وضعیت لژیونرهای ایران نه سبز، نه قرمز

درخشش خیره‌کننده اشکان دژاگه در لیگ برتر انگلیس و دوگلی که علیرضا جهانبخش در هفته پایانی لیگ هلند وارد دروازه آژاکس کرد، سطح انتظارها از تیم ملی کشورمان را بالا برده و عموم مردم را به این باور رسانده که تیم ملی با تکیه بر آمادگی و تجربه لژیونرها می‌تواند با عبور از مرحله مقدماتی جام جهانی 2014 تاریخ‌ساز شود.

از حدود شش سال قبل که فریدون زندی به‌عنوان اولین فوتبالیست دورگه، دروازه‌های فوتبال ایران را به روی خودش باز کرد تا امروز که نیمی از بازیکنان تیم ملی را دورگه‌ها تشکیل می‌دهند، موج لژیونر‌گریزی بویژه دورگه‌ستیزی بارها دامن سرمربیان تیم ملی را گرفت، اما کارلوس کرش بدون توجه به انتقادهایی از این دست، درهای کمپ تیم ملی را به روی بازیکنانی که در فوتبال اروپا رشد کرده‌اند، گشود و حالا همین بازیکنان ترکیب اصلی تیم ملی در جام جهانی برزیل را تشکیل می‌دهند. بدون تعارف باید بپذیریم اشکان دژاگه و رضا قوچان‌نژاد، نقش پررنگی در صعود حماسی تیم ملی کشورمان به جام جهانی 2014 ایفا کردند و درخشش این دو بازیکن نشان داد افکار عمومی باید به ایده‌های کارلوس کرش اعتماد کند، اما بررسی شرایط وضعیت لژیونرهای فوتبال ایران واقعیت تازه‌ای را پیش روی اهالی فوتبال قرار می‌دهد.

بجز اشکان دژاگه، لژیونرها بویژه دورگه‌های تیم ملی شرایط چندان مطلوبی نداشتند و تیم‌های آنها بعضا با بحران دست و پنجه نرم کردند؛ مثلا اینتراخت برانشوایگ قعرنشین بوندس‌لیگا شد و با دانیل داوری از بوندس‌لیگا خداحافظی کرد، رضا قوچان‌نژاد با تیم چارلتون در انتهای جدول لیگ دسته دوم انگلیس به سر ‌برد و دیگر لژیونرها هم باوجود لمس کردن موفقیت‌های گاه و بیگاه جایگاه چندان محکمی در تیم‌هایشان نداشتند.

تیم ملی کشورمان، آخرین بار با لژیونرهای آماده‌ای که در بایرن مونیخ، هامبورگ، رجینا و هانوفر توپ می‌زدند پا به مسابقات جام جهانی 2006 گذاشت، اما حالا کرش بجز اشکان دژاگه روی کدام لژیونر می‌تواند حساب ویژه‌ای باز کند؟ تردیدی وجود ندارد رضا قوچان‌نژاد و دیگر لژیونرها که سابقه حضور چندین و چند ساله در فوتبال اروپا را یدک می‌کشند، می‌توانند در برزیل عصای دست کرش باشند، اما فراموش نکنیم شرایط فعلی آنها با لژیونرهایی که در جام جهانی 2006 پیراهن تیم ملی را بر تن کردند، فاصله غریبی دارد و بررسی شرایط فعلی آنها نشان می‌دهد نباید انتظار عمومی از تیم ملی کشورمان را بالا برد.

رضا قوچان‌نژاد: گوچی، تاثیرگذارترین بازیکن تیم ملی کشورمان در مسابقات مقدماتی جام جهانی بود و حماسه اولسان با گل سرنوشت‌سازی که این بازیکن وارد دروازه کره‌جنوبی کرد رقم خورد، اما قوچان‌نژاد در لیگ دسته دوم انگلیس پایگاه چندان محکمی ندارد و وضعیت او در تیم چارلتون به‌هیچ عنوان راضی‌کننده نیست. ستاره تیم ملی در مسابقات مقدماتی جام جهانی تاکنون 9 بار با پیراهن چارلتون به میدان رفته که محصول آن پنج گل زده و یک پاس گل بوده که این آمار برای بازیکنی که قرار است ستاره تیم ملی کشورمان در جام جهانی برزیل باشد، رضایت‌بخش نیست. رضا قوچان‌نژاد لیگ بلژیک را ترک کرد و به تیم چارلتون پیوست تا در فاصله کوتاهی که تا شروع مسابقات جام جهانی باقی‌مانده وضعیتش را بهبود بخشد، اما شرایط بحرانی چارلتون و بازی‌های نصفه و نیمه گوچی در این تیم به نگرانی‌هایی درباره وضعیت مهاجم اول تیم ملی در جام جهانی دامن زده است. چارلتون در مکان هجدهم لیگ چمپیون‌شیپ انگلیس قرار گرفت و مسلما جایگاه نازل این تیم و نیمکت‌نشینی‌های رضا قوچان‌نژاد یکی از چالش‌های مهم کارلوس کرش برای انتخاب تنها مهاجم تیم ملی در سیستم 1-3-2-4 خواهد بود.

اشکان دژاگه: بدون تردید اشکان دژاگه را باید آماده‌ترین بازیکن تیم ملی کشورمان قلمداد کنیم و قابل پیش‌بینی است در جام جهانی 2014 تمام نگاه‌ها به عملکرد او دوخته خواهد شد، اما با سقوط فولام به دسته پایین‌تر این پرسش مطرح می‌شود که گرانقیمت‌ترین فوتبالیست ایرانی می‌تواند کیفیتی را که در فولام بروز داد در برزیل هم تکرار کند. اشکان در 21 بازی پنج گل به ثمر رسانده و دو پاس گل داده، اما فولام با قرار گرفتن در انتهای جدول لیگ برتر انگلیس به دسته پایین‌تر سقوط کرد و این اتفاق روی عملکرد اشکان دژاگه در جام جهانی تاثیرگذار خواهد بود. اشکان که در این فصل شش گل برای فولام به ثمر رساند، سه گل از این تعداد را به‌عنوان بازیکن جانشین وارد دروازه حریفان کرد و براساس آمار سایت‌های تحلیلی لیگ برتر انگلیس، 79 درصد پاس‌های او با موفقیت به مقصد رسیده که از این حیث پس از اسکات پارکر در رتبه دوم قرار گرفت. اشکان دژاگه که با 2.5 میلیون یورو از ولفسبورگ به فولام پیوست، ‌اکنون قیمت پنج میلیون یورویی را روی خود دارد. گرچه گفته می‌شود هرتابرلین مشتری اوست، اما سایت‌های انگلیسی احتمال پیوستن او به وستهام و ساندرلند را نیز مطرح کرده‌اند و بعید به نظر می‌رسد ستاره تیم ملی کشورمان قبل از جام جهانی 2014 مقصد بعدی‌اش را انتخاب کند.

دانیل داوری: وضعیت دروازه‌بان دورگه تیم ملی، اما از سایر لژیونرها بدتر است. دانیل داوری اگر به‌عنوان بازیکن ثابت اینتراخت برانشوایگ در بوندس‌لیگا به میدان رفت، اما در نیم‌فصل دوم کمی دور از انتظار ظاهر شد و در اغلب بازی‌ها نمره قابل قبولی از نشریه کیکر دریافت نکرد. نمایش نگران‌کننده دانیل داوری در برانشوایگ با وضعیت این تیم در بوندس‌لیگا بی‌ارتباط نیست، چراکه برانشوایگ ‌اکنون در قعر جدول به سر می‌برد و سقوطش به دسته پایین‌تر قطعی شده است. داوری در نیم‌فصل اول برای تیمش یک مهره تاثیرگذار بود، اما او هم مثل سایر بازیکنان برانشوایگ آرام آرام به باختن عادت کرد و به نظر نمی‌رسد در آستانه جام‌جهانی دروازه‌بان چندان مطمئنی برای تیم ملی باشد.

او روی هم رفته در این فصل 28 بار در بوندس‌لیگا به میدان رفت و در این بازی‌ها 117 واکنش مثبت و شش کلین‌شیت (بسته نگهداشتن دروازه‌) داشت، اما به نظر می‌رسد کرش هم به این نتیجه رسیده که صرفا بازی کردن در بوندس‌لیگا، متر و معیار مناسبی برای قضاوت کردن درباره کیفیت دانیل داوری نبوده و به همین دلیل از او سلب اعتماد کرده است.

علیرضا جهانبخش: دو گلی که پدیده نوظهور فوتبال ایران وارد دروازه آژاکس کرد، نایمخن را موقتا از سقوط به دسته پایین‌تر نجات داد و علیرضا جهانبخش به همین دلیل در کانون توجه رسانه‌های هلندی قرار گرفته است.

به طور کلی او در مقایسه با دیگر مهاجمان لژیونر تیم ملی عملکرد امیدوارکننده‌‌تری داشته است. جهانبخش در این فصل 11 بار برای نایمخن به میدان رفته و حاصل آن پنج گل زده و چهار پاس گل بوده، اما به نظر می‌رسد تجربه برای کارلوس کرش فاکتور مهم‌تری است و به همین دلیل تصور می‌شود جهانبخش در جام جهانی به‌عنوان بازیکن ذخیره به میدان برود. جهانبخش که رسانه‌های هلندی به او لقب الماس ایرانی داده‌اند، 19 سال سن دارد و می‌تواند در جام ملت‌های آسیا یک مهره تاثیرگذار برای تیم ملی کشورمان باشد، اما به نظر می‌رسد صحبت کردن درباره درخشش او در جام جهانی 2014 کمی زود باشد. جهانبخش که خیلی بی‌سر و صدا از داماش به لیگ هلند پیوست در برزیل زیر ذره‌بین استعدادیاب‌های باشگاه‌های بزرگ اروپایی خواهد بود و ممکن است مثل سردار آزمون در تیررس تیم‌های بزرگ اروپا قرار بگیرد.

مسعود شجاعی: درست زمانی که انتقادها از عملکرد مسعود شجاعی در تیم ملی به اوج رسیده بود، این بازیکن برای پشت سر گذاشتن دوران کسالت‌بارش در اوساسونا به لاس پالماس پیوست تا زندگی تازه‌ای را در لیگ دسته دوم اسپانیا آغاز کند. شجاعی زودتر از حد انتظار در لاس پالماس درخشید و هواداران این تیم به او لقب خاویار ایرانی دادند. مسعود شجاعی یکی از معدود لژیونرهای ایرانی است که برای سقوط تیم باشگاهی‌اش دغدغه‌ای ندارد، چراکه لاس‌پالماس ‌اکنون در مکان چهارم جدول رده‌بندی لیگ دسته دوم اسپانیا قرار دارد و یکی از گزینه‌های اصلی صعود به لالیگا محسوب می‌شود. ستاره ایرانی لاس پالماس در این فصل 25 بار برای این تیم به میدان رفته که حاصل آن پنج گل و شش پاس گل بوده است. پس از کناره‌گیری ناگهانی مجتبی جباری از تیم ملی، مسعود شجاعی یکی از گزینه‌های اصلی کارلوس کرش برای بازی در پست پشت مهاجم خواهد بود.

سردار آزمون: حدود دو ماه قبل بود که خبر پیوستن سردار آزمون به آرسنال روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت، اما در این بازه زمانی نسبتا طولانی و در فاصله کمی که تا شروع جام جهانی باقی مانده خبر تازه‌ای از ستاره ایرانی روبین‌کازان روسیه منتشر نشده است. نام سردار آزمون در آخرین فهرست کارلوس کرش به چشم می‌خورد و این احتمال که بازیکن جوانی مثل او مسافر برزیل شود، دور از ذهن نیست، اما بدون شک جام جهانی برای او میدانی برای کسب تجربه است و بعید به نظر می‌رسد کرش برای جام جهانی حساب ویژه‌ای روی آزمون باز کرده باشد.

مهرداد بیت آشور: دورگه تازه‌وارد تیم ملی هم ازجمله بازیکنان مورد علاقه کرش محسوب می‌شود. مهرداد بیت‌آشور که بتازگی سن‌خوزه را ترک کرده و به تیم ونکوور وایتکپس پیوسته به دلیل توانایی‌هایش در فاز دفاعی ممکن است به‌طور ثابت در پست دفاع راست تیم ملی به میدان برود و خسرو حیدری یک خط جلوتر و به پست هافبک راست در سیستم 1-3-2-4 به میدان برود. بیت آشور اما سه بازی ملی بیشتر در کارنامه ندارد و به همین دلیل خیلی‌ها با تردید درباره عملکرد او در جام جهانی صحبت می‌کنند.

حمیدرضا رسولی ‌/‌ جام‌جم