19 خرداد در تاریخ، درگذشت آقا نجفی اصفهانی

هجری شمسی

19 خرداد 1302

آیت الله سید حسن مدرس دولت مستوفی الممالک را در مجلس شورای ملی استیضاح کرد. مدرس درباره رویه سیاست خارجی مستوفی الممالک در مجلس اعتراض کرد. اما علاوه بر آن اعلام داشت مستوفی الممالک قدرت کافی برای مقابله با تندروی های سردار سپه ندارد. استیضاح مستوفی الممالک توسط آیت الله مدرس در دوره چهارم مجلس شورای ملی انجام شد.

19 خرداد 1315

به دستور رضاخان «مؤسسه وعظ و خطابه» با هدف واداشتن روحانیون و وعاظ به گذراندن یک دوره تحصیلی در آن به وجود آمد. این مؤسسه از جمله گامهای رضاخان برای مقابله با نفوذ روحانیت و تغییر محتوای وعظ و خطابه آنان به سود ارکان رژیم بود.

19 خرداد 1321

نان در سراسر کشور جیره بندی شد. این اقدام پس از اشغال کشور توسط متفقین و در زمان جنگ جهانی دوم به اجرا درآمد. ایران در جنگ جهانی دوم حضور نداشت. اما قحطی و بروز و شیوع بیماری های مختلف ارمغان این جنگ برای ایران بود.

19 خرداد 1372

ابوالقاسم جنتی عطایی، نمایشنامه نویس معاصر درگذشت. نخستین کتاب وی با نام «یادگار اشک» در سال 1316 منتشر شد. وی علاوه بر نمایشنامه نویسی ترجمه هم کرده است و کتاب «تاریخ تئاتر در جهان» از ترجمه های او است.

19 خرداد 1378

حمید فرزام محقق و ادیب معاصر درگذشت. حمید فرزام در 20 مردادماه 1302 درکرمان متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در دبستان «اتحادیه» و «سعادت» و دوران متوسطه را در دبیرستان انگلیسی «جم» در زادگاهش گذراند. در 1319 به دانشسرای عالی تهران رفت و در رشته زبان و ادبیات فارسی به تحصیل پرداخت و در 1323 درجه لیسانس گرفت. او در این ایام محضر استادانی چون ملک الشعراء، احمد بهمنیار، جلال همایی، عبدالعظیم قریب، عباس اقبال آشتیانی، سید محمد کاظم عصار، بدیع الزمان فروزانفر، سید محمدتقی مدرس رضوی، ابراهیم پورداود، محمد معین، محمدباقر هوشیار، علی اکبر سیاسی، ذبیح الله صفا و رضازاده شفق را درک کرد. در 1324 به استخدام وزارت آموزش و پرورش درآمد و به عنوان دبیر به تدریس پرداخت. از 1324-1333 به ریاست دبیرستان «صفا» (واقع در تجریش) منصوب شد. بعد تحصیلات خود را در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران در رشته زبان و ادبیات فارسی ادامه داد و در 1338 موفق به اخذ دانشنامه دکترا شد. رساله وی «درباره احوال و آثار شاه نعمت الله ولی» بود که به راهنمایی استاد فروزانفر به انجام رساند. دکتر فرزام پس از فارغ التحصیلی، در 1340 با رتبه دانشیاری مشغول تدریس در دانشکده ادبیات و علوم انسانی اصفهان شد. در 1349 به رتبه استادی ارتقاء یافت. دکتر فرزام در 1355 مدیرگروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات دانشگاه اصفهان شد و تا 1358 در آن سمت باقی ماند. دکتر فرزام پس از سال ها خدمت، سرانجام در 1359 بازنشسته گردید. او از 1360-1367 در دانشکده حقوق و دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران و دانشگاه امیر­کبیر به همکاری پرداخت و در 1367 به عضویت فرهنگستان زبان و ادب فارسی درآمد. استاد فرزام در کنار تدریس، به تحقیق، تألیف و تصحیح متون ادبی و عرفانی پرداخت و آثار ارزشمندی به رشته نگارش درآورد. دکتر حمید فرزام در تهران درگذشت.

هجری قمری

11 شعبان 545

ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی، عارف و شاعر بزرگ ایرانی در گذشت. او زاده طوس بود. ابتدا مدیحه سرایی می­ کرد اما پس از حادثه­ای دگرگون شد و مدح نگفت. «حدیقه الحقیقه»، «سیر العباد الی المعاد» و «کارنامه بلخ» از مشهورترین آثار سنایی است.

11 شعبان 1070

ملامحمد تقی مجلسی درگذشت. وی در سال 1003 ق در اصفهان به دنیا آمد. مقدمات علوم را نزد پدرش مولاعلی مجلسی فراگرفت و سپس به حلقه‏ی درس علامه عبداللَّه شوشتری راه یافت. وی سال‏ها از محضر این عالم بزرگ، فقه، حدیث،اصول فقه، کلام و تفسیر را آموخت. علاوه بر آن از درس عالم کم نظیری همچون "شیخ بهایی" بهره برد و روح تشنه‏ی خودرا از دریای علم استاد، سیراب ساخت. علامه مجلسی همچنین از محضر اساتید دیگر زمان از جمله میر فندرسکی، قاضی ابوالسُّرور و امیر اسحاق استرآبادی نیز استفاده کرد. ایشان پس از سفری به نجف، به حیطه‏ی شرح احادیث روی آورد و به تالیف و تدریس پرداخت. علامه محمدباقر مجلسی صاحب بحارالانوار( فرزندش)، محقق خوانساری، سیدنعمت اللَّه جزایری، ملامحمدصالح مازندرانی و ملامحمدصادق کرباسی از جمله شاگردان و رَوضةُ المتقین، اربعین و شرح زیارت‏های مختلف از تالیفات اوست. علامه مجلسی در 67 سالگی در اصفهان وفات یافت و در کنار مسجد جامع این شهر به خاک سپرده شد.

11 شعبان 1331

آقا نجفی اصفهانی درگذشت. آیت‏ اللَّه شیخ محمدتقی اصفهانی معروف به آقانجفی‏ اصفهانی در 22 ربیع‏الثانی 1262 ق در اصفهان به ‏دنیا آمد و در آنجا به تحصیل پرداخت تا به مقام اجتهاد رسید. او را به عنوان جامع علومِ معقول و منقول شناخته و به قوَّت حافظه، حضور ذهن، سخاوت و شجاعت ستوده‏اند. آقانجفی اصفهانی صاحب نفوذ و قدرت معنوی فراوانی بود و از آغازگران مبارزه در جنبش تنباکو به شمار می‏رود. این فقیه وارسته در دوران مرجعیت خود، در کمک به مردم و رفع ستم از ایشان اهتمام می‏ورزید و در جهت تامین وسایل آسایش آنان کوشش می‏ کرد. بیش از یکصد اثر از آیت اللَّه شیخ محمدتقی رازی باقی است که الاجتهاد و التقلید، اسرارُ الآیات، اسرارُ الاحکام و اسرارُالشَّریعه از آن جمله‏ اند.

میلادی

9 ژوئن 1862

قانون برده‏ داری در امریکا توسط آبراهام لینکلن لغو شد. در این روز به ابتکار آبراهام لینکلن و به دستور کنگره دولت‏های متحد شمالی امریکا، رژیم برده‏داری و خرید و فروش زنان و مردان سیاه پوست، با نام کنیز و غلام در کلیه ایالات شمال امریکا لغو شد. در ادامه این امر، لینکلن، اعلامیه معروف آزادی بردگان را در سراسر امریکا صادر کرد و باعث شورش سیاهان علیه اربابان سفید پوست خود گردید. این امر سرانجام باعث شکست طرفداران برده ‏داری و لغو بردگی در سراسر امریکا شد.