دریچه‌ای تازه به حل مشکل اشتغال

به گفته کارشناسان اگر دولت عینک فعلی خود را در زمینه روش‌های تولید شغل از چشم بردارد و از زاویه‌ای جدید به روش‌های ایجاد اشتغال نگاه کند، درخواهد یافت در بطن اقتصاد و در بستر زندگی اجتماعی و روزمره مردم مشاغلی هست که با کمترین توجه و اعمال مدیریت می‌تواند سرمنشأ تولید شغل جدید یا حفظ اشتغال موجود باشد.

یکی از این ظرفیت‌های مغفول مانده و کم‌هزینه، ساماندهی مشاغل خیابانی و در راس آن دستفروشی است.

در تمام کشورهای دنیا بازارهایی با عنوان جمعه بازار، یکشنبه بازار، شنبه بازار و امثال آن وجود دارد که محلی برای تولید درآمد برای اقشاری خاص از جامعه است.

در این بازارها، گروهی از مردم در روزهایی خاص و در محل‌هایی خاص، بدون پرداخت هزینه‌ای به دولت یا شهرداری گردهم می‌آیند و انواع و اقسام کالاها از نو گرفته تا دست دوم را عرضه می‌کنند؛ کاری که اکنون دستفروشان در تهران و دیگر کلانشهرها در حاشیه خیابان، مترو و دیگر مکان‌های عمومی انجام می‌دهند.

از سوی دیگر اقشاری از جامعه که به دنبال کالایی ارزان می‌گردند نیز به این بازارها مراجعه کرده و در مذاکره مستقیم مشتری ـ فروشنده، قیمت تعیین و معامله‌ای دوسر سود برای دو طرف انجام می‌شود.

بدیهی است فلسفه تشکیل این بازارها براین اساس شکل گرفته که گروهی هستند که با وجود توانایی در عرضه کالا یا ارائه خدمات، قدرت مالی برای اجاره یا خرید مغازه ندارند و لذا به دنبال بستری ارزان برای عرضه داشته‌های خود می‌گردند.

در مقابل مشتریانی نیز هستند که کالاهای مغازه‌ای به هر دلیل برایشان گران است و به دنبال کالاهای ارزان‌تری هستند لذا این‌گونه بازارها در دو سوی عرضه و تقاضا خواهان فراوانی در جامعه دارد و می‌تواند علاوه بر جمع کردن دستفروشان که به‌زعم شهرداری از برخی قوانین تخطی می‌کنند، برایشان اشتغالی دائم و سالم ایجاد کند.

حال جمع‌بندی این سطور آن است که آیا بهتر نیست وزارت کار و شهرداری تهران و دیگر شهرداری‌ها روی این ظرفیت برای تولید شغل در جامعه فکر و تدبیر کنند؟ بدیهی است این امر جز مدیریت، هزینه‌های میلیونی برای تولید هر شغل را نیز لازم ندارد.

سید علی دوستی موسوی - دبیر گروه اقتصاد