معاون فرهنگی وزیر ارشاد: ادبیات، توصیه‌پذیر نیست

مراسم تکریم و معارفه مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی صبح امروز، چهارشنبه‌، 22 خرداد، در ساختمان این بنیاد با حضور سید عباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، برگزار شد.

صالحی در این مراسم گفت: کارکردهای متنوعی از داستان در بازخوانی هویت‌ و واشکافی لایه‌های فردیت و دهها کارکرد دیگر که قصه و داستان در جامعه دارد، انتظار می‌رود.

وی افزود: از ادبیات داستانی دو کارکرد انتظار می‌رود؛ نخست ارزش‌های اخلاقی و دینی را افزایش دهد و سپس از آنچه انقلاب اسلامی و فرهنگ انقلاب توقع دارد، پاسداری کند. گرچه طبعاً کار اساسی را در حوزه‌ ادبیات داستانی، انگیزه‌های فردی انجام می‌دهد اما ادبیات مانند صنعت، سفارشی نیست. ادبیات حوزه خلاقیت‌های فردی است،‌ در عین حال دولت‌ها وظیفه‌ دارند موانع را از مقابل آن بردارند. بنیاد شعر و ادبیات داستانی تاسیس شد و حیطه‌هایی را برای فعالیت برگزید.

معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره حوزه‌های فعالیت بنیاد‌، گفت: این فعالیت‌ها در حوزه‌های علمی پژوهشی، نظریه پردازی، جریان‌ شناسی شعر و ادبیات داستانی ایران و جهان و مقوله‌هایی که نگاه نظری به ادبیات داشتند، محدود می‌شد. بخشی از خلاءهای ادبیات، نظری است و باید در این حوزه که ریشه در فرهنگ ملی و اسلامی اما ناشناخته مانده تامل کرد.

صالحی درباره حمایت‌ بنیاد از تولیدت ادبی افزود: در حوزه حمایت،‌ با نگاه حمایت از تولید‌های ادبی، بنیاد ماموریت‌هایی را برای خودش تعریف کرد. این ماموریت‌ها در حوزه‌های تالیف و ترجمه و تکریم نویسندگان و فرصت‌سازی برای اهالی ادبیات، تعریف می‌شد.

وی بحث‌های آموزشی را محور سوم،‌ عملکرد بنیاد دانست و گفت: بحث آموزش ادبیات برای نسل جدید که بتواند این حوزه مسیر پیوسته برای خلاقیت‌ و رشد روز افزون داشته باشد،‌ در این بنیاد مطرح بود. این نهاد با همه عسرت‌ها و شرایط تحمیلی، در قالب نشریات و انتشارات عصر داستان، فعالیت‌های خوبی داشت.

صالحی افزود: در بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و هنگامی که آقای روحانی برای بازدید به شبستان آمده بودند،‌ غرفه انتشارات عصر داستان جلب توجه زیادی می‌کرد و شکل و‌ آرایش غرفه‌بندی این انتشارات برای رییس‌جمهور و همراهانش جالب توجه بود.

وی درباره اضافه شدن شعر به بنیاد گفت: شعر در وزارتخانه دفتری داشت که آبان‌ماه به معاونت فرهنگی واگذار شد. از همان ابتدا هم بحث‌هایی درباره که شعر چه تکلیفی دارد در معاونت مطرح بود و پس از جمع‌بندی ما به سه گزینه رسیدیم. اول این‌که شعر مانند ادبیات داستانی دارای بنیاد مجزایی شود. دوم این‌که شعر در معاونت فرهنگی بماند و ادبیات داستانی فعالیت‌ تخصصی خودش را ادامه دهد. گزینه‌ سوم هم این بود که شعر و ادبیات داستانی بنیاد مشترکی داشته باشند.

صالحی افزود: اگر شعر می‌خواست مستقل شود، ارشاد و معاونت فرهنگی در این شرایط مالی به مشکل می‌خورد و عملاً‌ نمی‌توانستیم به سمت موسسه مستقلی برای شعر برویم. دوستان ما در بنیاد هم بارها گفتند داستان باید دارای نهاد مستقلی باشد اما شعر هم نباید آسیب می‌دید. اگر شعر در معاونت هم می‌ماند، بحث شرایط متفاوت شعر و داستان مطرح می‌شد و اهالی شعر می‌گفتند چرا برای ادبیات داستانی فضای مانور هست و برای ما نیست.

معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: این بحث‌ها وقت زیادی را گرفت و در اواخر سال گذشته ما به گزینه سوم رسیدیم و آقای حسنی پیش‌نویس اساسنامه بنیاد را اصلاح کرد تا شعر به آن اضافه شود.

وی درباره هیات امنای بنیاد، گفت: عنوان هیات امنای بنیاد شعر و ادبیات داستانی، عنوان بزرگی است و هرقدر اعضای این بنیاد قوی باشند،‌ نامشان می‌تواند اعتباربخش و کارگشا باشد. در موسسات دولتی،‌ چنین کارهایی جنبه تشریفاتی دارند اما نگاه من این‌گونه نیست و معتقدم هیات امنا باید حجت عقلی و حجت شرعی باشد.

صالحی افزود: با این نگاه ترکیب هیات امنا را برگزیدیم. این هیات متشکل از حجت الاسلام محمدعلی زم که از شخصیت‌های شناخته‌ شده فرهنگی و موسس حوزه‌ هنری است و سال‌ها مدیر این مجموعه بوده، محمدهادی ایازی که معاونت فرهنگی شهرداری را برعهده داشته‌ است، سید مجید حسینی، که در حوزه‌های متعدد مدیریت فرهنگی حضور داشته و مدیرعامل نشر شهر هم بوده، مصطفی رحماندوست که شخصیت شناخته شده‌ای است، ابراهیم حسن‌بیگی که داستان‌نویس نام‌آشنایی است و اسماعیل امینی که چهره‌ سرشناسی در شعر است و همینطور محمد حسنی که اصرار زیادی برای حفظش داشتیم، بود.

وی درباره احکام هیات امنا گفت: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی احکام اعضای این هیات را اسفند سال گذشته صادر کرد و دوست داشتیم محمد حسنی هم در این هیات بماند و این اصرار از سوی همه اعضا بود اما او تصمیمش را گرفته بود که تنها به عنوان موسس بسنده کند.

رییس هیات امنای بنیاد شعر و ادبیات داستانی درباره گزینه‌های مدیرعاملی این بنیاد، گفت: با قبول استعفای حسنی، گزینه‌های متعددی برای مدیرعاملی مطرح شد تا به مهدی قزلی که در کنار تالیفاتش آشنایی خوبی با این حوزه دارد و نگاه اعتدالی او به ادبیات و اندیشه‌های متعهدش در عین حفظ مرزها به فعالیت بنیاد تدوام می‌بخشد. تعلق شخص من به ادبیات، تعلقی قدیمی است و به دوران کودکی‌ام بازمی‌گردد و این دغدغه چند دهه‌ای من است.

صالحی افزود: انشاالله از حمایت‌های فکری و معنوی محمد حسنی بهره‌مند می‌شویم و حضور فعالانه و پرانرژی و روبه جلوی مهدی قزلی،‌‌ آثارش را در روزهای آینده نشان می‌دهد. باید یادی هم از مرحوم امیرحسین فردی کرد که آثار وجودی و نفَسش هنوز در اینجا دیده می‌شود.(ایبنا)