واکس میوه، بالاخره سمی است یا نه؟!

چندی قبل برخی تولیدکنندگان مرکبات از اقدام جمعی دیگر از تولیدکنندگان مرکبات درباره واکس زدن میوه‌ها علی‌الخصوص پرتقال گلایه‌هایی مطرح کردند. یکی از این کشاورزان درباره واکس زدن پرتقال‌ها می‌گوید: ما از واکس زدن میوه‌ها به خصوص پرتقال گلایه داریم مثلأ بنده که چندین تن پرتقال تولید می‌کنم همیشه سعی کرده‌ام وقتی میوه‌ها، ‌کاملاً می‌رسد، برای چیدن و فروش آن اقدام کنم ولی برخی تولیدکنندگان مرکبات، وقتی پرتقال هنوز رنگ سبز دارد به چیدن آن اقدام می‌کنند و با واکس زدن، رنگ پرتقال‌ها را به زرد براق تبدیل کرده و برای فروش به بازار عرضه می‌کنند.

فروش میوه‌های واکس زده به ۲ برابر قیمت
وی ادامه می‌دهد: حالا ما که زمان چیدن پرتقال‌ها را رعایت می‌کنیم و میوه خوب دست مردم می‌دهیم باید محصولاتمان را کیلویی ۵۰۰ تا ۶۰۰ تومان بفروشیم ولی تولید کنندگان پرتقال‌های واکسی، محصول خود را دو برابر می‌فروشند چون پرتقال‌های آنان براق‌تر و خوش رنگ‌تر است. این در حالی است که هنوز برخی پرتقال‌ها نرسیده و برای فروش بیشتر این تولیدکنندگان مرکبات به این اقدام دست می‌زنند.
این کشاورز با بیان این‌که از حدود یک ماه قبل، واکس زدن پرتقال‌ها در قائم شهر شروع شده است، تصریح می‌کند: الآن به بازار میوه و تره بار هم مراجعه کنید می‌بینید که میوه‌ها با تفکیک میوه واکسی و غیرواکسی عرضه می‌شود و هر بار هم که به جهاد کشاورزی و مسئولان مربوطه این موارد را تذکر می‌دهیم، آن‌ها فقط عنوان می‌کنند که بررسی می‌کنیم.
برای آگاهی بیشتر بخصوص در زمینه وجود سموم بر اثر واکس زدن میوه‌ها از جمله پرتقال‌ها با سازمان غذا و دارو ارتباط برقرار شد که مسئولان این سازمان گفتند بهداشت مرکبات مربوط به جهاد کشاورزی است و سازمان غذا و دارو بیشتر در زمینه مواد بسته‌بندی شده مباحث نظارتی را بر عهده دارد.

واکس پارافین، سم نیست
برای بررسی بیشتر بهداشت میوه‌های واکسی، موضوع را محمدجواد سروش معاون فنی حفظ نباتات سازمان وزارت جهاد کشاورزی در میان گذاشتیم که وی نیز عنوان کرد: واکس زدن میوه‌ها به معنای آغشته کردن میوه‌ها به نوعی پارافین است و هیچ ضرری هم برای بدن ندارد زیرا این پارافین‌ها داخل پرتقال نفوذ نمی‌کند و بیشتر هم برای بازار پسندی و فروش بهتر است و این واکس‌ها به هیچ عنوان سمی نیستند.
سروش در پاسخ به این پرسش که در برخی مواقع این واکس‌ها برای میوه‌ای مانند سیب نیز به کار می‌رود و شاید افراد این میوه را بخواهند با پوست میل کنند، ادامه می‌دهد: درباره سیب هم، افراد با شستن میوه می‌توانند واکس پارافین آن میوه را از بین ببرند چون با شست‌وشو این پارافین‌ها از میوه جدا می‌شود.
معاون فنی حفظ نباتات سازمان وزارت جهاد کشاورزی با بیان این‌که روند واکس زدن میوه‌ها نه تنها در ایران بلکه در تمام دنیا صورت می‌پذیرد، توضیح می‌دهد: این واکس‌ها برای حفاظت بیشتر میوه‌ها برای جلوگیری از پوسیدگی‌ها کاربرد دارد.

پارافین خطری ندارد
سروش در پاسخ دیگری مبنی بر این‌که پس چرا برخی کشاورزان از این واکس زدن میوه‌ها گلایه دارند و عنوان می‌کنند که این واکس‌ها شیمیایی بوده و بیشتر به میوه‌های که نرسیده است به کار گرفته شده تا فروش بیشتری حاصل شود، عنوان می‌کند: البته این سوال، دو پاسخ جدا دارد اول این‌که در گذشته و در حدود ۱۰ تا ۲۰ سال قبل همین مسئله واکس زدن میوه‌ها وجود داشت ولی آن موقع این واکس‌ها با استفاده از یک نوع سم صورت می‌پذیرفت که با آن برخورد شد و اکنون دیگر چنین مواردی وجود ندارد و دلیل عدم وجود این مسئله هم به خاطر آن است که امروز دیگر استفاده از آن سموم به هیچ وجه برای تولیدکننده به صرفه نیست، چون هزینه مالی بسیاری برای تولیدکننده به همراه دارد و سم نیز مانند پارافین به زیبایی میوه کمک نمی‌کند. بنابراین مردم هیچ نگرانی از وجود سموم بر اثر واکس میوه‌ها نداشته باشند، چون تاکنون گزارشی هم از مشکلات واکس میوه‌ها ارائه نشده است.

گاز اتیلن در میوه‌ها
معاون فنی حفظ نباتات سازمان وزارت جهاد کشاورزی درباره این گفته تولیدکنندگان که عنوان می‌کنند برخی‌ها با اقداماتی، میوه‌های نرسیده را به میوه رسیده تبدیل می‌کنند، توضیح می‌دهد: این مسئله با استفاده از گاز اتیلن است که در میوه‌های موز، گوجه فرنگی، کیوی و غیره استفاده می‌شود و پاسخگویی به این حیطه با سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت است.
براین اساس با هدایت حسینی مدیر کل نظارت بر مواد غذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو برای پاسخ به برخی سئوالات تماس حاصل شد که به دلیل سفر بودن وی این ارتباط برقرار نشد.

میزان نظارت وزارت بهداشت بر محصولات کشاورزی «صفر»
محمد‌جواد سروش معاون فنی حفظ نباتات سازمان وزارت جهاد کشاورزی در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها، درباره میزان نظارت وزارت بهداشت بر محصولات کشاورزی عنوان کرده است که میزان نظارت وزارت بهداشت بر تولیدات داخلی صفر است و البته تا اندازه‌ای هم حق دارند، چون می‌گویند محصولی که در بازار عرضه می‌شود، کد شناسایی ندارد اما ما به تازگی یک کد ۱۶ رقمی تعریف کردیم و در برخی از استان‌ها این کار انجام شده است که در آن، محل استان، شهرستان، بخش، کلینیک ناظر، صاحب مزرعه و نوع محصول را مشخص می‌کند و وزارت بهداشت می‌تواند کاملاً ردیابی کند و دیگر عذری وجود ندارد. البته بحث سلامت غذا بحثی نیست که در یک حوزه بگنجد و باید تفکیک وظایف صورت گیرد.
سروش عنوان کرده است در قانون سازمان حفظ نباتات آمده است که در هنگام عرضه محصولات حتی محصولاتی که در داخل تولید می‌شوند، مسئولیت نظارت و کنترل باقی‌مانده سموم دفع آفات با وزارت بهداشت است. در ماده ۲۸ این قانون آمده است بهداری‌های هر منطقه موظفند میوه، سبزی، تره بار و خوراکی‌های سمپاشی شده را قبل از عرضه به بازار، معاینه و در صورت موجود بودن بقایای سم، موضوع را به شهرداری و یا سایر مقامات اعلام و از فروش آن جلوگیری کنند. وزارت جهاد کشاورزی مسئولیت تولید محصول را دارد اما مسئولی که موقع عرضه باید با متخلفان برخورد کند، وزارت بهداشت است. وزارت بهداشت باید بر محصولی که از خارج می‌آید نظارت کند چون این محصولات که دیگر به تولید ربطی ندارند.
>> تسنیم