مُسکّن علیه طول عمر

ما هر هفته یکی از این رازها را برای شما فاش می‌کنیم.

***

کمتر کسی پیدا می‌شود در طول عمر خود مسکن‌های غیرنسخه‌ای مثل آسپیرین، ایبوپروفن و استامینوفن برای درمان سردرد یا دردهای مفصلی مصرف نکرده باشد.

اگر از جمله افرادی هستید که با بروز کوچک‌ترین دردی سراغ قرص‌های مسکن می‌روید، باید بدانید با این عادت در بلندمدت آسیب‌های جدی و جبران‌ناپذیری به سلامت خود وارد خواهید کرد و حتی می‌تواند مهم‌ترین عامل برای صد ساله نشدن شما باشد!.

به گفته پزشکان، مصرف دوز پایین آسپیرین در پیشگیری از بروز سکته مغزی، بیماری قلبی و برخی انواع سرطان موثر است، اما مصرف بی‌رویه این قرص نه‌تنها مفید نیست،‌بلکه سلامت‌تان را به خطر می‌اندازد.

همچنین مصرف داروهای مسکنی که در دسته‌ داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (به عنوان مثال ایبوپروفن، آسپیرین و...) قرار می‌گیرد، مانع آن می‌شود که هورمون «پروستاگلاندین» درد و التهاب را در پاسخ به عفونت یا آسیب‌دیدگی ـ که البته یک واکنش طبیعی و حیاتی است ـ ایجاد کند.

به این ترتیب ممکن است زمانی متوجه بیماری خود شوید که کار از کار گذشته است. همچنین خانواده داروهای موسوم به داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی می‌تواند باعث صدمه دیدن سلول‌های محافظ جدار معده و دوازدهه شود و در نتیجه امکان بروز زخم‌های گوارشی و خونریزی‌های گوارشی را بیشتر کند حتی تحقیقات نشان داده مصرف این‌گونه داروها دومین علت بروز زخم‌‌های گوارشی است.

با این حساب اگر مشکل گوارشی، ترشح افزایش اسید معده، ریفلاکس یا ترش کردن و سابقه زخم یا خونریزی گوارشی دارید؛ بهتر است از این گروه از داروها استفاده نکنید یا اگر مجبور به استفاده از آنها هستید آنها را حتما همراه غذا یا شیر بخورید.

در عین حال، مصرف بی‌رویه این داروها باعث ایجاد زخم و التهاب در جداره داخلی معده شده و بروز عارضه «ترک معده» را به همراه دارد. در چنین شرایطی معده نمی‌تواند مواد مغذی را جذب کند و احتمال بروز حساسیت غذایی هم بیشتر می‌شود.

علاوه بر این، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی بر عملکرد باکتری معده که کنترل‌کننده سیستم ایمنی است، تاثیر می‌گذارد و در نتیجه فرد بیشتر بیمار می‌شود و این موضوع می‌تواند به معنی کوتاه‌شدن طول عمر باشد البته استامینوفن که یکی از پرمصرف‌ترین مسکن‌هاست باعث بروز مشکلات معده نمی‌شود، اما در عوض آسیب کبدی را همراه دارد و متاسفانه گاهی این آسیب‌دیدگی به حدی است که به قیمت جان بیمار تمام می‌شود البته دفع استامینوفن از راه کبد است، اما دفع مسکن‌هایی مثل ایبوپروفن، ناپروکسن و بسیاری از مسکن‌های دیگر از راه ادرار و توسط کلیه‌هاست.

در موارد معدودی این مسکن‌ها می‌توانند باعث آسیب ناگهانی یا تدریجی به کلیه‌‌ها و کاهش عملکرد آنها شوند.

اگر بیماری‌های دیابت، افزایش فشارخون یا مشکلات کلیوی (و حتی سابقه سنگ‌کلیه) دارید حتما باید برای مصرف این‌گونه مسکن‌ها با پزشک مشورت کرده و بهتر است اصلا از این گروه داروها استفاده نکنید و اگر هم جزو مصرف‌کنندگان دائم این مسکن‌ها هستید باید از نظر سلامت کلیه‌ها بررسی شوید.

خطر بروز بیماری‌های قلبی از دیگر عوارض مهم مصرف خودسرانه مسکن‌هاست. این داروها ترشح آنزیمی را که از رگ‌ها حفاظت می‌کند متوقف می‌کند و احتمال خطر ابتلا به مشکلات قلبی را تا دوبرابر افزایش می‌دهد.