توپ خبر در زمین خودی

به‌دنبال انعکاس سخنان اوباما در گفت‌وگو‌ با شبکه خبری ای.بی.سی، رسانه‌های وطنی منتظر واکنش دولتمردان کشورمان بودند تا با ارائه جزئیاتی بیشتر از آنچه اوباما گفته بود، ابتکارعمل را در این رابطه از رسانه‌های خارجی بگیرند.

با این حال اظهارات رئیس‌جمهور ایالات متحده با سکوت دستگاه دیپلماسی ما همراه شد و در حالی‌که خبرنگاران منتظر بودند تا سخنگوی دولت در نشست خبری دیروز خود موضع کشورمان درباره آنچه اوباما مدعی آن شده را بشنوند، با این توضیح روبه‌رو شدند که «از محتوای نامه بی‌خبرم...»

شاید همین سکوت باعث شد تا رسانه‌های آمریکایی گامی به پیش نهاده و یک روز پس از صحبت‌های اوباما، مدعی شوند که «تبادل نامه بین باراک اوباما و حسن روحانی زمینه را برای دیدار احتمالی بین آن دو در نشست سازمان‌ملل فراهم کرده است»؛ خبری که بازهم با سکوت طرف ایرانی همراه بوده است.

هرچند دولت تدبیر و امید بدرستی بر دیپلماسی رسانه‌ای و استفاده از ظرفیت رسانه‌ها برای پیشبرد منافع ملی کشورمان تاکید کرده و گام‌های موثری را نیز در این رابطه برداشته است، اما به‌نظر می‌رسد که سکوت و تعلل در ارائه اطلاعات لازم به رسانه‌های داخلی به‌منظور مدیریت فضای رسانه‌ای بین‌المللی در جهت راهبردهای دیپلماتیک موردنظر، فقط باعث آن می‌شود که منابع خبری مطبوعات داخلی اندک‌اندک از داخل کشور، متوجه بیرون از مرزها شده و رسانه‌های داخلی کشورمان برای پاسخ به پرسش‌های مخاطبان خود درخصوص مسائل مهم سیاست‌خارجی، ناچار از آن شوند که به‌جای گوش سپردن به اظهارات متولیان دستگاه دیپلماسی دولت، ای.بی.سی نیوز و نیویورک‌تایمز را به‌عنوان منبع خبر خود برگزینند؛ امری که بی‌تردید ابتکارعمل را در مواجهه رسانه‌ای در میدان سیاست‌خارجی از ایران خواهد گرفت و دیپلمات‌های کشورمان را در جایگاهی قرار خواهد داد که فقط باید تائید یا تکذیب‌کننده خبرهایی باشند که پیش از این «دیگران» آن را منتشر کرده‌اند.

هرچند خبرنگاران، تحلیلگران و فعالان رسانه در کشور بخوبی حساسیت‌های فعالیت در حوزه سیاست‌خارجی را درک کرده و ملاحظات موجود در این رابطه را درنظر‌دارند، اما انتظار از دستگاه دیپلماسی کشور این است که با هماهنگی بیشتر و استفاده از نظر اصحاب رسانه، مهندسی افکار عمومی را چنان در اولویت کاری خود قرار دهد که رسانه‌های دیگر کشورها نتوانند با خبر پراکنی، به ذهنیت مخاطبان خود در سراسر جهان، جهت دهند.

مصطفی انتظاری هروی - گروه سیاسی