رخشان بنی اعتماد: سینما برایم دردی مقدس است

به گزارش جام‌جم سیما، رخشان بنی اعتماد، کارگردان فیلم «قصه ها» و محمدحسین لطیفی کارگردان فیلم «اسب سفید پادشاه»، مهمانان بخش اول برنامه «هفت» جمعه 8 خرداد بودند و بخش پایانی برنامه به میزگردی در خصوص بحث و بررسی درباره زندگی شهری در سینمای ایران با حضور ضیاءالدین دری و مهدی کرم پور(کارگردانان سینما) اختصاص داشت.

محمود گبرلو، مجری و تهیه کننده برنامه «هفت» در صحبت های آغازین خود ضمن اشاره به جشنواره بین المللی فیلم شهر گفت: فیلم دیدن برای جوانان جامعه شهری یک لذت و سرگرمی است، آنها به سینما و فیلم علاقمندند، بنابراین بهتر است فیلمهایی ساخته شود که مورد علاقه جوانان باشد تا هم باعث گردش مناسب برای تولید سینمای ایران شود و هم مخاطب بتواند بهره لازم از سینما به دست آورد.

گبرلو در ادامه از زنده یاد «مهران دوستی» گوینده توانای رادیو و مجری تلویزیون یاد کرد و اظهار کرد: مهران دوستی از گویندگان خوب رادیو بود که صدای گرمش در سالهای دفاع مقدس حماسه ایجاد می کرد.

بخش نخست برنامه «هفت» به گفتگو با رخشان بنی اعتماد،کارگردان فیلم «قصه ها» اختصاص داشت. رخشان بنی اعتماد در پاسخ به این سئوال که آیا از ابتدا به سینما علاقمند بوده یا خیر گفت: به دلیل علاقه وارد سینما نشدم، شرایطی در ابتدای زندگی ام به وجود آمد که باعث شد وارد این عرصه شوم، به دلیل رسیدن به شغل مورد علاقه ام که معماری بود وارد تلویزیون شدم.

وی ادامه داد: بعد از یک سال کار در تلویزیون، نظرم تغییر کرد و وارد دانشکده هنرهای دراماتیک شدم.

بنی اعتماد با بیان اینکه سینما برای من یک وسیله است نه هدف، گفت: شانس داشتن سینما به عنوان یک تریبون را به دست آورده ام و این چیزی نیست جز تعلق نسبت به همه کسانی که تریبونی برای زدن حرفهایشان ندارند و این نگاه از ابتدا همواره با من بوده و به همین دلیل سینما خیلی برایم جدی است.

بنی اعتماد ادامه داد: سینما فراتر از تصور یک کار هنری لذت بخش، برایم یک درد مقدس است.

کارگردان فیلم «قصه ها» در مورد اهمیت پژوهش برای فیلمساز گفت: پژوهش برای فیلمساز اجتماعی و مستندساز، مقطعی از دوران فیلمسازی نیست، نگاه جستجوگر و کنجکاو، آمیخته با شخصیت مستندساز و فیلمساز اجتماعی است.

بنی اعتماد در تعریف فیلمساز اجتماعی در سینمای ایران گفت: فیلمسازان زیادی نگاه اجتماعی دارند و از زوایای مختلف به مسایل و شخصیت های جامعه نگاه می کنند، به نظرم در مورد فیلمساز اجتماعی بودن یا شدن نمی توان نسخه ای پیچید چون عمد و اراده ای در کار نیست، مگر اینکه کسی از یک مقطعی سعی کند بهتر ببیند و درک کند.

رخشان بنی اعتماد در مورد هجمه هایی که علیه فیلمسازان اجتماعی وجود دارد، گفت: اتهامات و بی مروتی های زیادی نسبت به فیلمساز اجتماعی صورت می گیرد، طبیعی است فیلمی که زبان نقد اجتماعی، گزنده و کنجکاو دارد می تواند باب طبع دوگروه نباشد، گروه اول بخشی از مخاطبان که امری بدیهی است ولی مقابله با سینمای اجتماعی از جانب کسانی است که مسئول پاسخگویی به نقاط مطرح شده در فیلم هستند.

وی ادامه داد: موضع گیری در قبال سینمای اجتماعی یا حوزه های دیگر با قضاوتهای نابجا و دور از واقعیت و اغراق، فضایی را به وجود می آورد که باعث جلوگیری از حرف زدن گوینده می شود.

وی افزود: در سینمای اجتماعی اگر سیاه نمایی به معنای نشان دادن سفیدی از سیاهی باشد، منتقدین باید استدلال بیاورند که چه چیز سفیدی را سیاه نشان داده ام؟! من سیاهی ها و تلخی ها را می بینم اما سیاه بین و تلخ بین نیستم، کاراکتر فیلم هایم در اوج تلخی و سیاهی، جوهر پاک انسان بودنش را حفظ می کنند.

بنی اعتماد درباره امید داشتن شخصیتهای فیلمهایش گفت: امید را در وجوه انسانی آدمها، مقاومت، مطالبه جویی، یاد گرفتن اعتراض کردن به وضعیت موجود و پایداری می دانم.

رخشان بنی اعتماد در پاسخ به این سوال که چگونه می توان به هنرمند اجتماعی و کارهایش اعتماد کرد بیان کرد: اگر به نگاه و عقیده مخاطبان احترام گذاشته شود، بهترین داوران خواهند بود. در حال حاضر وزارت ارشاد به عنوان متولی سینما و بنابر مسئولیتی که بر عهده دارد، حتمأ از نیت فیلمسازان آگاهی دارد. اگر نگاه بدبینانه ای نسبت به فیلمسازان وجود داشته باشد، آنها نمی توانند از موقعیت خود دفاع و قصد و نیتشان را از کارها ثابت کنند.

بنی اعتماد در مورد اینکه هدف برخی از فیلمسازان از ساخت فیلمهای اجتماعی و نشان دادن مشکلات اجتماع، بردن فیلمها به خارج از کشور و جایزه گرفتن است گفت: متأسفانه شاید به دلیل نشناختن سینمای جهان و جشنواره ها همواره این تصور وجود داشته که تنها ما هستیم که فیلمهای انتقادی می سازیم، در صورتی که اینطور نیست، کشورهای دیگر از نقدهای گزنده تری استفاده می کنند اما ما زبان صلح جویانه ای برای بیان موضوعات اجتماعی داریم.

وی ادامه داد: برخوردی که با فیلمهای ایرانی در خارج می شود بازتاب واکنشهایی است که فیلمساز در داخل کشور می بیند. موضع گیری های مغرضانه و جناحی نسبت به سینمای اجتماعی باعث می‌شود که عده ای از آب گل الود ماهی بگیرند.

بنی اعتماد همچنین در مورد فیلم «قصه ها» گفت: آخرین نظرات در مورد این فیلم نشان دهنده همدلی افراد جامعه ایرانی از نظر مخاطبان خارجی بود، یعنی وجوهی که از نظر ما سیاه بود واقعأ اینگونه نیست.

رخشان بنی اعتماد در مورد فیلم «گیلانه» گفت: «گیلانه» ادای احترام من به مادران جانبازان جنگ و تشکر کوچکی از آنها بود.

وی افزود: فیلم «گیلانه» در زمان خودش فیلم خوبی بود، می توان ان را نقد کرد ولی نباید حرمت فیلمساز و بازیگر را نادیده گرفت، بی احترامی در مورد خودم را می بخشم اما بی حرمتی به «بهرام رادان» را که در ان زمان به عنوان یک سوپراستار شناخته شده بود، هرگز نمی بخشم.

بنی اعتماد درباره جایگاه مردم از نظر فیلمساز اجتماعی گفت: هرگز به آدمها به عنوان سوژه نگاه نمی‌کنم چون آنها خیلی محترم اند و اینگونه نگاه کردن به آدمها جفا نسبت به آنهاست.

وی ادامه داد: با آدمها زندگی می کنم و از نزدیک با مشکلات آنها آشنا می شوم، از دل این نزدیکی و سرکردن ها، شخصیتی شکل می گیرد که هیچکدام از آنها نیست و در عین حال همه آنها و بازتابی از موقعیتشان است.

وی ادامه داد: در حال حاضر حرکتهای امیدوارکننده ای از طرف نسل جدید و جوان در کشور در حال انجام گرفتن است و امید من جامعه ای است که آدمهایش، منفعل نیستند و تن به شرایط نمی دهند و این موضوع نشان دهنده یک جامعه پویا و زنده است.

رخشان بنی اعتماد در مورد وضعیت امروز سینمای ایران و موقعیت جوانان گفت: به کار جوانان و آینده سینمای ایران امیدوارم، ما مفتخر به گذشته سینمای ایران (سینمای نوین) هستیم، ولی طراوت و تازگی در ایده ها و تفکر فیلمسازان جوان بسیار امیدوار کننده است.

بنی اعتماد درباره دغدغه هایش گفت: یکی از دغدغه های من اکران فیلم «قصه ها» بود که انجام شد، به امید اینکه بقیه فیلمها هم اکران شوند. نگاه ممیزی کمی از شرایط دوران معاصر دور است.

وی افزود: نمایش فیلمهای اکران نشده، موفقیت یک گروه بر گروه دیگر نیست بلکه تلطیف شدن فضاست.

بنی اعتماد در پایان گفت: امیدوارم همانطوری که مسئولیت بر عهده وزارت ارشاد است، اختیار در حوزه وظایف وزارت ارشاد تعریف شود و هیچ فیلمی در هیچ کمدی باقی نماند.

در بخشی از برنامه، گزارش ویژه «هفت» از جشنواره فیلم «کن» بر روی آنتن رفت.

در بخش دیگری از برنامه، دوربین «هفت تا هفت» و گزارش های جشن انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار در خانه سینما، تجلیل از استاد «جمشید مشایخی» در دانشگاه شهید بهشتی، نکوداشت سی و سه سال فعالیت هنری «فرج الله سلحشور» در خبرگزاری فارس، تودیع و معارفه مدیران عامل خانه سینما، اختتامیه جشن انجمن عکاسان سینمای ایران، بررسی مستند « 23 نفر و ان یک نفر » در سینما روایت و نقد و بررسی فیلم «من دیه گو مارادونا هستم» پخش شد.

لطیفی: مردمی کشوری که شاد نیستند به سمت کمدی گرایش دارند

محمد حسین لطیفی کارگردان فیلم «اسب سفید پادشاه» مهمان بخش دیگری از برنامه «هفت» بود.

لطیفی در مورد قصه فیلم «اسب سفید پادشاه» گفت: از سالها قبل با این قصه آشنا شدم و توانستم با کمک بخش خصوصی آن را بسازم.

لطیفی درباره انتخاب «الناز شاکردوست» ادامه داد: شاکردوست از قبل با این قصه آشنا بود، من نیز علاقمند بودم که او از فضای صرفأ تجاری بیرون بیاید و مردم بخش دیگری از بازیهایش را ببینند، به کسانی که به سینما علاقمندند توصیه می کنم که حتمأ بازی خوب الناز شاکر دوست را ببینند.

لطیفی در مورد هدفش از ساخت فیلم «اسب سفید پادشاه» گفت: این فیلم نگاه کردن به قشری از جامعه است که پدر و مادر و سرپناهی ندارند و دچار بزه می شوند، اما هدف اصلی، احترام به ساحت مقدس عشق زمینی است و به قول عرفا مرحله اول برای رسیدن به مرحله ثانویه است.

لطیفی درباره فروش فیلم «اسب سفید پادشاه» بیان داشت: به نظرم کشوری که حال خوبی ندارد به سمت حتی سینمای هجو کمدی هم خواهد رفت، اما در کشوری که رفاه و حال خوبی وجود دارد به دنبال فیلمهای سنگین و آنچنانی می روند. دو فیلمی که بالاتر از این فیلم قرار گرفته اند طنز هستند و این موضوع نگران کننده است چون نشان می دهد که حال جامعه بد است.

محمدحسین لطیفی در مورد تبلیغات فیلمش گفت: کارهای تبلیغات از طریق تلویزیون هم صورت می گیرد و این موضوع به نفع تلویزیون هم خواهد بود چون فیلمها بعد از مدتی در تلویزیون نمایش داده می شوند، اما بهتر است که تلویزیون تخفیفهایی را برای تبلیغات در نظر بگیرد.

لطیفی در خصوص شورا و اتفاقاتی که در آنجا رخ می دهد، تاکید کرد: حرکت مجموعه اعضای شورا سازنده و مثبت است و همواره تلاش می کنند که اتفاق درستی در سینما رخ دهد و رابطه بین مردم و سینما بهبود پیدا کند.

کرم پور: نود درصد سینمای ایران را فیلمهای اجتماعی تشکیل داده اند

بخش پایانی برنامه «هفت» به میزگرد بررسی زندگی شهری در سینمای ایران با حضور ضیاء الدین دری و مهدی کرم پور(کارگردانان سینما) اختصاص داشت.

کرم پور در مورد چگونگی نشان دادن زندگی جامعه ایرانی در سینمای ایران گفت: با بستن جریان اصلی سینما و محکوم کردن آن به سینمای گیشه یا تجاری، کانال فیلمسازی در سینمای ایران روی بحث فیلمهای اجتماعی و نقادانه متمرکز شد. جریان سینمای اصلی در دنیا، فیلمهای اجتماعی نیستند.

وی افزود: جریان اصلی سینما را نابود کردیم و به جریانی که سهمش ده درصد تولید بود، هشتاد درصد تولید را برعهده گرفته است.

کرم پور در این باره گفت: نتیجه این کار (نادیده گرفتن جریان اصلی سینما) باعث کم شدن مخاطب، ایجاد بحثهای سیاسی و حاکمیتی خواهد بود.

وی افزود: نود درصد سینمای ایران را فیلمهای اجتماعی تشکیل داده اند.

ضیاء الدین دری در خصوص وضعیت زندگی شهری در سینمای ایران گفت: موضوعات انتخاب شده در فیلمها مشابه هستند و آشفتگی در جغرافیای شهر وجود دارد.

وی ادامه داد: یکی از نقصهای کار این است که کلیه آثار شهرداری از محلی به محل دیگر پاک می شود در حالیکه در کشورهای دیگر اینگونه نیست، چون سازه های دوره های مختلف با سلایق مختلف دیده می شود.

کرم پور در ادامه صحبتهای دری افزود: دو موضوع در بحث فضای شهری وجود دارد، شهر انسانی و انسان شهری. در فرهنگ شهر نشینی ایرانیان, بر این عقیده ایم که باید به خاطر همسایه از حق خود بگذریم، اگر این فرهنگ را ادامه می دادیم یک فرهنگ غنی شهر نشینی داشتیم اما متأسفانه آن را از بین بردیم.

کرم پور در مورد ایجاد شرایط لازم برای فضای فیلمبرداری فیلم شهر گفت: بخشی از این شرایط توسط جشنواره فیلم شهر و شهرداری و بخشی دیگر به وسیله فیلمساز فراهم می شود.

دری در ادامه صحبتهای کرم پور گفت: تا زمانیکه حرفه فیلمسازی رسمیت پیدا نکند و در قالب سندیکا، تلاشی برای انتقال اهداف خود به سیستم مملکت ( دولت و ارگانها) انجام ندهد، درکارش موفق نخواهد بود.

وی ادامه داد: شهرداری تهران باید به کلیه شهرداریها ابلاغ کند تا آنها با فیلمسازان نهایت همکاری را داشته باشند.

دری در خصوص نشان دادن هویت و سبک زندگی ایرانی در فیلمها گفت: معماری برخی از ساختمانها بر اساس قوانین اسلامی انجام نگرفته و یا فرهنگ سلام گفتن خیلی مهم و مورد توجه بود که بر اساس آن آهنگی هم ساخته بودند، ولی اکنون در حال از بین رفتن است.

وی افزود: باید به این موضوعات توجه شود چون این نکات در سینما، بسیار تأثیرگذار هستند.