اژدها دوباره وارد می‌شود

این درام ورزشی با نام «تولد اژدها» جلوی دوربین خواهد رفت و به بخش مهمی از زندگی حرفه‌ای ورزشی بروس‌لی می‌پردازد. فیلمنامه فیلم را تیم دو نفره کریستوفر ویلکینسون و استفن ریول نوشته‌اند. این دو نفر که از فیلمنامه‌نویسان مطرح و سرشناس دنیای سینما هستند، به دلیل نگارش دو فیلمنامه درام سیاسی پرتنش و شرح‌حال‌گونه «نیکسون» و «علی» (زندگینامه محمدعلی کلی) شهرت زیادی دارند. این فیلم‌ها که به شرح بخش‌هایی مهم از زندگی رئیس‌جمهور وقت آمریکا و محمدعلی کلی، مشتزن مسلمان و سیاهپوست آمریکایی پرداختند، با استقبال خوب منتقدان سینمایی و تماشاگران سختگیر و جدی روبه‌رو شدند. به همین دلیل، اهل فن عقیده دارند تولد اژدها در کنار ظرفیت بالای تجاری و فروش خوب در جدول گیشه نمایش سینما، یک فیلم غیرمتعارف هم خواهد بود و استقبال خوب منتقدان سختگیر و نکته‌سنج سینمایی را هم به همراه خواهد داشت. همین اظهارنظرها حکایت از آن می‌کند که درام شرح‌حال‌گونه بروس‌لی در رقابت‌های سال آینده مراسم اسکار، شانس زیادی برای نامزدی در رشته‌های اصلی اسکار خواهد داشت.

انتخاب جنجالی

در حالی که پیش‌بینی می‌شد یک فیلمساز آسیایی برای کارگردانی تولد اژدها انتخاب شود (حتی در این رابطه نام ژانگ ییمو و آنگ‌لی هم شنیده شد) جورج نولفی پشت دوربین آن قرار خواهد گرفت. این فیلمساز اهل بوستون است و قبل از این در کار نگارش فیلمنامه مجموعه فیلم افشاگرانه «هویت بورن» و «یاران اوشن» همکاری داشته است. وی کار فیلمسازی را از سال 2011 با «دیوان تعدیل» شروع کرد. فیلم که مت دیمون و امیلی بلانت را در نقش‌های اصلی خود داشت با استقبال منتقدان سینمایی همراه شد، ولی نولفی در سال‌های بعد فقط چند فیلم کوتاه و یک فیلم سینمایی تلویزیونی به نام «وفاداری» را ساخت. به این ترتیب، تولد اژدها دومین کار بلند سینمایی او به حساب می‌آید. تحلیلگران سینمایی می‌گویند نولفی با این فیلم، به یکی از فیلمسازان بسیار مطرح دنیای سینما تبدیل خواهد شد. این فیلمساز جوان که برای اولین فیلم بلند سینمایی خود هم سراغ یک مضمون سیاسی و اجتماعی رفته بود، می‌گوید فیلم‌های سینمایی نسبت به تماشاگران خود تعهد اجتماعی دارند. از همین رو، نولفی مدافع و طرفدار فیلم‌هایی است که در خود پیام‌های روشن اجتماعی و سیاسی دارند. به این ترتیب باید منتظر ماند و دید درام شرح‌حال‌گونه وی درباره بروس لی قصد انتقال چه پیامی را برای تماشاگران خود دارد.

تاخیر طولانی

تولد اژدها در شرایطی وارد مرحله تولید می‌شود که چند سال است بحث تولید و ساخت آن در صنعت سینمای آمریکا مطرح شده، اما طی سال‌های قبل هر بار تولید آن به تعویق افتاده است. دلایل زیادی برای عقب‌ افتادن تولید این درام شرح‌حال‌گونه اعلام شده است؛ از نبود امکانات خوب مالی گرفته تا بحث بر سر انتخاب یک کارگردان مناسب برای آن، تولد اژدها چند بار تا یک قدمی تولید رفته و دست خالی برگشته است. برخی تحلیلگران سینمایی عقیده دارند این پروژه با بدبیاری روبه‌رو شده و این در حالی است که قصه آن درباره یکی از جنجالی‌ترین و معروف‌ترین چهره‌های هنری و ورزشی 50 سال اخیر است. منتقدان سینمایی می‌گویند نام بروس لی به تنهایی کافی است تا راه را برای تولید راحت و بی‌دغدغه یک فیلم سینمایی هموار کند، اما وضعیتی که برای تولد اژدها پدید آمد، خبر از شرایط دیگری می‌دهد. شرکت مستقل فیلمسازی گراندزول پروداکشن که تولید این درام ورزشی را به عهده دارد، در بیانیه‌ای اعلام کرده دلیل عقب افتادن چندین باره زمان شروع فیلمبرداری، برای آن بوده که آنها بتوانند با رعایت تمام جوانب کاری فیلمی را تولید کنند که مورد رضایت دوستداران بروس لی، منتقدان و تماشاگران سینما باشد.

دیدگاه طرفداران لی

این در حالی است که دوستداران و طرفداران هنری و ورزشی بروس لی نسبت به نوع ساخت فیلم ابراز نگرانی کرده و این پرسش را مطرح می‌کنند که تهیه‌کنندگان تولد اژدها قصد ارائه چه نوع درام ورزشی رزمی را دارند.‌ آنها با اشاره به فیلم‌هایی مثل «ببرخیزان، اژدهای پنهان» و سه‌گانه «ماتریکس» نگران آن هستند که درام شرح‌حال‌گونه چهره محبوب آنها هم در همین حال و هوا ساخته شود و بروس لی مثل شخصیت‌های اصلی این فیلم‌ها (و فیلم‌های مشابه)‌ برای نمایش توانایی‌های رزمی و کاراته‌‌ای خویش در آسمان‌ها پرواز کند و روی شاخه‌های بلند درختان راه برود! نظر طرفداران بروس لی این است که تولد اژدها از جلوه‌های ویژه پیشرفته امروزی بهره نگیرد و حال و هوای ساده‌‌ای شبیه فیلم‌های معروف دهه 80 میلادی خود بروس لی داشته باشد. در حقیقت، خواست آنها این است که اژدهای رزمی‌کار آنها به جای انجام حرکات دور از ذهن و محیرالعقول (که این روزها در فیلم‌های سینمایی رونق بسیار زیادی یافته و با تکرار زیاد روی پرده سینما تماشاگران را خسته و دلزده کرده است)‌ حرکات رزمی و کاراته‌ای را به شیوه‌ای معقول و جذاب به نمایش بگذارد.

در همین حال، طرفداران بروس لی هم مثل منتقدان سینمایی این پرسش را مطرح می‌کنند که نقش این چهره افسانه‌ای را در تولد اژدها چه کسی بازی خواهد کرد؟ واقعیت این است که بر خلاف بسیاری از فیلم‌های شرح‌حال‌گونه که بازیگران سرشناس سینما در قالب شخصیت‌های معروف تاریخی ظاهر شده‌اند، هیچ بازیگر معروفی وجود ندارد که بتوان ایفای نقش قهرمان مبارزه‌های کاراته‌ای را به او سپرد. بازیگری که ایفای نقش بروس لی را به عهده خواهد گرفت بجز شباهت ظاهری با وی (که البته می‌توان به کمک هنر گریم چهره‌‌اش را به بروس لی نزدیک کرد)‌ باید خودش یک رزمی‌کار بوده و مهارت‌های لازم و کامل را در این رشته هنری داشته باشد. در ارتباط با همین موضوع اهل فن پیش‌بینی می‌کنند تهیه‌کنندگان فیلم برای انتخاب بازیگر این نقش، راهی آسیای جنوب شرقی شوند و فرد مورد نظر خود را طی یکسری تست از بین داوطلبان انتخاب کنند. این همان چیزی است که دوستداران بروس لی هم می‌خواهند. آنها تمایل چندانی ندارند که یک بازیگر‌ ـ‌ ورزشکار غیرآسیایی نقش اژدهای اخمو و ماهر آنها را جلوی دوربین بازی کند.

یک نبرد تاریخی

خط اصلی قصه تولد اژدها الهام‌گرفته از یک رخداد مهم تاریخی است که نقش بسیار مهمی در زندگی بروس لی بازی کرد و تا این تاریخ در دل هیچ فیلم سینمایی به تصویر کشیده نشده است. این رویداد مهم و سرنوشت‌ساز، دوئل سال 1965 بروس لی با استاد وونگ جک مان است. وونگ جک‌مان در آن دوران بزرگ‌ترین و سرشناس‌ترین استاد کونگ‌فوی چینی بود.‌ در آن زمان بروس لی که در محله چینی‌های شهر سان‌فرانسیسکو زندگی می‌کرد، به نوعی مجبور به انجام این نبرد و دوئل خطرناک شد. این قصه واقعی در زمانی رخ داد که محله چینی‌ها توسط سوداگران هنگ‌کنگی اداره می‌شد و آنها بر تمام کارها و فعالیت‌های اهالی این منطقه نظارت و دخالت داشتند. قصه این دوئل واقعی از زبان و نگاه استیو مک‌کلین تعریف می‌شود.

مرگ مشکوک

بروس‌لی که هنوز هم لقب بزرگ‌ترین و بهترین بازیگر نقش‌های رزمی را در اختیار دارد، هنرمندی آسیایی‌تبار بود که در شهر سانفرانسیسکو به دنیا آمد. در پنج سالگی همراه خانواده‌اش راهی هنگ‌کنگ شد و بازیگری را از همان سال‌های کودکی آغاز کرد. در دوازده سالگی از یک گروه گنگستری خیابانی کتک مفصلی خورد و همین موضوع الهام‌بخش او برای فراگیری هنرهای رزمی و دفاع شخصی شد، اما آنچه در زندگی بروس‌لی بشدت مورد توجه عموم مردم و تحلیلگران قرار گرفته، نه زندگی و فعالیت‌های هنری و ورزشی او که مرگ ناگهانی وی است. در حالی که شایعات عمومی اظهار نظرهای متفاوت و متناقضی درباره مرگ لی ارائه می‌کنند (و حتی می‌گویند لی سر صحنه فیلمبرداری آخرین فیلم خود به قتل رسید)‌ منابع رسمی صحبت از سکته او در منزل یکی از آشنایان می‌‌کنند. نزدیکان لی می‌گویند او که حال خوبی نداشت پس از خوردن یک قرص سردرد به خواب می‌رود و دیگر بیدار نمی‌شود. پس از انتقال وی به بیمارستان، پزشکان مرگ وی را تائید می‌کنند. با این همه، مرگ بروس‌لی هم مثل زندگی‌اش در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. مرگ مشکوک براندون لی (تنها فرزند بروس‌لی)‌ در سال 1994 سر صحنه فیلمبرداری فیلم «کلاغ»، یک‌بار دیگر بحث مربوط به مرگ بروس‌‌لی را پیش کشید و نام او را بر سر زبان‌ها انداخت.

کیکاووس زیاری / جام‌جم