اشتغال زودهنگام دانشجویان پرستاری

حالا از وزارت بهداشت خبر می‌رسد که این بار براساس دستور وزیر، دانشجویان پرستاری که شش ترم تحصیلی را در دانشگاه گذرانده‌اند، می‌توانند به عنوان پرستار بر بالین بیمار حضور پیدا کنند تا به این طریق، کمبود پرستار در کشور تا حدودی جبران شود.

ورود رسمی دانشجویان پرستاری به حوزه اشتغال ـ آن هم در شرایطی که هنوز درسشان تمام نشده است ـ بوضوح این معنی را می‌دهد که وضع کمبود پرستار در مراکز درمانی کشور به حدی بغرنج و اضطراری است که وزارت بهداشت حاضر شده است، دست کمک به سوی دانشجویان پرستاری دراز کند.

آن‌گونه که روز گذشته وزیر بهداشت خبر داد، هم‌اکنون مجوز این کار به مراکز درمانی صادر شده است و به گفته حسن‌قاضی‌زاده هاشمی، دانشگاه‌ها و بیمارستان‌ها می‌توانند موارد کمبود را به صورت قراردادی یا استفاده ساعتی از پرستاران جبران کنند تا به این ترتیب فشار کاری پرستاران کاهش یابد.

سال گذشته نیز زمزمه‌های به‌کارگیری دانشجویان سال آخر پرستاری به گوش می‌رسید و اتفاقا اولین بار خود سازمان نظام پرستاری این پیشنهاد را مطرح کرده بود، ولی در نهایت این موضوع به توافق مسئولان وزارت بهداشت نرسید. حالا پس از گذشت یک سال، گویی این وزارتخانه کوتاه آمده و حاضر شده است دانشجویانی را برای مراقبت از بیماران بگمارد که هنوز به مباحث علمی رشته تحصیلی‌ خود، اشراف کامل ندارند.

وزارت بهداشت: مصلحت ایجاب کرد

یکی از عمده دغدغه‌های این تصمیم تازه وزارت بهداشت، نگرانی از اوضاع سلامت و بهداشت بیماران بستری است؛ یعنی فرض کنید برای بیماری که با مرگ دست و پنجه نرم می‌کند، پرستاری موظف به ارائه خدمت می‌شود که هنوز دانشجوست و ممکن است براحتی دچار خطای پزشکی شود.

امیرمحسن ضیایی، معاون آموزشی وزارت بهداشت در گفت‌وگو با جام‌جم توضیح می‌دهد: ما می‌دانیم که این کار در حالت عادی به مصلحت نیست و هرچه که باشد، عرصه کار و عرصه آموزش دانشجویان پرستاری با یکدیگر متفاوت است، اما الان شرایط کمبود پرستار در کشور، یک شرایط عادی نیست و در این شرایط، وزارت بهداشت با در نظر گرفتن مصلحت، مجبور به انتخاب این گزینه شد.

این مقام مسئول تاکید می‌کند: قرار نیست این دانشجویان، کارهای پیچیده درمانی را انجام دهند؛ بلکه انتظاری که از این دانشجویان می‌رود، ارائه خدمات پایه به بیماران است.

در حالی که اشتباه در ارائه خدمات پایه درمانی هم می‌تواند برای سلامت بیمار، خطرآفرین باشد، اما ضیایی تصریح می‌کند که برای رفع این مشکل، تیم‌های نظارتی در بیمارستان‌ها و دیگر مراکز درمانی نیز حضور خواهند داشت و به فعالیت دانشجویان پرستاری نظارت جدی خواهد شد.

با توجه به این‌که حوزه سلامت و درمان، آزمون و خطا را برنمی‌تابد و یک اشتباه می‌تواند آخرین اشتباه باشد، با این حساب فقط می‌توان امیدوار بود که بر کار دانشجویان پرستاری که قرار است در مراکز درمانی به کار گرفته شوند، نظارت جدی اعمال شود تا کمبود پرستار به تهدیدی برای سلامت بیماران بستری تبدیل نشود.

کمبود پرستار در مراکز درمانی

براساس آمارهای وزارت بهداشت، هر ساله 6000 ورودی جدید دانشجوی پرستاری داریم و الان هم حدود 25 هزار دانشجوی پرستاری در دانشگاه‌های کشور مشغول تحصیل هستند.

اما با وجود تربیت مداوم این نیروهای بالقوه، مراکز درمانی کشور با کمبود جدی پرستار روبه‌روست.

به گفته معاون آموزشی وزیر بهداشت، کمبود حدود 50 هزار پرستار در مراکز درمانی کشور مشهود است و با وجود آموزش مداوم پرستاران در دانشگاه‌ها، باید تعداد ورودی‌های پرستاری هم افزایش یابد.

این مقام مسئول از کمبود شدید پرستار مرد در مراکز درمانی سخن می‌گوید و تاکید می‌کند که همچنان نیاز به آموزش و تربیت پرستاران بیشتر ضرورت دارد.

اختصاص ندادن منابع کافی برای جذب انبوه پرستاران در مراکز درمانی، سختی کار و پایین بودن دستمزدها و اجرایی نشدن قوانین متعدد حمایتی در رابطه با پرستاران، از جمله مهم‌ترین دلایلی است که موجب شده است بسیاری از پرستاران در مشاغل غیرمرتبط با تحصیلشان فعالیت کنند؛ طوری که برخی پرستاران ترجیح می‌دهند همین حرفه را در خارج از کشور دنبال کنند.

امین جلالوند - گروه جامعه