالب حکومتی هستیم که مسلمین را عزت بخشد و نفاق و دورویی را به ذلت بکشاند، یعنی روز عید فطر روز عزت مسلمین و ذلت منافقان، دورویان، دروغگویان و عهدشکنان است.
نماز و زکات عیدفطر نشانه آزادی و رهایی مسلمانان از هرگونه اسارت است. عید فطر واقعی یعنی عید آزادی وآزادگی آدمیان و عید رهایی گرسنگان و عید اخلاق انسانها و جشن تعدیل قوای بیرونی و درونی و در یک کلام جشن گسترش تقوا و عدالت در تمام لایههای جامعه. آنگاه در این روز خجسته باید گفت:ای گروه مومنان شادی کنید / همچو سرو و سوسن آزادی کنید
بهار:خبرنگاران؛ رمز بقای توسعه
«خبرنگاران؛ رمز بقای توسعه»عنوان سرمقاله روزنامه بهار به قلم محمدرضا عارف است که در آن می خوانید؛ برخی از انسانها آنچنان حضوری موثر در تعاملات اجتماعی دارند که نمیتوان تنها در یک روز برایشان شمعی برافروخت تا تمجیدی از کرامت، شرافت و گرهگشاییهای آنها باشد.
امروز که 17 مرداد است و روز بزرگداشت خبرنگاران، خیلی ساده باید گفت و خیلی ساده باید نوشت که خبرنگاران نیز از آن افرادی هستند که بزرگداشت رسمی آنها تنها به اندازه 24ساعت در سال نهتنها نمیتواند فرصت مغتنمی باشد برای پاسداشت جاننثاری خبرنگاران، بلکه آنقدر این زمان اندک است که شرمندگی هر شهروندی را در مقابل بیپروایی آنها (برای تزریق خون به عروق خشکیده فرهنگی و اجتماعی کشور) دوچندان میکند. برای همین نه اغراق است و نه شعار که بگوییم هر روز را در ایرانزمین میتوان روز خبرنگارانی دانست که صبح را با عشق به سرزمین خود به شب میرسانند و دائم در تلاش هستند تا با اطلاعرسانی، نبض حق و حقوق مردم را در دانستن و آگاهی تنظیم کنند.
بدون شک فعالیت خبرنگاران در دنیای امروز، شرط افزایش ضریب سلامت در فراگرد و فرآیند همه امور اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی محسوب میشود. اگر خوب بنگریم و نگاهی به دنیای توسعهیافته داشته باشیم، به وضوح میبینیم که خبرنگاران به قطبی از توسعه تبدیل شدهاند.
چنین برداشتی یک شعار یا تمثیل نیست، بلکه واقعیتی است که هر لحظه و هر ثانیه در دنیای امروز تجربه میشود یا متقاضیان بیشتری را برای استفاده از این تجربه بسیج میکند. خبرنگاران و رسانهها چشم و گوش و زبان مردم هستند. آنها به کلامی ساده در همه نقاط جهان نمایندگان بدون واسطه مردم محسوب میشوند که وظیفه دارند تا مسیر توسعه، پیشرفت و تعالی جامعه را برای رسیدن به نقطه مطلوب هموار کنند. آنها راویان فردایی بهتر هستند که اگر نباشند حتما دایره افرادی که میتوانند توسعه و رشد را در همه حوزهها آسیبپذیرتر کنند، افزایش مییابند. از همین منظر باید پا را فراتر از 17مرداد گذاشت تا امکان و زمان بیشتری، هم برای قدردانی و هم برای روشمندسازی بهینهتر فعالیتهای خبری به وجود آید.
شک نباید کرد که مسئولیت بزرگ و خطیر خبرنگاران در اطلاعرسانی و مسدود کردن دهلیزهایی که در جهت عکس توسعه شکل گرفتهاند، آنها را نیز در معرض آسیبهای زیادی قرار داده است. به همین دلیل است ...
که اندیشمندان برای بهتر عمل کردن چرخدندههای اطلاعرسانی، عبور از هرگونه وابستگی را اصلیترین ضرورت نیاز بنگاههای خبررسانی و خبرنگاران میدانند. چون این گروه از نیروهای انسانی از آن روی که سوغاتی جز حقیقت ندارند، برای آنکه بتوانند سوغات یا هدیه خود را با کمترین حاشیه و آسیبهای احتمالی در اختیار جامعه یا کاروان توسعه قرار دهند، باید میزان وابستگی خود را نیز دائم ارزیابی و مورد سنجش قرار دهند. «نقد کارکردی» حتما یکی از ابزارهایی است که میتواند در ارتقای سطح عملکرد خبرنگاران به کار آید و مورد استفاده قرار بگیرد.
البته این نکته را نباید فراموش کرد که خبرنگاران، خود بهترین افرادی هستند که میتوانند با این اقدام، سطح مناسبات حرفهای (در خبررسانی) را با استانداردهای دنیای امروز هماهنگ کنند. برای همین آنها باید قبل از هر کسی و هر نیرویی زمینه پالایش و دور شدن از وابستگیهای اقتصادی و سیاسی را، اگر وجود دارد، مرتفع کنند. در این صورت بیشتر از هر زمان دیگری خبرنگاران میتوانند پاسداران توسعه باشند و روی شانههای خود خانهای برای حفظ سلامت توسعه بر پا کنند. بزرگترین اعتراف درباره خبرنگاران این است که دیگر نمیتوان بدون آگاهیبخشی واقعی آنها به توسعه دل بست و در انتظار فردایی روشنتر برای توسعه بود. این «حرفِ اکنونِ» دنیای این روزهای ماست.
من به همه خبرنگاران روز بزرگ پاسداشت آنها را تبریک میگویم و آرزو میکنم که هر ساعت و هر روز امکان بیشتری برای خروج فکر و اندیشه خبرنگاران از هر بنبستی فراهم شود و هر بند و حصاری نیز از پیرامون آنها گشوده شود. به امید فردایی بهتر برای همه ایرانیان.
ابتکار:ریشه گروه های فشار خشکیده میشود؟
«ریشه گروه های فشار خشکیده میشود؟»عنوان یادداشت روز روزنامه ابتکار به قلم اشکان بنکدار جهرمی است که در آن میخوانید؛سرانجام پس از 5 ماه و اندی که ازحمله گروهی از افراد، معروف به خودسر (بخوانید گروه فشار)، به سخنرانی علی لاریجانی در 22 بهمن 1391 و در حرم مطهرحضرت معصومه(علیها السلام) در شهر مقدس قم میگذرد، گزارش مجلس ز این واقعه در صحن علنی قرائت شد. پیش از این تلاش سیاسی و رسانه ای بسیاری، حتی از سوی برخی نمایندگان وابسته به طیفی خاص، انجام گرفت تا ازخواندن آن ممانعت گردد. گزارشی که کمیته بررسی مجلس شورای اسلامی آن را تهیه و تدوین کرده بود.
در این گزارش به یک گروه مشخص در شهر قم اشاره ای صریح میگردد؛«حلقه پرتو» هفته نامه ای سیاسی جنجالی که درچندسال گذشته مواضع برخی از روحانیون طرفدار آیت الله مصباح یزدی را در فضای سیاسی و رسانه ای کشور، انعکاس میداد. به نظر میرسد انتشاراین گزارش میتواند با توجه به حاکم شدن فضای اعتدال و عقلانیت، امید بخش ظهور نقطه عطفی در تاریخ مجلس باشد. نقطه عطفی که پیامد آن خشکاندن ریشه ی بی قانونیهای آشکار در سطح جامعه باشد.اما چرا کار بدینجا رسید؟ نگاهی به تاریخچه ی بروز و استمرار حیات این گروهها میتواند روشنگر بسیاری از مسائل باشد که در قوام و دوام این گروهها دخیل بوده اند.
هر انقلابی با خود میتواند پیامدهای نا خواسته ای نیز به همراه داشته باشد که از آن جمله در کشور ما گروههای فشار میباشند. این گروهها که در ابتدا خود را حسگرهای غیرت انقلابی جامعه میدیدند با هر آن چه که به پندار خود، انحراف از مسیر انقلاب و اسلام میدانستند دست به کار میشدند و از حمله به زنانِ - به زعم آنها بد پوشش - گرفته تا تخریب سینماها و کتابفروشیها را در دستور کار خود قرار میدادند. برای آنها انقلاب در همین تظاهراتِ رفتاری خشن معنا مییافت و هیچ گاه تمام شدنی نبود. دایره ی هدف این گروهها، انگار که عطشی سیری ناپذیر در کار باشد، روز به روز گسترش بیشتری پیدا میکرد. پس از پیروزی اصلاحات در دوم خرداد 76 گروههای فشار کارکرد مشخص تری پیدا کردند « به بن بست رساندن اصلاحات». پس از این بود که یاران انقلابی دیروز و اصلاح طلبان امروز در دایره ی غیر خودیها جای گرفتند و هدفی شدند برای حملات بی پروا.
در مدت هشت سال حیات دولت اصلاحات گروههای فشار به عنوان بازوی قدرتمند یک جریان خاص هر گاه که لازم بود وارد عمل میشدند و از هر اقدامی حتی در حد ترور فیزیکی ابایی نداشت. از حمله به انتشاراتی «مرغ آمین» تا «ترور سعید حجاریان» و «حمله به کوی دانشگاه» و ضرب وشتم دانشجویان،همگی اعمالی بود که در جهت تحمیل خواستهای نامشروع برخی گروهها بر دولت وقت ساماندهی میشد.
آن زمان البته افراد این گروهها اگر هم از سرناچاری و به سبب خشونت زیادِ عملشان، به دام دستگاههای قانونی میافتادند، یا تبرئه میشدند یا در حد چند نصیحت مورد سرزنش قرار میگرفتند.به گونه ای که پرونده جنجالی حمله به کوی دانشگاه تهران با همه بار تبلیغی و تخریبی که علیه نظام داشت با صدور حکمی به خاطر سرقت ریش تراش توسط یک سرباز نیروی انتظامی به پایان رسید. که اگر دیروز چنین نمیشد اکنون شاهد گستاخی روز افزون آنها نبودیم.در دو دوره ریاست جمهوری گذشته که قوه مجریه در اختیار اصولگرایان بود از گروههای خودسر چندان خبری نبود.
واقعیتی که نشان میدهد این گروهها چندان هم خود سر نیستند. ولی پس از یک دوره ی فترت در حالی که هنوز مردم در حال خوشحالی از پیروزی روحانی بودند یکی از چهرههای شناختهشده این جریانات بهصورت علنی رئیسجمهوری را مورد تهدید قرار داد که اگر وی بخواهد سیاستهای اقتصادی دوران هاشمی را احیا کند، عناصر انقلابی (بخوانید گروههای فشار) ساکت نخواهند نشست و به خیابانها خواهند آمد.از موارد نادری که گروههای فشار در هشت سال گذشته پا به میدان گذاشتند وقتی بود که محمود احمدی نژاد رئیس جمهور پیشین در صحن علنی مجلس فیلمی از برادرِ دکترعلی لاریجانی پخش کرد و با اتکا بر آن سعی داشت برادرِ وی را به فساد مالی متهم کند.
پس از آن بود که گروههای فشار در حرم مطهر حضرت معصومه (س) در قم با پرتاب کفش و مهر نماز از سخنرانی علی لاریجانی، رئیس مجلس، جلوگیری کردند و البته کار بدین جا که رسید صدای اعتراضها بلند شد.
کلام آخر این که گرچه برخورد با عناصر خودسر، علیرغم هشدارهای سالها پیش دلسوزان مملکت، بسیار دیر انجام پذیرفت اما در هر حال نفس این عمل که جدی ترین برخورد با این گروهها در شانزده سال اخیر محسوب میشود درخور قدردانی و تشکر است. و امید میرود همان طور که محمد رضا باهنر نماینده پر نفوذ مجلس گفته این بار ریشه ی گروههای فشار یک بار برای همیشه خشکانده شود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد