چهارشنبهسوری یکی از جشنهای ایرانی است که در شب آخرین چهارشنبه سال (سهشنبه شب) برگزار میشود. در شاهنامه فردوسی اشارههایی درباره بزم چهارشنبهای در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشان دهنده کهن بودن جشن چهارشنبهسوری است. مراسم سنتی مربوط به این جشن ملی، از دیرباز در فرهنگ سنتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شده است.
مراسم چهارشنبه سوری، در همه ی شهرها و روستاهای ایران برگزار میشود، بدین صورت است که شب آخرین چهارشنبه ی سال (یعنی نزدیک غروب آفتاب روز سه شنبه)، بیرون از خانه، جلو در، در فضایی مناسب، آتشی می افروزند، و اهل خانه، زن و مرد و کودک از روی آتش می پرند و با گفتن : «زردی من از تو، سرخی تو از من»، بیماری ها و ناراحتی ها و نگرانی های سال کهنه را به آتش می سپارند، تا سال نو را با آسودگی و شادی آغاز کنند.
اما در چند سال اخیر این موضوع تغییر کرده و برخی از شهروندان از مواد محترقه برای این ایام استفاده می کنند. از چند هفته مانده به چهارشنبه آخر سال برخی از مردم از بمبهای دست ساز استفاده می کنند و با ایجاد صداهای وحشتناک رعب و وحشت در دل مردم ایجاد می کنند و در برخی از موارد این مواد محترقه باعث معلول شدن افراد می شود.
نکته حائز اهمیت این است که اخیرا در کنار اتوبانها از جمله بزرگراه چمران عده ای به صورت علنی ترقه، بمبهای دست ساز میفروشند و ماشین با زدن ترمزی کنار این افراد می ایستند و مقدار زیادی از این مواد محترقه را خریداری می کنند.
رضا دستفرش مواد محترقه می گوید که هر مدل مواد منفجره داریم فقط باید پول بیشتری بدهید. در ضمن به صورت رایگان در منزل هم تحویل می دهیم این هم شماره موبایلم.
وی ادامه داد: بیشتر مخاطبین ما نوجوانان هستند.
یکی از شهروندان که در حال خرید این مواد بود گفت: وقتی زیر پای کسی این مواد را منفجر می کنیم و جیغ می زند خوب است و مزه دارد. فقط صرف خنده این کار را انجام می دهد.
زن میانسالی در این باره گفت: سال گذشته فرزندم در هنگام ترقه بازی دستش را از دست داد.
وی ادامه داد: به یک باره مواد منفجره در دست خودش ترکید و باعث قطع شدن دستش شد.
بر اساس این گزارش، همچنین در برخی از چهارراه های شهر و نقاطی که ترافیک به شدت سنگین است عده ای دست فروش اقدام به فروش این مواد محترقه می کنند که سلامت شهروندان را به خطر می اندازند.
همچنین معصومه آباد عضو شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به اینکه چهارشنبه آخر سال جز آیین های سنتی ما ایرانیان به شمار می رود گفت: زنده نگاه داشتن آیین های چند هزار ساله یکی از وظایف اصلی هر نهادی به شمار می رود و چهارشنبه پایان سال هم از جمله این مراسم ها است اما شکل اجرای آن است که باعث شده تا مسائل و مصایبی در شهر به وجود آید باید تغییر کند.
وی با بیان اینکه راهکار های فرهنگی تنها راه مقابله با ناهنجاری های متعاقب این مراسم است افزود: به نظر می رسد ضعف در توجه به فرهنگ اصیل این مراسم در سال های گذشته سبب شده تا امروزه بیشتر، ناهنجاری های این سنت به چشم آید در حالی که چهارشنبه سوری رسم و آیین های زیبا و متفاوتی دارد که متاسفانه ما توجهی به این فرهنگ ها نداشته ایم.
آباد ادامه داد: اگر در چنین مراسم هایی، سنت های فراموش شده باز زنده سازی شوند، می توان امیدوار بود که چهارشنبه آخر سال در شکل اصیل خود اجرا شود.
رییس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای اسلامی شهر تهران خاطر نشان کرد: استفاده از مواد محترقه و ناایمن سبب شده تا شهر هر ساله آبستن حوادث ناگواری باشد، به گونه ای که سال نو برای برخی به جای شادی با تلخ کامی آغاز شود.
وی اضافه کرد: متاسفانه عده ای به جای چهارشنبه سوری به فکر چهارشنبه سوزی هستند و همین امر سبب شده تا در ایامی که همه به فکر تحویل سال نو باشند نیروهای مدیریت شهری در آماده باش کامل به سر برند.
آباد با اشاره به اقدامات مدیریت شهری برای چهارشنبه پایان سال افزود: روان سازی معابر، حذف گره های ترافیکی، آماده باش نیروهای امدادی در جبهه ای تحت عنوان مقابله با حوادث از جمله اقداماتی است که مدیریت شهری انجام خواهد داد اما مهمتر از این جبهه پیشگیری است که با اطلاع رسانی از طریق صدا و سیما و یاد آوری عواقب اقدامات خطرناک می تواند مفید باشد.
عضو شورای اسلامی شهر تهران همچنین پیشنهاد داد: یکی از راهکار هایی که کمیته ایمنی و مدیریت بحران برای برگزاری این مراسم منطبق با اصول تاریخی و آیینی آن پیشنهاد داده این است که شهرداری خود متولی برگزاری چنین مراسم هایی باشد و در سطح محله خانواده ها به جشن و سرور در کنار هم بپردازند. در چنین فضای هم می توان فرهنگ ها و سنن فراموش شده را به شهروندان یاد آوری کرد و هم با ابزار کنترل شده و ایمنی چهارشنبه سوری را برپا کرد. برای این امر منطقه 12 به عنوان پایلوت انتخاب شده که در صورت اثر بخش بودن آن از سال های آینده شهرداری متولی این امر شود.
وی همچنین یاد آور شد: یکی دیگر از مشکلات در این زمینه عدم برخورد قضایی و نبودن قانون بازدارنده در برخورد با فروشندگان مواد محترقه است. امروزه بسیاری از مواد محترقه خیلی راحت وارد می شوند ، خیلی راحت فروخته می شوند و خیلی راحت در اختیار افراد قرار می گیرند که بعضا همین مواد به ظاهر بی خطر حوادث بزرگی را به وجود می آورند.
آباد افزود:برگزاری این مراسم ها باید مانند گذشته در سطح خانواده ها و محلات رواج یابد و این اقدام نیز نیاز به فرهنگ سازی دارد هیچ فردی با چهارشنبه سوری مخالف نیست تنها باید شکل صحیح و پسندیده آن اجرا شود.
والدین در تهیه وسایل آتشبازی بیخطر فرزندانشان را همراهی کنند. کودکان به هیچ عنوان شخصاَ نباید از مواد آتش بازی و محترقه استفاده کنند. از نگهداری مواد محترقه، تهیه و ساخت وسایل آتش بازی به خصوص در منزل،زیر زمین،محل کار و ... جداً جلوگیری کنید.
همچنین از حمل مواد محترقه و آتش گیر و انفجاری حتی به مقادیر بسیار کم، در جیب لباس و کیف جداً خودداری کنید،هیچگاه از الکل برای آتش گیری مواد استفاده نکنید.از آتش زدن لاستیک، هیزم، کارتن خالی و امثال آن چه در واحدهای مسکونی و چه در معابر ، کوچه و خیابان خودداری کنند و از پرتاب مواد آتش زا مانند فشفشه و موشک بر روی درخت ها، بام و بالکن منازل که از عوامل عمده بروز آتش سوزی است جداً خودداری کنید.
هر ساله در چهارشنبه آخر سال تعدادی از شهروندان دست به کارهای خطرناک زده و باعث بروز مشکلات برای خود و دیگران می شود. در بسیاری از موارد افراد چشمهای خود را از دست دادهاند. (فارس)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
البته باید دولت هم كمی به فكر شادی مردم باشد . خود وضعیت اقتصادی آدمو كسل می كنه الان كه همه فكر و ذكر مون هم شده مذاكرات هسته ای 5+1 پس كی خوشحال باشیم ؟