همبودی 200 هزارساله انسان و جانوران در ایران

این نمایشگاه با مجموعه غنی شامل سنگواره حیوانات منقرض شده ای چون خرس غار و کفتار خالدار، ابزارهای سنگی مربوط به شکار یا سلاخی، ظروف و اشیا منقوش و پیکرکهای جانوری از دوره های مختلف پیش ازتاریخ، تاریخی و اسلامی و همچنین مهر، سکه، گل نبشته و متون کهن، نقاشی مینیاتور و دیگر آثار نشان دهنده پیشینة مشترک انسان و جانوران و نشان دهنده اهمیت جانوران در فرهنگ، تاریخ و زندگی انسان از دیرباز تا سده های متأخر است.

افزون بر اهداف پژوهشی، هدف این نمایشگاه ایجاد شناختی صحیح و تأثیری ماندگار در ذهن مخاطبان و کمکی به ایجاد بستری مناسب برای حفظ و پاسداشت میراث طبیعی و تنوع زیستی کشورمان و پیشینه کهن آن است.

در این نمایشگاه نمونه هایی از استخوان و دندان حیوانات مربوط به آخرین دوره یخبندان به نمایش درآمده که مربوط به غار وزمه در استان کرمانشاه و غار قلعه بزی در استان اصفهان است. بیشتر گونه های پستاندار این دوره که بقایای آنها در نقاط مختلف ایران یافت شده شامل علف خوارانی چون گور ایرانی، چند نوع اسبسان دیگر، گاو وحشی، کل و بز، قوچ و میش، آهو، گوزن، گوزن زرد ایرانی، گراز، کرگدن و درندگانی چون شیر، پلنگ، گربة وحشی، گرگ، روباه، شغال، خرس و غیره است. معیشت انسانهای این دوره بیشتر متکی بر شکار گزینشی علفخواران بزرگ جثه بود که بقایای آنها در مکانهای کاوش شده در کرمانشاه، لرستان، فارس، آذربایجان، اصفهان و گرگان یافت شده است.

از مجموعه های غنی در نمایشگاه، اشیا جیرفت هستند که از لحاظ تنوع نقوش جانوری و شیوه نمایش بسیار متنوع هستند. نقوش جانوری شامل شیر، یوزپلنگ، عقاب، پرندههای شکاری، عقرب، مار، گاو کوهاندار، بز کوهی، روباه و به ندرت ماهی. صحنة نبرد بین جفت های متخاصم ازجمله شیر و گاو نر، پلنگ و شیر، پرندگان شکارچی و مار و پهلوان و مار بسیار دیده می شود که موضوع قابل توجهی در مبحث شمایل شناسی نقوش سنگ صابونی فرهنگ جیرفت است.

در این میان مجموعه مفرغهای لرستان با سبک منحصربه فرد هنری و تأکید فراوان بر نقوش جانوری از اهمیت ویژهای برخوردار است. این مجموعه دوره زمانی از اواخر هزارۀ چهارم قبل از میلاد (حدود 5000 سال قبل) تا آغاز دورۀ هخامنشی (حدود 2500 سال پیش) را دربر می گیرد.

سبک هنری این اشیاء مفرغی که «سبک جانوری» خوانده میشود دارای مشخصاتی ازجمله نقوش جانوران به شکلهای بسیار تجریدی، کشیده و پرپیچ وتاب است. بخش چشم گیری از اشیاء مفرغی لرستان نیز به افسار و لگام اسب و دیگر آلات و ادوات اسب سواری و رزم با اسب مربوط می شود.

این نمایشگاه به مناسبت هفته دولت ترتیب داده شد که افتتاحیه آن شنبه 8 مهرماه 93 ساعت 10/30 انجام گرفت و تا 8 مهرماه 93 ادامه دارد.