تجارت فیروزه‌ ایران به کام ترک‌ها

علی رغم اینکه ایران بعد از هند و برزیل، سومین تولید‌کننده سنگ‌های تزیینی قلمداد می‌شود و سابقه درخشانی در این حوزه به ویژه فیروزه نیشابور دارد، تجارت فیروزه ایرانی از قدیم‌الایام در ترکیه انجام می‌شد و از همان زمان تاکنون نام «تورکیوس» را در جهان کسب کرده است.

ایران از نظر سنگ‌های تزیینی و سنگ نما وضعیت خوبی دارد؛ به طوری که در حال حاضر چهار میلیارد تن ذخیره سنگ‌های تزیینی در ایران وجود دارد که سالانه بیش از 13.5 میلیون تن تولید دارند.

سنگ‌های تزیینی در تمام استان‌های ایران از جمله آذربایجان شرقی، اصفهان، آذربایجان غربی، خراسان جنوبی و رضوی، فارس، مرکزی، همدان، سیستان و بلوچستان و زنجان یافت می‌شود.

در همین راستا بهروز برنا، معاون اکتشاف سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی گفت: شش ذخیره سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی در ایران وجود دارد که مهم‌ترین معدن سنگ‌های قیمتی ایران مربوط به فیروزه نیشابور است.

وی با بیان این‌که ایران در زمینه‌ سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی به رتبه‌ای در جهان دست نیافته است، افزود: کشف فیروزه توسط کشور‌های ایران و مصر بوده و علی‌رغم این‌که ایران یکی از مهم‌ترین کاشفان فیروزه بوده اکنون فیروزه ایرانی به نام ترکیه رقم خورده است.

از سوی دیگر در حالی که معدن فیروزه نیشابور بزرگترین معدن فیروزه در جهان نام گذاری شده، به علت فقدان علم هنوز با فناوری قدیمی و با استفاده از مواد منفجره عملیات استخراج در آن صورت می‌گیرد که صدمات جبران‌ناپذیری را به معدن وارد می‌کند و این در حالیست که در کشورهایی همچون آمریکا و هند که معادن آنها از لحاظ کیفیت در مقابل فیروزه نیشابور حرفی برای گفتن ندارند، استخراج با روش‌های علمی انجام می‌شود و باعث شده هر روز شاهد ارزش افزوده در محصولات استخراج‌ شده آنها باشیم.

استفاده از انفجار برای استخراج فیروزه نیشابور باعث آسیب به رگه‌های فیروزه و شکسته و کوچک‌تر شدن سنگ‌های فیروزه‌ای به‌دست آمده می‌شود؛ به‌گونه‌ای که استخراج سنتی فیروزه موجب کاهش شدید قیمت این محصول با ارزش می‌شود.

فرآوری فیروزه می‌تواند ارزش‌افزوده بالایی را برای کشور به ارمغان بیاورد که اگر توجه بیشتری به صادرات این محصول شود و سرمایه گذاری ویژه ای در این بخش صورت گیرد می‌توان ارزآوری زیادی را از این صنعت داشت و نام تجاری فیروزه ایرانی را به ایران بازگرداند.(ایسنا)