شهادت امیر و تقدیر ما

تقارن یا دست‌کم نزدیکی ضربت خوردن و شهادت علی‌بن‌ابیطالب‌ (ع) با شب قدر، بیش از یک تصادف است. این مطلب از دو جهت قابل بررسی است؛ اول از حیث شخصیت علی بن ابیطالب (ع) و دوم از حیث شخصیت ضارب او.

ابن ملجم، ضارب علی بن ابیطالب (ع)، یک مشرک و کافر نبود، بلکه مسلمانی بسیار تندرو بود و علی‌القاعده در ماه رمضان، همچون دیگر مسلمانان روزه می‌گرفت و به عبادت مشغول بود. اما فرجام ابن ملجم، ما را به یاد فرجام عابدان و زاهدانی می‌اندازد که قرآن کریم از شقاوت فرجامین آنها یاد می‌کند؛ اشخاصی چون ابلیس، برصیصای عابد و بلعم باعورا؛ همه این افراد سال‌ها به عبادت و ریاضت معنوی پرداختند و حتی به مقامات معنوی دست یافتند، ولی همین افراد نهایتا به دشمنان خدا و بعضا به دشمن سرسخت انبیای الهی مبدل شدند.

این مطلب نشان می‌دهد که از منظر قرآن صرف عبادت برای سعادت کفایت نمی‌کند و شهادت علی‌بن ابیطالب (ع) توسط مسلمان عابدی چون ابن‌ملجم نیز تصدیقی است بر همین مطلب، بنابر این رمضان، ماه عبادت، لزوما موجب سعادت افراد نمی‌شود، بلکه ممکن است تا شب قدر رمضان، سرنوشت همان فردی که به کمیت و کیفیت عباداتش در این ماه می‌بالد، به دوزخ مقدر باشد.

برای رهایی از چنین تقدیر شومی، باید به شخصیت دیگر این ایام توجه کنیم، یعنی علی‌ بن ابیطالب (ع)؛ همان کسی که نمونه مسلمانی و ایمان به همراه همه فضیلت‌های عقلانی است که ما را از سرنوشت شوم ابن‌ملجم‌ها ایمن می‌دارد؛ عدالت، ایثار، تفکر، حکمت و ...

حسین برید - جام جم