نقش کلیدی رادیو در ترویج اقتصاد مقاومتی

رفتارهای مردم در حوزه اقتصاد اصلاح و راهکارهای مناسب هم با حضور کارشناسان ارائه شود. هم‌اکنون برنامه‌هایی از جمله گفتمان، خشت اول، روز از نو، روی خط اقتصاد، روی خط بازار، ایستگاه 98، نود و هشتی‌ها، ویترین، عصر اقتصاد، دور یک میز و همسایه سلام از رادیوهای ایران، اقتصاد و تهران پخش می‌شود.

پرسش از سیاستگذاران و فعالان اقتصادی

اکبر رضایی، مدیر رادیو اقتصاد در پاسخ به این پرسش که رادیو در حوزه اقتصاد مقاومتی چه تعریفی دارد و در این مسیر چگونه حرکت کرده است؟ به جام‌جم گفت: منظور از اقتصاد مقاومتی، اقتصاد درون‌زای کشور است که سه حوزه تولید، توزیع و مصرف را دربر می‌گیرد. در ابتدا رسانه تلاش کرده نیازهای کشور را در این زمینه شناسایی کند و بر اساس این نیازها به این حوزه بپردازد.

وی با اشاره به آسیب‌های حوزه اقتصاد مقاومتی عنوان کرد: در ابتدا تولیدکنندگان داخلی باید بدانند چه نوع کالاهایی نیاز است و مختصات فرهنگی این کالاها باید چگونه باشد تا از سوی مردم کشورمان مورد پذیرش قرار بگیرد. بی‌توجهی به فرهنگ در اقتصاد یکی از آسیب‌های این حوزه است. ضمن این‌که در حوزه مصرف‌کنندگان هم با آسیب‌های جدی رو به رو هستیم. بنابراین رسانه در این دو حوزه می‌تواند نقش فرهنگ‌ساز داشته باشد و این فرهنگ‌سازی باید در حوزه فعالان اقتصادی، مصرف‌کنندگان و سیاستگذاران انجام شود.

تبیین جایگاه سیاستگذاران، تشویق تولیدکنندگان به سمت تولید کالاهای مورد نیاز جامعه و ترغیب مصرف‌کنندگان به استفاده از کالاهای داخلی از جمله مواردی است که رادیو اقتصاد روی آنها متمرکز شده است. مدیر رادیو اقتصاد دراین باره توضیح داد: بعد از این مراحل نوبت به پاسخگویی مسئولان و پرسشگری از سوی رسانه می‌رسد که رادیو و تلویزیون باید از سیاستگذاران و فعالان اقتصادی بپرسد وظایف شما در حوزه اقتصاد مقاومتی چیست و چه کاری انجام داده‌اید یا چه برنامه‌هایی دارید؟ با تولید و پخش برنامه‌های مختلف می‌توان مصرف‌کنندگان را هم تشویق کرد و هم از آنها پرسید چرا از کالاهای ایرانی استفاده نمی‌کنید؟ یا چه توقعی از کالای ساخت داخل دارید؟ رسانه‌ می‌تواند با تقسیم‌بندی این حوزه به الزامات اقتصاد مقاومتی بپردازد و از مسئولان پاسخ‌های عملی بخواهد و درگیر نظریه پردازی نشود. به نظرم در این باره نه تنها رادیو اقتصاد، بلکه دیگر شبکه‌های رادیویی هم روی مساله اقتصاد مقاومتی تمرکز کرده‌اند و سعی در عملیاتی کردن این موضوع دارند و می‌توان گفت راهکارهای مناسب هم از طریق‌ برنامه‌های متنوع ارائه می‌شود.

خشت اول برای اقتصاد مقاومتی

رادیو اقتصاد در قالب برنامه‌های جدید به موضوع اقتصاد مقاومتی می‌پردازد. برنامه خشت اول به راه‌های اصلاح نابسامانی در کسب و کار می‌پردازد و آسیب‌های این حوزه تخصصی در برنامه روز از نو بررسی می‌شود. برنامه چهار سوق به بازار اصناف و آسیب‌های توزیع‌کنندگان خواهد پرداخت. به گفته مدیر رادیو اقتصاد، برنامه‌های روی خط اقتصاد و روی خط بازار صبح‌ها و عصرها رویدادهای اقتصاد مقاومتی را نقد می‌کند، حتی گاهی نقد منفی نسبت به رویدادها دارد. این شبکه رادیویی در برنامه ایستگاه 98 با انتخاب یک موضوع در حوزه اقتصاد مقاومتی نظرات مردم، کارشناسان و فعالان اقتصادی را جویا می‌شود. برنامه نود و هشتی‌ها با محوریت اقتصاد مقاومتی ویژگی‌های سرگرمی و تفریحی هم برای مردم دارد و با خلق تیپ‌های نمایشی به شکلی ویژه به این موضوع می‌پردازد.

رادیو اقتصاد با تولید برنامه‌های فرهنگی در حوزه اقتصادی به تغییر رفتار مردم در مصرف کالاها و... می‌پردازد. همچنین در برنامه ویترین به موضوع استفاده از کالاهای ایرانی، در برنامه حجره به رونق کسب و کار و حضور فرهنگ در معاملات و در برنامه صدای صادرات به موضوع رقابت تولیدکنندگان داخلی در تولید کالا برای صادرات و در برنامه خانواده ایرانی هم به تغییر رفتار مصرف‌ کنندگان می‌پردازد.

تشویق به تولید کالای با کیفیت

مریم بانوفطرتی، تهیه‌کنندگی برنامه گفتمان را به عهده دارد که از رادیو ایران پخش می‌شود. این برنامه به موضوع اقتصاد مقاومتی اختصاص دارد. از دیدگاه این برنامه‌ساز رادیو نقش مهمی در ترویج و فرهنگ‌سازی اقتصاد مقاومتی دارد و در این‌باره برنامه‌های متعددی پخش می‌شود. وی درباره برنامه گفتمان توضیح داد: در این برنامه به تاثیر استفاده از کالای ایرانی، نقش شرکت‌های دانش بنیان در اقتصاد مقاومتی، راهکارهای تحقق اجرایی کردن اقتصاد مقاومتی، تغییر فرهنگ مصرف‌گرایان و ... می‌پردازیم. تلاش می‌کنیم با دعوت از کارشناسان زُبده در حوزه اقتصاد فقط به مباحث نظری نپردازیم، بلکه راهکارهای اجرایی ارائه کنیم. اگر هر یک از ما برنامه‌سازان از زوایای مختلف به این موضوع بپردازیم، مسلماً می‌توانیم نقشی هر چند کوچک در فرهنگ‌سازی داشته باشیم.

این تهیه‌کننده یکی از مشکلات مردم را در استفاده از کالاهای ایرانی نبود کیفیت لازم ذکر کرد و گفت: ما در این برنامه با حضور کارشناسان از فعالان اقتصادی می‌خواهیم تا روی کیفیت کالایشان کار کنند و صرفاً به کمیت فکر نکنند، بلکه کیفیت و کمیت به موازات یکدیگر باشد. کارشناسان اقتصادی با حضور در برنامه گفتمان اعلام کردند باید از تولیدکنندگانی دفاع کرد که روی ارتقای کیفیت کار می‌کنند؛ زیرا حمایت‌های نادرست از تولیدکنندگان داخلی منجر به درجا زدن آنها می‌شود. بنابراین ما در برنامه گفتمان سعی می‌کنیم بازار رقابت را در میان تولیدکنندگان داخلی هم داغ کنیم تا به لحاظ کیفی کالاها قابلیت صادرات داشته باشد.

علیرضا مبینی، مدیر گروه تهران و رویدادهای رادیو تهران با اشاره به برنامه‌هایی از جمله صبح تهران، همسایه سلام، عصر اقتصاد، عصر سیاست، دور یک میز و عصر بخیر تهران درباره برنامه‌های اقتصادی این شبکه رادیویی اظهار کرد: ما در هر یک از این برنامه‌ها سعی داریم از زوایای مختلف به موضوع اقتصاد مقاومتی توجه کنیم. به عنوان مثال در برنامه عصر اقتصادی به یکی از بندهای سیاست اقتصاد مقاومتی با حضور مسئولان می‌پردازیم و در عصر برنامه عصر سیاست مطالبات رهبری در حوزه اقتصاد مقاومتی را دنبال می‌کنیم. همچنین در برنامه همسایه سلام به نقش شرکت‌های دانش بنیان، کارآفرینان و ظرفیت‌های اقتصادی می‌پردازیم.

در قالب برنامه‌های مختلف این شبکه به نقش مردم در تحقق و اجرایی شدن حوزه اقتصاد مقاومتی هم می‌پردازد. ضمن این‌که در برنامه‌های صبح دکتر آقایارزاده از استادان دانشگاه به مدت دو دقیقه راهکارهای عملی برای بهتر مصرف کردن کالاهای ایرانی از جمله پوشاک ایرانی ارائه می‌کند و در برنامه دور یک میز، کارشناسان اقتصادی راهکارهایشان را به فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان داخلی ارائه می‌کنند که چگونه می‌توانند موجب ارتقای کیفیت کالاهایشان شوند تا با استقبال بیشتر از سوی مردم مواجه شوند. همچنین در قالب برنامه‌های دیگر مدیریت اقتصاد در خانه، به مردم آموزش داده می‌شود.

در قالب بخش‌های متنوع از جمله قلک به کودکان اقتصاد را آموزش می‌دهیم تا از بچگی یاد بگیرند در اقتصاد و مدیریت آن سهیم شوند. در واقع رادیو تهران تلاش دارد برای اقشار مختلف برنامه‌های متنوعی در حوزه اقتصاد مقاومتی پخش و راهکارهای عملی ارائه کند.

آل اسحاق: رادیو می‌تواند الگوی مصرف را اصلاح کند

اقتصاد یکی از شاخه‌های علوم اجتماعی است که تصمیم انسان در سرنوشت اقتصاد نقش اولیه را دارد و آنچه می‌تواند اقتصاد را سامان بدهد نوع تفکر، بینش و عاداتی است که در حوزه اقتصاد به سیاستگذار، تصمیم‌گیرنده، تولیدکننده و مصرف‌کننده برمی‌گردد. یحیی آل‌اسحاق، اقتصاددان و وزیر سابق بازرگانی با ذکر این نکات درباره اقتصاد مقاومتی به جام جم گفت: نگاه انسان در حوزه فعالیت‌ها و روابط اقتصادی اهمیت دارد و در این رابطه رسانه می‌تواند نقش اساسی در تبیین، جهت‌دهی، ایجاد بینش، عادات و رفتار داشته باشد. معتقدم اگر رسانه به موضوعی از زوایای مختلف به صورت مکرر بپردازد،‌ می‌تواند تاثیرگذار باشد، زیرا تکرار و استمرار رفتار تبدیل به عادت می‌شود و تکرار عادت هم هویت و شخصیت آدمی را شکل می‌دهد. بنابراین اگر رسانه فضایی در حوزه اقتصاد مقاومتی شکل بدهد که مردم، سیاستگذار و فعال اقتصادی از آن استنشاق کنند، می‌تواند در این باره گام‌های خوبی بردارد.

رسانه نقش کلیدی در فضاسازی، تئوری‌، نقشه راه، تصحیح الگوی مصرف و باورها، خوب یا بد اجرایی شدن تصمیمات دارد و رسانه‌ای همچون رادیو در این زمینه نقش مهمی ایفا می‌کند. در این ارتباط شاهد تلاش‌های خوبی هستیم و شبکه‌های رادیویی گفت‌وگو، اقتصاد و ... برنامه‌های متنوعی در حوزه اقتصاد مقاومتی به مخاطبان ارائه می‌کنند و برنامه‌ریزی خوبی هم دارند، اما به نظرم در جهت‌دهی این گفتمان و برنامه‌ها باید تجدیدنظر شود.

این اقتصاددان معتقد است مناظره‌های رادیو در حوزه اقتصاد مقاومتی می‌تواند به تفکر و بینش اقتصادی منجر شود، اما باید جهت این برنامه‌ها به سمتی باشد که مردم را به عمل وادارد. زیرا زمان مباحث نظری و اظهار نظرها در حوزه اقتصاد مقاومتی تمام شده و باید به راه‌های اجرای اقتصاد مقاومتی پرداخت و چالش‌ها، مشکلات، نارسایی و روش‌های اجرایی کردن را بررسی و عملی کرد.

به نظر آل‌اسحاق، جهت‌دهی رسانه‌ها باید به این سمت باشد که چگونه می‌توانیم با تغییر فضای رسانه‌ای کاری کنیم که همه زمان برنامه به مباحث نظری اختصاص پیدا نکند و عملگرایی را هم ترویج کند. از سوی دیگر رسانه باید از افرادی که باعث عملی شدن اقتصاد مقاومتی می‌شوند، قدردانی کند؛ زیرا آنها قابل احترام هستند و منجر به اتفاق ملی شده‌اند و بر عکس افرادی که در این زمینه مقاومت کرده و موجب اهمال در کار اجرا می‌شوند، به عنوان ضد ارزش مطرح شوند.

فاطمه عودباشی / گروه رادیو و تلویزیون