آه از این عمرم که بیهوده تلف می‌شود

پاسخ مشاور: آنچه مطرح کرده‌اید، نشان می‌دهد که در امر تصمیم گیری و عمل به تصمیم‌هایتان دچار مشکل شده‌اید. شما باید بدانید که تصمیم گیری و حل مسئله یکی از مهارت‌های مهم در زندگی است که برای موفقیت در زندگی باید از آن‌ها بهره بگیرید.

ویژگی‌های افراد ناآشنا با مهارت تصمیم گیری

شما دوست دارید بعدازظهر‌هایتان را بیهوده تلف نکنید، اما به گفته خودتان نمی‌توانید. توجه داشته باشید افرادی که با مهارت‌های تصمیم گیری و حل مسئله آشنا نیستند، معمولا وجود مشکل را دلیل بر ضعف، بی‌کفایتی، بی‌لیاقتی و بی‌استعدادی خود می‌دانند. این افراد به هنگام مواجهه با مشکلات و در مواقعی که باید تصمیم بگیرند، مرتب خود را سرزنش می‌کنند و معتقدند که یک دنیای خوب دنیای بدون مشکل است.
روش مقابله این افراد با مشکل‌ها اجتناب یا فرار است و در مقابل مشکلات و موقعیت‌های تصمیم‌برانگیز، احساس درماندگی و ناامیدی می‌کنند. بنابراین به احتمال زیاد اینکه گفته‌اید نمی‌توانم هیچ کدام از برنامه‌هایم را انجام بدهم، به همین دلیل است.
با توجه به نکات مطرح شده، شما باید مهارت حل مسئله و تصمیم گیری را هرچه زود‌تر یاد بگیرید تا مشکلتان را حل کنید. در خور ذکر است که برای یک تصمیم گیری، شما باید مراحلی که در ادامه مطرح می‌شود را انجام دهید.

مراحل تصمیم‌گیری اصولی

مرحله اول خودآگاهی است. در این مرحله شما باید آگاهی داشته باشید که باید مشکل را حل کنید یا تصمیمی بگیرید و هم چنین قبول کنید که مشکلات در همه زندگی‌ها وجود دارد.
مرحله دوم تعریف دقیق مسئله یا تصمیم است. در این مرحله، ممکن است شما به این نتیجه برسید که مشکلتان دارای یک راه حل صحیح یا چندین راه حل باشد. در این مرحله لازم است با بیان اهداف دقیق و عینی و شفاف، تعریف دقیقی از مشکل یا مورد تصمیم گیری ارائه دهید.
مرحله سوم در نظر گرفتن راه حل‌های مختلف است که به آن بارش فکری می‌گوییم. موضوع مهم در این مرحله کمیت راه حل و تصمیم هاست نه کیفیت آن‌ها. شما وقتی که راه حل‌ها یا گزینه‌های متعددی را در نظر بگیرید، احتمال یافتن بهترین راه حل یا تصمیم بهتر بالا‌تر است.
مرحله چهارم ارزیابی گزینه‌ها و انتخاب بهترین راه حل است. آنچه در این مرحله مهم است اندیشیدن به مزایا و معایب گزینه‌ها وکشف بهترین راه حل است. هر قدر مزایا و معایب بیشتری را فهرست کنید، دست شما برای ارزیابی دقیق‌تر، باز‌تر خواهد بود. در نظر نگرفتن ملاحظات دقیق، از جمله دلایل شایع شکست در حل مسئله یا تصمیم گیری است. باتوجه به اینکه در انتخاب بین دو گزینه ادامه تحصیل و کار دوم مانده‌اید، توجه داشته باشید که بهترین راه حل، راه حلی است که دارای بیشترین نقاط قوت و کمترین نقاط ضعف و به نفع شما و دیگران باشد.
مرحله پنجم اجرا و بازبینی راه حل هاست. چنان چه نتیجه راه حل به کار گرفته شده یا تصمیمتان رضایت بخش باشد به پایان خوش داستان رسیده‌اید وگرنه برای موفقیت باید دوباره تلاش کنید. (حمید شیرازی - کار‌شناس ارشد روان‌شناسی بالینی/روزنامه خراسان)