محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه به منظور تشریح دستاوردهای توافقنامه ژنو در صحن علنی مجلس سخنرانی کرد؛ مهمترین محورهای سخنان وزیر خارجه به شرح زیر است.
-تعدادی از نمایندگان مجلس که با حضور در فرودگاه بنده و همکارانم را شرمنده کردند، تشکر میکنم. وظیفه ای که بر دوش بنده از سوی رئیس جمهور و شورای عالی امنیت ملی واگذار شد، حتما وظیفه آسانی نبود.
-در مذاکره حداقل دو طرف وجود دارد و هر طرفی باید بتواند از مذاکره یا با رضایت کامل یا نسبی خارج شود و طبیعی هم هست که وقتی شما نتوانید همه خواستههای خود را از این طریق بدست آورید در مقابل نقد و نگرانی قرار میگیرید و حتی به شما حملاتی می شود و الان هم حملاتی به شما می شود، الان هم همین وضعیت است و در حال حاضر همه کسانی که در مذاکره حضور داشتند، فعلا مورد نقد هستند.
-مهم این است که با چشم باز و با توجه به عواقب تصمیمات و ملاحظه همه جوانب و توقعات مردم، وارد این معرکه شوید. واقعاً هم معرکه است و خوش و بش نیست. بارها گفته ام که لبخند و شوخی دیپلماتیک "پوششی" برای بحث های تلخ و تند و چالشی است. لبخندی اول و آخر جلسه میزنید اما تمام جلسه را به بحث و چالش میگذرانید.
-لبخند و اخم، جزیی از ابزار مذاکره است و اینها برای حراست از منافع کشور است. "فعلا که قرعه کار به نام من دیوانه زدند."
-ما هم با افتخار این قرعه را پذیرفتیم نه با توهم اینکه نتیجه کار ما به شکلی باشد که هیچ نقدی نداشته باشد. خیلی هم از نقد استقبال میکنیم ولی تقاضا داشتهام که انصاف و منافع ملی را دوستان رعایت کنند.
-توقع ندارم که دوستان بدانند که در این دهها ساعتی که 6 کشور قدرتمند جهان که همه آنها به این ابزار حیوانی سلاح هستهای مجهز هستند، چه گذشت. اینها طرف مذاکره هستند لذا کار دشواری است.
-در مورد توجه به منافع ملی، احساس می کنم که ضرور ت دارد که دوستان این را همیشه مدنظر قرار دهند. بخش کوچکی از مذاکره در اتاق مذاکره می گذرد و بقیه خارج از اتاق است.
-درخواستم این است که دوستان، دستاوردها را با منافع ملی نقد کنند. براساس "ان پی تی"، هیچ چیز در این معاهده نمیتواند اعضا معاهده را از حق ذاتی و غیر قابل انتزاع خود جدا کند.
-در کنفرانس بازنگری ان پی تی، به صراحت اعلام شد که تصمیم گیری کشورها راجع به چرخه سوخت، مورد احترام قرار گیرد. مرجع تفسیر ان پی تی، همین کنفرانس های بازنگری هستند و از سوی دیگر، بهره بردرای ایران از حقوق خود براساس معاهده، جزو متن توافقنامه ژنو است.
-طرفین توافق کردند که در 6 ماه آینده، اقداماتی که انجام میدهند، اقداماتشان شدیدتر از وضع موجود نشود مثل توقف تلاشها برای جلوگیری از فروش نفت ایران و عدم صدور قطعنامههای تحریمی جدید.
-قبلا در فردو قرار بوده که به نحوی لوله کشیها را تغییر دهیم که 9 ماه بازگشت آن زمان نیاز داشت اما الان اینطور نیست؛ آنها تحریمها را افزایش نمیدهند ما هم ظریفت خود را افزایش نمیدهیم. ما حتی افزایش ندادن ظرفیت در فردو، نطنز و اراک را هم تعریف کردهایم.
-در اراک فعلا در مرحله ساخت و ساز هستیم و قرار شده که فعلا همین روند ادامه مییابد و در زمینه تحقیق و توسعه نیز همین وضعیت موجود ادامه یافته و تحت نظارت آژانس ادامه مییابد.
-ما در بخش کاهش، فقط یک کار انجام می دهیم و آن عدم تولید اورانیوم غنی شده 20 درصد است. نیمی از این اورانیوم 20درصد موجود را به اکسید تبدیل میکنیم و این کار را نیز همین الان انجام می دهیم و نیمه دیگر را هم 3.5درصد میکنیم.
-ما تولید سانتریفیوژ نسل یک را به مصلحت نمی دانیم چرا که باید به نسل های بعدی ارتقا یافته و پیشرفته تر شود. اکثر اقداماتی که در توافقنامه آمده که ایران باید انجام دهد، الان هم انجام میشود و چیز جدیدی نیست.
-لغو تحریمهای پتروشیمی و خدمات مرتبط 6 میلیارد برای کشور سود دارد که یک میلیارد آن متعلق به دولت و بقیه برای بخش خصوصی است. من به خود اعضای 1+5 هم گفتهام که این تحریمها تماما غیرقانونی است. در جلسه فابیوس گفت که تو که قبول نداری این تحریمها را، پس چرا مذاکره میکنید.
-تفاهم کرده ایم که از یک سال دیگر وارد گام نهایی شویم و توافق کردیم که زمان گام نهایی باید مشخص شود چرا که در پایان گام نهایی ایران وضعیتی مثل ژاپن و آلمان خواهد داشت البته در ابتدای گام نهایی تمام تحریمها لغو میشوند.
-گفتهایم که پرتکل الحاقی اختیار مجلس است و ما این را همه جا به طرف مقابل اعلام کرده ایم. "مجموعه توافق، مجموعهای متوازن است" و در شرایط کنونی دشمنان نظام را به نعره کشی وادار کرده است و تا ساعت 3 و نیم صبح روز توافق، داشتند تلاش میکردند که این توافق امضا نشود و ما با دقت و توجه، خط به خط توافق را بررسی کردهایم.
-ساعت دو نیم نصف شب روز توافق، باید بدانید که بزرگترین قدرت جهان از بچههای شما چگونه تقاضا و درخواست میکرد.
امیدوارم کاری که کردیم به عنوان یک اقدام مورد قبول درگاه الهی باشد.(تسنیم)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد