ماریو بارگاس یوسا؛ نویسنده انسان

ماریو بارگاس یوسا را زاده و فرزند پرو نمی‌دانم‌، او فرزند جهان است. او را نه رمان‌نویسی چیره دست و توانا که متفکری برجسته می‌دانم بسیاری از حوزه‌های زندگی دست به قلم برده و کنشگری موفق بوده است.

کد خبر: ۶۲۲۸۸۱

او در آرکیپا زاده شد، اما بیش از 60 سال است در سراسر جهان زندگی می‌کند. در بیشتر شهرهای جهان نوشته‌هایش را به زبان خود می‌خوانند و از برجستگی‌های آثارش یکی هم این است که نوشته‌هایش با زندگی‌های بسیاری از نقاط جهان همخوانی دارد. از اولین نوشته‌اش سردسته‌ها تا آخرین اثرش ـ که هنوز در ایران ترجمه نشده ـ خواننده فراوان دارد. دو اثر شاهکارش(همه آثارش شاهکار است و این دو برجسته تر) «گفت‌وگو در کاتدرال » و«سوربز» به نحوی اعجازگونه خواننده را به حیرت وا می‌دارد. محور نوشته‌هایش انسان است و از این رو می‌توان او را نویسنده «انسان» دانست؛ نویسنده‌ای که انسان و درد انسان و جایگاه او در عرصه روابط اجتماعی اصل اساسی نوشته‌هایش است. درد انسان به پرو تعلق ندارد، انسان در جهان درد دارد و این دردها از چشم یوسا پنهان نمی‌ماند. سوربز به جمهوری دومینیکن اختصاص دارد و دوره سی ساله دیکتاتوری تروخیلو.

گفت‌وگو در کاتدرال به دوره‌ای اختصاص دارد که ذره‌بین یوسا نه بر رئیس‌جمهور وقت که بر شخصیتی بی‌سواد به نام
دن کایو قرار می‌گیرد که در بخش امنیتی پرو همه کاره است. او از دوستان رئیس‌جمهور بوده و در کار تولید تجهیزات کشاورزی و به کار امنیت گمارده می‌شود و جنایت‌هایی می‌آفریند که تنها از زبان و قلم یوسا می‌توان خواند. رابطه میان انسان‌ها و قدرت و دردی که انسان برای انسان می‌آفریند، محور این دو اثر برجسته است. یوسا با استادی هر چه تمام در گفت‌وگو در کاتدرال دو زمان را به هم می‌آمیزد و گذشته و حال را به شیوه‌ای استادانه روایت می‌کند؛ زمانی که دو شخصیت در رستوران کاتدرال نشسته‌اند و زمانی که از گذشته‌هاست اینجا روایت می‌شود. صد البته ترجمه‌های بی نظیر از متن انگلیسی کتاب را هم که عبدالله کوثری ارائه کرده، در شاهکار شدن این اثر به زبان فارسی کمک شایانی کرده است. یوسا در مرگ در‌اند، زندگی واقعی آلخاندرو مایتا و چه کسی پالومینو مونرو را کشت هم انسان را محور قرار می‌دهد و وضعیت کسالت‌بار زندگی در آمریکای جنوبی را به تصویر می‌کشد. او را در کنار مارکز و فوئنتس سه غول بزرگ ادبیات آمریکای لاتین نامیده‌اند و بی‌دلیل هم نیست آثارش همپای مارکز و فوئنتس در جهان ترجمه و خوانده می‌شود و برای انتشارش لحظه شماری می‌کنند و صف‌های شبانه جلوی کتابفروشی‌ها راه می‌افتد تا کتاب تازه‌اش را بی‌وقفه بخوانند. او در کنار مارکز یکی از غول‌های ادبیات این خطه از جهان است که نوبل ادبیات گرفت و به همراه آستوریاس در زمره نوبلی‌های جهان قرار دارد. آمریکای لاتین غول زیاد دارد، اما از میان آنانی که در قید حیات‌اند، مارکز و یوسا هنوز می‌درخشند و آثاری بزرگ می‌آفرینند و برخی یوسا را برتر از مارکز و حتی فوئنتس می‌دانند که انسان درد آنهاست.