زندگی زیر نور طبیعی در خانه‌های شیشه‌ای

به گزارش سرویس ابتکارات MSN، این گروه از محققان در این زمینه با هدف این که بتوانند از این واقعیت در زندگی به شیوه‌ای کاربردی بهره گیرند تحقیقات جامعی را انجام داده‌اند. همان‌طور که می‌دانید بدن ما از طلوع و غروب خورشید به‌عنوان نشانگر استفاده می‌کند. براساس این نشانگر بدن با طلوع خورشید خود را برای فعالیت روزانه آماده کرده و با غروب خورشید برای استراحت و خواب شبانه آماده می‌شود. این در حالی است که در زندگی ماشینی امروز بیشتر وقت خود را در ساختمان‌های سرپوشیده و زیر نورهای مصنوعی می‌گذرانیم و به این ترتیب در چرخه طبیعی فعالیت‌های بدن اختلال ایجاد می‌شود.

گلخانه‌هایی برای سکونت

این گروه با هدف ایجاد امکانی برای بهره‌مندی هرچه بیشتر از نور خورشید خانه‌هایی را تحت عنوان Photon Space طراحی کرده‌اند که از نظر شکل ظاهری شبیه به گلخانه‌های شیشه‌ای است با این تفاوت که قرار است انسان‌ها ساکن این خانه شیشه‌ای شوند. ویژگی جالب این خانه شیشه‌ای این است که این شیشه‌ها در پوششی از جنس نانو قرار گرفته است. این پوشش از قابلیت مدیریت میزان نور ورودی به داخل ساختمان برخوردار است. وقتی ساکن چنین خانه‌ای باشید می‌توانید براحتی و به دور از معایب و مضرات تابش نور مستقیم خورشید از مزیت‌های نور طبیعی بهره‌مند شوید. بلوک‌های شیشه‌ای دو جداره و سه جداره‌ای که در حقیقیت جایگزین بلوک‌های سیمانی ساختمانی شده است می‌تواند 63 درصد از تابش نور خورشید، 99.9 درصد از نور فرابنفش و همچنین 85 درصد از صداهای مزاحم محیط خارج را حذف کرده و از ورود این عوامل خارجی که می‌تواند سلامت ساکنان را به خطر اندازد، جلوگیری کند. به عبارت دیگر می‌توانید از نظر تامین گرمایش و سرمایش موردنیاز ساختمان در فصول مختلف سال بدون نیاز به استفاده از هرگونه سیستم اضافی برای تامین این هدف روی همین شیشه‌ها چند جداره حساب کنید. این شیشه‌ها پس از غروب خورشید به یک سطح آیینه‌ای تبدیل شده و به این ترتیب بدون نیاز به استفاده از پرده از حریم خصوصی ساکنان خانه شیشه‌ای محافظت می‌کند. به این ترتیب بر اساس عملکرد شیشه هنگام شب و پس از تاریک شدن هوا ارتباط خانه با محیط پیرامونش قطع خواهد شد.

ساخت و ساز در 4 هفته

مساحت در نظر گرفته شده برای این خانه‌های شیشه‌ای حدود 45 متر مربع است و می‌توان این خانه را در مدت زمان چهار هفته در هر جایی از علفزار تا دامنه‌های کوه و کوهپایه احداث کرد. این سازه به گونه‌ای روی سطح زمین بنا می‌شود که کمترین تماس را با سطح زمین داشته باشد و به همین دلیل می‌توان بدون این که کوچک‌ترین آسیبی به محیط اطراف برساند آن را از جایی به جای دیگر منتقل کرد. بخش زیادی از این سازه از جنس شیشه ساخته می‌شود و دیوارهای شیشه‌ای به شکل خمیده است که احساس منحصربه‌فردی از محیط اطراف و محیط داخلی خانه در ساکنان ایجاد می‌کند. به این ترتیب وقتی در خانه نشسته‌اید می‌توانید اطرافتان را با زاویه 360 درجه نظاره‌گر باشید.

شیشه‌ای اما هوشمند

محققان هزینه احداث این خانه شیشه‌ای را 210 هزار پوند برآورد کرده‌اند (حدود یک میلیارد و 120 میلیون تومان) و چنانچه این سازه در نزدیکی یک هتل باشد هزینه آن به 265 هزار پوند (حدود یک میلیارد و 400 میلیون تومان) افزایش خواهد یافت. این ساختمان 45 متری شامل اتاق‌نشیمن و یک اتاق خواب است و بخش‌های دیگری مانند آشپزخانه و حمام به صورت واحدهای مجزا در کنار این سازه قرار می‌گیرد. هدف این است که در نخستین گام‌ها برای اجرایی شدن طرح ساخت و سازهای شیشه‌ای این خانه‌های کوچک به‌عنوان یک بخش جانبی برای هتل‌ها و مکان‌های گردشگری مورد توجه قرار گیرد تا بتوان در سال‌های آینده از این شیوه به‌عنوان طرح جدید در حوزه معماری و ساخت و ساز استفاده کرد. گرچه در ساخت این خانه از ابتدایی‌ترین مصالح ساختمانی در پوششی از جنس فناوری نانو استفاده شده است، اما این‌طور نیست که در این خانه از فناوری‌های روز دنیا خبری نباشد. در این سازه قرن بیست و یکمی همه امور از طریق یک برنامه اختصاصی که روی گوشی‌های هوشمند نصب می‌شود قابل کنترل خواهد بود. الهام از طبیعت برای ساخت این خانه شیشه‌ای به این معنی است که می‌توان از این ساختمان برای درمان بسیاری از اختلالات مانند اختلال در برنامه خواب افراد به علت تغییر ساعت بین شهرها و کشورهای مختلف، اضطراب، افسردگی و احساس کمبود انرژی در بدن استفاده کرد.

تاثیر ملاتونین بر بدن

ملاتونین هورمونی است که در کنترل خواب و احساس خواب آلودگی نقش بسیار مهمی دارد. تابش نور خورشید به بدن ما میزان ترشح این هورمون را کاهش می‌دهد و این در حالی است که امروزه بیشتر زمان زندگی خود را در داخل ساختمان و در معرض نورهای مصنوعی می‌گذرانیم.

هدف محققانی که در اجرای طرح تحقیقاتی خانه‌های شیشه‌ای همکاری می‌کنند این است که بخشی از این تعادل طبیعی را در بدن ایجاد کنند و به این ترتیب مشکلات و پیامدهایی را که ایجاد این اختلال برای سلامت بدن به همراه دارد به حداقل برسانند. خانه‌های شیشه‌ای یک مفهوم جدید انقلابی است که بشر را به زندگی طبیعی بازمی‌گرداند. آنها پس از پنج سال همکاری مداوم با مجموعه‌ای از متخصصان امروز به اینجا رسیده‌اند. آنها اعلام کرده‌اند گام بعدی جلب حمایت‌های مالی برای اجرایی شدن این ایده است.

ریتم خواب

وقتی زمان خواب فرا می‌رسد بدن ما بلافاصله از این موضوع مطلع می‌شود. اما اگر قرار باشد به هر علتی مانند سفر و مواجه شدن با تغییر ساعت شبانه‌روزی یا تغییرات فصلی لازم باشد این چرخه طبیعی تغییر داده شود و بخواهیم براساس شرایطی که با آن مواجه شده‌ایم در این چرخه تغییراتی را ایجاد کنیم چنین کاری امکان پذیر است. چارچوب خانه شیشه‌ای از جنس فولاد است. وجود صفحات شیشه‌ای که آخرین فناوری‌های روز دنیا را در خود جای می‌دهند در کنار این چارچوب به شکل‌گیری فضایی منجر می‌شود که از یک فضای اختصاصی و منحصربه‌فرد از نظر شرایط آب و هوایی برخوردار است. طراحی چند وجهی این سازه میزان تشعشعات و بازتاب‌های داخلی را به حداقل می‌رساند. تاکنون در هیچ طرح تحقیقاتی ساخت سازه‌ای با هدف مبارزه با آثار و پیامدهای نامطلوب ناشی از قرار نداشتن در معرض نور طبیعی بر سلامت و تندرستی افراد در بلند مدت و کوتاه مدت مورد توجه نبوده و این نخستین بار است که طرحی با این هدف ارائه شده است.

ایده ساخت خانه‌های شیشه‌ای برای نخستین بار چهار سال پیش مطرح شد. طرح اولیه این سازه به شکل اتاقک‌های شیشه‌ای سال گذشته در جشنواره طراحی لندن معرفی شد و با توجه به این که این طرح مورد استقبال قرار گرفت،‌ محققان تصمیم گرفتند آن را از یک اتاقک شیشه‌ای به یک خانه شیشه‌ای تبدیل کنند. وجود خانه شیشه‌ای در مجاورت هتل‌هایی که مقصد گردشگران است، می‌تواند به عنوان راهکاری برای تنظیم ساعت بیولوژیکی بدن با ساعت واقعی مورد استفاده قرار گیرد.

مطالعات علمی

محققانی که در اجرای این طرح تحقیقاتی همکاری داشته اند زمان زیادی با متخصصان در حوزه‌های مرتبط با این طرح همکاری داشته‌اند تا مطمئن شوند هرفردی که اقامت در این ساختمان‌های شیشه‌ای را تجربه می‌کند می‌تواند از مزیت‌های آن بهره‌مند شده و هنگام شب در آرامش استراحت کند. حسگرهای نوری که در مغز انسان وجود دارد به کمک سلول‌های اختصاصی چشم به‌عنوان ورودی اولیه زمان نیاز بدن به خواب را تشخیص می‌دهند. به همین دلیل نگاه کردن به نمایشگر لپ‌تاپ یا سفرهای طولانی که با ایجاد تغییرات قابل توجهی در ساعت بیولوژیکی بدن و ساعت واقعی همراه است موجب ایجاد اختلال در چرخه طبیعی بدن می‌شود. در این طرح با متخصصان، پزشکان، درمانگران و استادان زیادی مشورت شده و در نهایت طرح و عملکرد خانه‌های شیشه‌ای براساس نتایج به‌دست آمده از این مطالعات ارائه شده است.

در این تحقیقات تاثیر ارتباط نور طبیعی بر سلامت روحی و جسم انسان‌ها مورد تائید قرار گرفته است که این یافته‌ها می‌تواند ساختمان‌سازی آینده را تحت تاثیر خود قرار دهد. به این ترتیب شاید در آینده بتوانیم زندگی در خانه‌هایی را تجربه کنیم که از تاثیر مثبتی بر سلامت، رفاه، خلق و خو و رفتار برخوردار است. متخصصانی که در زمینه معماری و ساخت و ساز فعالیت می‌کنند باید در طراحی ساختمان‌های جدید بیش از پیش به نیازهای ساکنان توجه داشته باشند.

فرانک فراهانی‌جم ‌/‌ گروه دانش