نقل و انتقال ارز، تامین پوشش بیمه ای و ممنوعیت ورود کشتیهای نفتکش به پایانه نفتی ایران در خلیج فارس؛ سه محور اصلی تحریمهای نفتی را در طول چند سال گذشته تاکنون تشکیل داده اند.
بر این اساس قدرتهای غربی به ویژه وزارت خزانه داری آمریکا و اتحادیه اروپا بخشهای مرتبط با این سه فعالیت بزرگ نفتی ایران را بارها مورد تحریمهای غیر قانونی قرار دادند به طوریکه با افزایش محدودیتهای حجم صادرات نفت خام ایران به محدوده، حدود یک میلیون بشکه در روز کاهش یافت.
از سوی دیگر در طول چند ماه گذشته دستگاه دیپلماسی ایران مذاکرات متعددی را با کشورهای غربی به ویژه گروه ۱+۵ به منظور دستیابی به توافق جامع هسته ای و لغو تحریم ها آغاز کرده است که با وجود امضای چندین توافق نامه و سند تاکنون به طور رسمی هیچ کدام از تحریم های بانکی و مالی، بیمه ای و حمل نفت خام ایران به طور رسمی لغو نشده است.
همزمان با پابرجا ماندن تحریمهای بینالمللی، بازار جهانی در حالی شاهد بازگشت بی سر و صدای بشکههای نفت ایران است که این روزها پایانههای نفتی کشور هم میزبان کشتیهای نفتکش اروپایی و آسیایی هستند.
یک مدیر ارشد در شرکت ملی نفت ایران از بازگشت قابل توجه کشتی های نفتکش خارجی برای حمل و بارگیری نفت خام صادراتی ایران به پایانه های نفتی کشور در منطقه خلیج فارس خبر داده است.
این مقام مسئول در شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه از حدود یکسال گذشته تاکنون با توافق انجام گرفته با ژاپن، کشتیهای نفتکش طرف قرارداد با پالایشگاههای ژاپنی به ورود به پایانههای نفت ایران و حمل طلای سیاه صادراتی کشور اقدام کرده اند، افزود: با این وجود در طول چند ماه اخیر پایانههای نفتی کشور شاهد بازگشت کشتی های نفتکش طرف قرارداد با پالایشگاه های ترکیه و چین است.
وی با تاکید بر اینکه هم اکنون تمامی زیر ساختها برای میزبانی نفتکشهای خارجی و بینالمللی در پایانه های نفتی ایران به ویژه پایانه خارگ ایجاد شده است، گفت: با وجود شرایط تحریم نوسازی و بازسازی کامل اسکلهها و پایانههای نفتی ایران انجام شده و هم اکنون بالاترین استانداردها برای بارگیری و صادرات نفت وجود دارد.
در همین حال، بیژن زنگنه وزیر نفت با بیان اینکه در دوران تحریم حدود ۶۰ درصد سهم بازار نفت ایران به سایر تولید کنندگان واگذار شده است، گفت: در صورت لغو کامل تحریم در مدت چند ماه تولید و صادرات نفت ایران افزایش می یابد.
از سوی دیگر زنگنه با تاکید بر اینکه ایران با لغو تحریم و افزایش صادرات نفت خود به دنبال جنگ کاهش قیمت نفت نخواهد بود، تاکید کرده است: با استفاده از روشهای جدید بازاریابی نفت، ایران در مدت کوتاهی به بازار بازمیگردد.
در این بین، سید محسن قمصری، مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه در صورت لغو تحریمها قطعا آسیا بازار اصلی صادرات نفت خام ایران خواهد بود، یادآور شده است: با این وجود، احتمال از سرگیری صادرات نفت به چند کشور آفریقایی هم وجود دارد.
۳ سناریوی افزایش تولید نفت ایران
تولید و صادرات نفت خام و میعانات گازی در طول چند ماه گذشته به صورت چراغ خاموش افزایش یافته است و گزارش موسسات و سازمان های معتبر بین المللی همچون دبیرخانه اوپک، سازمان بین المللی انرژی، وزارت انرژی آمریکا هم بارها مهر تائیدی بر این افزایش تولید و فروش طلای سیاه زده اند.
بر این اساس، صرفا در آوریل سال جاری میلادی سه سناریو برای افزایش تولید و صادرات نفت خام ایران توسط سه نهاد بینالمللی ارائه شده است.
سازمان بینالمللی انرژی در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده است: تولید نفت ایران نیز در ماه آوریل سال ۲۰۱۵ میلادی حدود ۹۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت و به بیش از دو میلیون و ۸۸۰ هزار بشکه در روز رسیده است که بالاترین رقم از جولای ۲۰۱۲ میلادی تاکنون به شمار می رود.
از این رو میزان افزایش تولید نفت ایران پس از عراق در بین کشورهای دیگر عضو اوپک بیش از تمامی کشورها و حتی بالاتر از عربستان سعودی، لیبی، کویت و امارات متحده عربی بوده است.
با این وجود، منابع ثانویه میزان افزایش تولید نفت خام ایران در ماه گذشته میلادی را حدود ۱۰ هزار بشکه در روز عنوان می کنند.
دبیرخانه سازمان اوپک هم با انتشار گزارش جداگانه ای، اعلام کرده است: تولید نفت ایران در ماه آوریل (فروردین ۹۴) ۴۵ هزار و ۲۰۰ بشکه در روز افزایش یافته و به بیش از دو میلیون و ۸۲۴ هزار بشکه در روز رسیده است.(مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد