امسال هم سازمان جهانی بهداشت، به مناسبت روز جهانی سلامت، هجدهم فروردین، بیماری مالاریا را محور شعار سال خود قرار داده است و این موضوع نشان میدهد که پشه ناقل این بیماری، تا چه میزان برای سلامت انسان خطرآفرین است.
«موجودات کوچک، تهدید بزرگ» عنوان شعاری است که امسال این سازمان جهانی برگزیده و امیدوار است که در سال 2014 میلادی، همه کشورها با پیشگیری و درمان بموقع، آمار مرگ و میر ناشی از مالاریا را در سطح جهان کاهش دهند.
با وجود اینکه مالاریا در سطح جهان، سالانه حدود 600هزار نفر را به کام مرگ میفرستد، اما این بیماری در ایران تا حدود زیادی کنترل شده است، ولی هنوز هم مالاریا در ایران به طور کامل ریشه کن نشده است.
دکتر محمود نبوی، معاون مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت در گفتوگو با جامجم خاطرنشان میکند: در سال 1326 شمسی که جمعیت ایران حدود 18 میلیون نفر بود، بیش از 5.4 میلیون شهروند به مالاریا مبتلا بودند، اما خوشبختانه با گسترش بهداشت، آمار مبتلایان در کشور مدام کاهش پیدا کرده است؛ به طوری که در سال گذشته 2900 مورد ابتلا به مالاریا در کشور گزارش شده است.
نبوی یادآوری میکند که تا سال 1370 هم حدود صد هزار مورد ابتلا به مالاریا گزارش شده و همچنین در فاصله سالهای 1370 تا 1380 هم 10 تا 20 هزار مورد دیگر از ابتلا به مالاریا ثبت شده است، اما از سه سال قبل که برنامه حذف بیماری مالاریا طراحی شد، از 5000 مورد در سه سال گذشته به 3000 مورد در دو سال گذشته و در نهایت هم به 2900 مورد ابتلا به مالاریا در سال 92 رسیدیم.
به اعتقاد این مقام مسئول، امسال هم پیشبینی میشود که آمار مبتلایان به مالاریا در ایران نسبت به سال قبل کاهش داشته باشد.
البته کشور ما به دلیل همجواری با کشورهای افغانستان و پاکستان، بیشتر از سایر کشورهای همسایه مثل عراق و ترکیه در معرض خطر مالاریا قرار دارد و درواقع، هرساله عامل ابتلای این بیماری از سوی همسایههای شرقی به ایران وارد میشود.
معاون مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت عنوان میکند که در سال گذشته حدود 500 مورد ابتلا به مالاریا در داخل کشور داشتیم، ولی حدود 2400 مورد دیگر ابتلا به این بیماری از کشورهای همسایه وارد ایران شده است.
عمدهترین بخش آسیبپذیر ایران در برابر نیش مهلک پشه مالاریا، استان سیستان و بلوچستان است و استانهای هرمزگان و کرمان هم در ردههای بعدی بیشترین تعداد مبتلایان قرار دارند.
بیماری سالک همچنان میتازد
پشههای ناقل بیماری فقط به پشه مالاریا محدود نمیشود و دیگر پشهها هم میتوانند بیماریهای خطرناکی را به انسان منتقل کنند؛ گرچه هیچ کدامشان از پشه مالاریا، خطرناکتر نیستند.
یکی از موارد عمده این بیماریها از طریق پشه خاکی منتقل میشود و بیماری سالک را به وجود میآورد.
نبوی عنوان میکند که در سال گذشته حدود 20 هزار مورد ابتلا به بیماری سالک داشتهایم که در مقایسه با سالهای گذشته، آمار مبتلایان این بیماری کاهشی نداشته است.
به اعتقاد این مقام مسئول، رشد شهرکنشینی در مناطقی که برای انسان سکونتگاههای مناسبی نیست، باعث شده است که پشه ناقل بیماری سالک، همچنان در ساختوسازهای شهری وجود داشته باشد و در سالهای اخیر هم تعداد مبتلایان این بیماری کم نشده است و گویا قرار هم نیست در سالهای آینده، کاهشی داشته باشد. جدای از مالاریا و پشه خاکی، دیگر حشرهها مثل ساس، کنه و برخی حلزونها هم ناقل بیماریهای مختلفی مثل تب دانگ و تب زرد هستند که برخی انگلها را نیز به بدن انسان منتقل میکنند.
امین جلالوند - گروه جامعه
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد