محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در گفتگو با روزنامه اتریشی "وینر سایتونگ"، در پاسخ به این پرسش که "وضعیت فعلی مذاکرات در مناقشات اتمی بین ایران و 5+1 چگونه است؟" گفت: ما خواهان هیچ سلاح اتمی نیستیم و نمی خواهیم در این مسیر پیش برویم. (رسیدن) یک توافق ممکن است، (آن هم) زمانی که حقوق ایرانیان رعایت شده و همزمان هیچ کس نباید در این باره شک داشته باشد که ایران برای دستیابی به سلاح اتمی تلاش نمیکند. برای دستیابی به این هدف اراده سیاسی و یک دیدگاه مثبت ضروری است. توهمات هرگز در مذاکرات، ما را به هدف نمی رساند.
وی افزود: در سال های اخیر متاسفانه در غرب برخی توهمات وجود داشته است از قبیل اینکه گزینهای وجود دارد که ایران غنی سازی اورانیوم را متوقف کند و یا این توهم که قطعنامه و فشارها ایران را به زانو درآورده و این کشور را مجبور به سازش با غرب می کند. اما هماکنون همه متوجه شدهاند که این رویکردها به هیچ نتیجه مثبتی منجر نمی شود. من بر این عقیدهام که توافق موقت هستهای ژنو به ما چهارچوبهای لازم برای دستیابی به یک توافق نهایی را ارائه میدهد، (البته) اگر ما در این راستا کار کنیم و اراده خود را نشان دهیم.
ظریف درباره پیشرفت ها در زمینه (نگارش) پیشنویس توافق نامه نهایی گفت: چیزی که من آخرین بار در وین گفته ام این است که ما در ماه می (اواخر اردیبهشت) کار بر روی پیشنویس را شروع میکنیم. آنچه که ما در ماههای اخیر انجام دادیم بسیار سازنده بود. ما با همفکری و مذاکرات جدی مبانی و پایه های لازم را آماده کردهایم. این طرح نگارش پیشنویس یک تمرین مشترک است. ما یک بار دیگر به وین خواهیم آمد و در این راستا کار می کنیم. در شرایط فعلی هیچ یک از طرفین طرحی از پیشنویس را به همراه خود ندارد.
وی در ادامه در پاسخ به این پرسش که "آیا ما به یک راه حل نهایی در مناقشات اتمی نزدیک تر شدهایم؟" گفت: ما درباره جزئیات در اتاق مذاکرات بحث خواهیم کرد. زمانی که ما نوشتن پیشنویس توافقنامه نهایی را آغاز کنیم، کار دشوار می شود چرا که باید جملهبندیهای صحیحی را پیدا کنیم که برای همه قابل قبول باشد. گرههایی در مورد جزئیات وجود دارد. البته تصور من این است که بر اساس بحثهای قبلی و بر مبنای توافقنامه موقت هستهای ژنو یک یک طرح جامع دست پیدا می کنیم.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه تصریح کرد که هدف واضح است. این مسئله که ایران همچنان برنامه هسته ای خود را داشته باشد و این برنامه ها تنها به صورت صلح آمیز دنبال شود، مطرح است. ما درباره خیلی چیزها بحث کرده ایم و حالا این مسئله مطرح است که آن را به نگارش درآوریم.
ظریف در ادامه در پاسخ به این پرسش که "برخی گروه ها در آمریکا و ایران شرایطی را قرار دادهاند و موانعی را بر سر راه مذاکرات ایجاد می کنند" گفت: نه ایران و نه آمریکا جوامع یکپارچهای نیستند. ما دیدگاهها و گروههای مختلفی را در هر دو کشور داریم و به همین دلیل با دگرگونی عقاید در هر دو کشور روبرو هستیم، این یک حقیقت است، البته آنچه که مهم است و به حساب می آید یک توافق نهایی بین دولت ایران و دولت آمریکا و دیگر اعضای گروه 5+1 است.
وی افزود: البته طبیعتا ما باید این توافق را به همه در کشورمان بقبولانیم. باید از همه طرف ها انعطاف پذیری وجود داشته باشد، به این ترتیب است که یک توافق ممکن میشود. ما از حمایت مردم ایران برخورداریم. رئیس جمهوری ایران با رأی گسترده مردمی انتخاب شد. ایرانیان به دولت خود اعتماد دارند. اما آن ها به آمریکا بی اعتمادند. دولت آمریکا باید این بی اعتمادی را با رفتارهای خود برطرف کند. این مسئله درباره اتحادیه اروپا هم صدق می کند.
ظریف در ادامه گفت: ملت ایران احترام متقابل و یک رفتار و رویکرد محترمانه را می خواهند. سرو صداهای حاشیهای جو را مسموم می کند، البته من بر این عقیده ام که این سرو صداها بر مذاکرات تاثیری نمی گذارد. ما از اعتماد رهبری کشورمان برخورداریم.
وی در ادامه درباره وعده رئیس جمهوری کشورمان مبنی بر اینکه تحریم های غرب علیه ایران را تا شروع سال 2015 لغو می کند و اینکه "شما چگونه می خواهید این تصمیم جاه طلبانه را برآورده کنید؟" گفت: در این باره دو نکته قابل توجه وجود دارد. اگر ما یک توافق نامه نهایی بر مبنای قرارداد موقت هستهای ژنو را به دست آوریم، بنابراین باید همه تحریم های غرب علیه ایران لغو شود. نکته دوم اینکه در اروپا و در آمریکا افرادی وجود دارند که از تحریم ها علیه ایران سود برده اند؛ اگر ما به یک توافق نهایی دست یابیم دیگر هیچ توجیهی برای قطعنامه ها وجود ندارد. طرف مقابل باید به تعهدات خود عمل کند.
وزیر امور خارجه کشورمان در بخش دیگری از این گفتگو درباره برخی کشورها منطقه مانند عربستان که به مذاکرات هستهای ایران و 1+5 به دیده تردید می نگرند گفت: من اعتقاد دارم که درهای ایران برای هماهنگی با همسایگانش گشوده است. این مسئله از اولویت های ما است. حمایت کردن از افراطگرایی در منطقه به هیچ کسی کمک نمی کند. کسانی که در گذشته چنین اقداماتی را انجام داده اند هماکنون قربانی افراط گرایانی شدند که خودشان مشوق و حامی آنها بودند. هر کسی در منطقه که به دنبال توقف افراط گرایی باشد، ایران را در جبهه خود دارد. این یک چالش مشترک است و ما مشترکا بر آن غلبه خواهیم کرد.
وی افزود: در حالی که منطقه در مسیر افراط گرایی پیش می رود ایران یک رویکرد متعادل را انتخاب کرده است. من به کشورها در منطقه توصیه می کنم که از فرصت ها استفاده کرده و تقاضای ایران برای هماهنگی و همکاری را بپذیرند.
ظریف در ادامه در پاسخ به این موضوع که "مسئله هسته ای در ایران به صورت تنگاتنگ با مسئله حقوق بشر گره خورده و آیا رئیس جمهوری ایران می تواند به وعده خود برای دفاع از حقوق شهروندی و آزادی بیشتر عمل کند؟" گفت: شما می دانید که پویایی جامعه ایرانی بسیار خاص است. یک موضوع به موضوع دیگری وابسته نیست. ما باید در همه زمینه ها پیشرفت هایی داشته باشیم و این پیشرفت ها مرحله به مرحله انجام می شود. این پیشرفت ها باید با شرایط و واقعیات داخلی سازگار باشد. من بر این عقیده ام که رئیس جمهوری ایران مردی است که به وعده های خود عمل می کند و چندین بار گفته است که بر سر وعده های انتخاباتی ایستاده است. اما این امر با توجه به شاخص های جامعه ایرانی اتفاق می افتد. درباره مسائل اجتماعی نظرات متفاوت تری نسبت به مسئله هسته ای وجود دارد. ایران یک جامعه بسیار مذهبی دارد و باید رویکردی برای دستیابی به یک توافق به دست آید.
وی درباره تردیدهای غرب درباره شرایط حقوق بشر در ایران گفت: آنچه برای ما مهم است نگرانی های جامعه خود ما است. اروپاییان باید به این مسئله توجه کنند. 73 درصد ملت ایران درباره آینده خود را در پای صندوق های رای تصمیمگیری کردند و یک مسیر اعتدالی را برگزیده اند.(تسنیم)
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد