هویتی که به خاطر پول خشک می شود+عکس

اگر قرار باشد در هر دفتر گردشگری بین المللی چند عکس از ایران نصب شود بدون تردید ارگ بم نیز قابی را در این مجموعه به خود اختصاص داده است شهر بم هر چند که پس از زمین لرزه مهیبش مورد توجه بیشتر قرار گرفت اما پیش از آن نیز جایگاهی ویژه در تمدن مشرق زمین داشته است.

این شهر که دومین شهر بزرگ استان کرمان محسوب می شود در مسیر جاده ابریشم قرار گرفته است و بزرگترین بنای خشتی جهان را در خود جای داده است بنایی که پس از زمین لرزه تخریب شد.

بم حتی در شاهنامه فردوسی نیز جای خوش کرده است داستان هفتواد در این شهر روی می دهد هفتواد در شهری به نام کجاران زندگی می کند و درنهایت پس از غلبه برشاهان بر روی تپه ای قلعه ای می سازد.

هم اکنون کجاران محله ای در شمال غرب بم است و گمان می رود ارگ بم نیز بر روی پایه های ارگ هفتواد بنا شده است.

این شهر پس از گذشت هزاران سال دروازه تمدن شرق محسوب می شود و از جایگاه ویژه ای در زمینه گردشگری بین المللی برخوردار است بطوریکه تنها شهر ایران است که منظرش نیز ثبت جهانی شده است به این معنا که نباید ساختار و چهره شهر دچار تغییر شود زیرا که ساختار شهر باید به هر شکل ممکن حفظ شود و در این شهر نخلستانها از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

در بم که بیش از یکصد هزار نفر جمعیت دارد اکثرا خانه ها در واقع خانه نیستند بلکه خانه باغهایی هستند که مملو از نخلهای سر به فلک کشیده اند. گوشه گوشه این شهر نخلستانهای گسترده قرار گرفته اند و نمایی زیبا به این شهر کویری داده اند.

شهری که هرچند کویری است اما قرار گرفتنش در دامنه کوههای دهبکری موجب شده به یکی از مهمترین مراکز قناتهای کشور نیز تبدیل شود.

هویتی که به خاطر پول خشک می شود

قناتهای پر آب این شهر هزاران هکتار نخلستان را سیرآب می کند اما این روزها با گسترش شهر و بازسازی های صورت گرفته به نظر می رسد برخی از صاحبان نخلستانها به سمت تغییر کاربری این نخلستانها چشم طمع دوخته اند.

هر چند که پس از زمین لرزه بم منظر این شهر ثبت جهانی شد اما دقیقا پس از همین زمین لرزه نیز بیشتر صدمات به نخلستانهای بم وارد شد.

بسیاری از صاحبان نخلستانها فوت کردند و درنهایت این نخلستانهای گسترده به وارثان دست چندمی رسید که اصلا ساکن این شهر نیز نبودند در نتیجه نخلستانها به مرور زمان خشک شدند.

از سوی دیگر نخلستانهایی که در مناطق خاص شهر قرار گرفته بودند پس از بازسازی دارای ارزش افزوده شدند و برخی افراد وسوسه می شوند نخلها را خشک کنند تا بتوانند به مرور زمان این نخلها را به مکانهای تجاری و یا مسکونی تبدیل کنند.

حجم قابل توجهی از نخلستانها نیز به دلیل خشکسالی و گسترش آفت زنجره خرما خشک شدند.

عدم سم پاشی هوایی نخلستانها در سالهای اخیر بر حجم آفت زنجره افزوده و بی آبی نیز سبب شده کمتر کسی به فکر نخلستانهای در معرض آسیب باشد. در واقع نخلستانهای بم نیاز به طرح احیاء دارد اما عملا پاسخی به این نیاز داده نشده است.

شهردار بم در این خصوص گفت: با تمام توان و ابزارهایی که در اختیار داریم از نخلستانها نگهداری می کنیم زیرا نخلستانها جزئی از شهر بم هستند و هویت شهر را تشکیل می دهد.

ریاضی افزود: در طرحهای عمرانی که در شهر در نظر گرفته و اجرا شده است حفظ نخلستانها در اولویت بوده است و این سیاست با جدیت دنبال می شود.

بخشی از نخلستانها در سالهای ابتدایی بازسازی از بین رفته اند

شهردار بم گفت: متاسفانه پس از زمین لرزه بخشی از این نخلستانها در اوج ساخت و سازها مورد بی توجهی قرار گرفت و آماری که در خصوص تخریب نخلستانها ارائه می شود اکثرا مربوط به همین زمان است.

وی افزود: صاحبان بسیاری از این نخلستانها فوت کردند و در نهایت نخلستانها به افرادی به ارث رسید که دغدغه نگهداری از آنها را نداشتند از سوی دیگر با مشکل آبیاری هم به دلیل کمبود آب مواجه بودیم.

منظر تاریخی شهر باید حفظ شود

ریاضی افزود: از نظر ما حفظ منظر بم که نخلستانها جزو تفکیک ناپذیر آن هستند بسیار با اهمیت است و به همین دلیل پیشنهاد می دهم ارگانهای مرتبط با کشاورزی در راستای احیاء نخلستانها وارد عمل شوند.

وی در خصوص تغییر کاربری زمین ها گفت: ما به شدت با این موارد برخورد می کنیم و تکرار می کنم اکثر نابودی نخلستانها در سالهای ابتدایی پس از زمین لرزه روی داد و پس از آن این روند متوقف شد و موارد محدودی هم در ماههای اخیر بود که با هماهنگی دستگاه قضایی با این افراد به شدت برخورد شد و جلوی این کار گرفته شده است.

شهردار بم افزود: شهر بم سه هزار و 860 هکتار است که بیش از 800 هکتار آن نخلستان است و باید همین مقدار را حفظ کنیم.

ریاضی افزود: اینگونه نیست که جای نخلستانهای تخریب شده ساختمانی ساخته شده باشد بلکه اکثر نخلستانهای از بین رفته خشک شده اند و هم اکنون زمین خالی هستند.

وی خواستار احیاء نخلستانها در این زمینهای خالی شد و گفت: باید این هویت جدا نشدنی ارگ بم را دریابیم.

این روزها درحالی همه توجه ها به بازسازی ارگ بم جلب شده است و همه از کمبود اعتبار در بازسازی ارگ بم می گویند که متاسفانه منظر این شهر تهدید می شود که توجه خاص مسئولان را می طلبد.

با متخلفان به شدت برخورد می کنیم

محمد افضلی‌مقدم دادستان عمومی بم نیز در این خصوص به افراد سودجو هشدار داد به صورت قانونی با هرگونه تجاوز به حریم نخلستانها برخورد قاطع می شود.

وی گفت: قانون گذار برای قطع درخت مجازات در نظر گرفته است ما نیز با قاطعیت در راستای حمایت از نخلستانها قانون را اجرا می کنیم.

دادستان عمومی بم افزود: متاسفانه برخی افراد نخلستانها را به صورت عمدی می خشکانند و طبق برآوردی که صورت گرفته این آمار قابل توجه است اما با این موارد برخورد شده و این روند همچنان ادامه خواهد داشت.(مهر)