قلب فوتسال ‌ایران دیگر نمی‌تپد

پس از کسب عنوان ارزشمند چهارمی جام‌جهانی، نگاه ‌مردم و مسئولان هم به فوتسال عوض شد. فوتسال خیلی زود جایگاهش را میان مردم پیدا کرد و جوانان ‌ایرانی آن را به جمع فعالیت‌های تفریحی خود کنار گل‌کوچک اضافه کردند. یکی از دلایل جذاب ‌بودن فوتسال این بود که ایران توانایی ارائه تکنیک‌های ناب ایرانی را در آن داشت. در هر محله‌ای که سالنی‌ ورزشی ساخته می‌شد، فوتسال رشته اول و بی‌رقیب آن بود. استقبال بی‌نظیر مردم و تب‌ فوتسال چنان فراگیر شد که تنور رقابت‌های جام‌ رمضان را هم داغ‌تر از همیشه کرد. هجوم استعدادهای فوتبالی به سمت فوتسال به کشف چهر‌ه‌های تکرارنشدنی در فوتسال و حتی فوتبال منجر شد که می‌توان از وحید شمسایی، محمدرضا حیدریان، مرحوم بابک معصومی، رضا ناصری، کاظم محمدی و... نام برد که اولی با 392 گل، آقای‌ گلی فوتسال جهان را یدک می‌کشد و دومی هم از تکنیکی‌ترین بازیکنان تاریخ فوتسال ایران است که هر دو در ایتالیا به‌ عنوان لژیونر بازی کردند، البته نباید از کنار چهره ماندگار فوتبال ایران ـ که تکنیک نابش او را تا تیم اول آلمان یعنی بایرن‌مونیخ هم رساند ـ غافل شد. علی کریمی، جادوگر فوتبال آسیا با فوتسال به فوتبال ایران و جهان معرفی شد تا ارزش این بازی سالنی را بیش از پیش به اثبات برساند.

کنار تولید بازیکنان فوتسالی، مربیان ‌داخلی هم به چرخه فوتسال ایران وارد شدند. محمدحسن انصاری‌فرد و حسین شمس از سرشناس‌ترین مربیان دهه اول فوتسال ایران بودند که شمس با عملکرد خوبش همراه فوتسال ‌ایران و کسب عنوان‌های متعدد با انواع پیشنهادهای خارجی هم روبه‌رو شد. اوج کار شمس با تیم ‌ملی به سال 2008 برمی‌گردد که با تیم ملی فوتسال ایران در جام‌جهانی فوتسال تا آستانه حضور در جمع چهار تیم برتر پیش رفت و تنها 50 ثانیه تا رسیدن به این مهم فاصله داشت که با دریافت گل تساوی مقابل ایتالیا به عنوان پنجمی بسنده کرد.

تمرکز بیش از حد مسئولان فدراسیون ‌فوتبال و سازمان تربیت‌بدنی وقت به فوتبال و بی‌توجهی به دیگر رشته‌های ورزشی از جمله فوتسال، صدای اهالی این رشته را درآورد تا آنجا که حسین شمس ـ سرمربی ‌وقت تیم ملی فوتسال ـ برای توجه بیشتر مسئولان به فوتسال وارد بازی رسانه‌ای با آنها شد که این تصمیم سرمربی تیم ملی فوتسال به مذاق رئیس سازمان تربیت ‌بدنی خوش نیامد و به دستور سعیدلو، شمس محترمانه اخراج و خانه‌نشین شد. پس از برکناری شمس، مشکل پیدا کردن جانشین خوب برای او آغاز شد تا جایی‌که ایران قهرمان بلامنازع آسیا با ده عنوان قهرمانی جایگاه خود را در آسیا از دست داد. بازی‌های نه‌چندان خوب و متزلزل ایران، این اجازه را به تیم‌هایی نظیر ژاپن و تایلند داد که مقابل ایران عرض‌اندام کنند. پس از رفتن شمس از تیم ملی، کمیته‌ فوتسال در اقدامی غافلگیرانه علی صانعی جوان را به عنوان سرمربی تیم ملی معرفی کرد و این مربی جوان برای سنگین‌تر شدن وزن نیمکت تیم ‌ملی با مشورت مسئولان‌ وقت فدراسیون و عباس ترابیان، خسوس کاندلاس اسپانیایی را به عنوان مدیر فنی به نیمکت خود اضافه کرد. مشکلات داخلی، نداشتن تدارکات مناسب و تنش میان بازیکنان تیم قبل از اعزام به جام‌جهانی 2012 تایلند همگی دست به دست هم داد تا تیم‌ ملی در مرحله یک‌هشتم ‌نهایی در عین ناباوری با شکست مقابل کلمبیا از دور مسابقه‌ها حذف شود و مشکلات فوتسال ایران بیش از پیش به چشم بیاید.

پس از حذف ایران از جام‌جهانی تایلند، خسوس به عنوان سرمربی، جانشین علی صانعی شد. این مربی اسپانیایی در سه سالی که سرمربی ایران بود نتوانست انتظارات را برآورده کند. او تنها در بازی‌های داخل سالن آسیا (اینچئون کره‌جنوبی سال 2013) و در حالی که بیشتر تیم‌ها با ملی‌پوشان زیر 23 سال خود به کره سفر کرده بودند، به عنوان قهرمانی دست پیدا کرد؛ عنوانی که محلی از اعراب ندارد.

خوراکچی: کمیته‌فوتسال استقلال ندارد

محمود خوراکچی درباره نتایج چند سال اخیر فوتسال و ناخشنودی مردم و البته افت محسوس فوتسال به روزنامه جام‌جم گفت: باید نگاه‌ کلان و برنامه‌محور به فوتسال داشته باشیم. ما باید ‌دنبال ارائه راهکار علمی برای کمک به این رشته پرمخاطب باشیم، ولی دخالت‌های برخی مسئولان و بی‌توجهی مدیران ارشد فدراسیون به جایگاه‌ فوتسال در داخل و خارج از کشور به افت تدریجی فوتسال منجر شد که این مشکلات به مرور به لیگ هم سرایت کرد. متاسفانه کمیته ‌فوتسال با ضعف‌ مدیریت در برگزاری مسابقه‌های لیگ ‌برتر، اسپانسرها و علاقه‌مندان این رشته را دلسرد و ناامید کرده و نتیجه قهر اسپانسر و بخش ‌خصوصی، تامین نشدن مخارج تیم و بازیکنان است که روی سطح کیفی تیم‌ها تاثیر زیادی گذاشته است.

خوراکچی در ادامه گفت: فوتسال ‌ایران می‌تواند با الگوبرداری مناسب و جدا شدن از فوتبال به روزهای خوب خود برگردد و این امر مستلزم کمک مسئولان وقت وزارت ‌ورزش و شخص وزیر است. فوتسال ‌ایران، هم مدیر فوتسالی خوب دارد و هم مربیان با دانش که می‌توانند تیم‌ ملی را بخوبی در مسابقه‌های آسیایی و جهانی هدایت کنند.

خوراکچی در پایان گفت: نداشتن نظارت ‌دقیق، فوتسال را به سمت فساد هم پیش برد تا حدی که تیم فوتسال پرسپولیس به دلیل محرز شدن تبانی‌‌شان منحل شد و تمام این مشکلات به فوتسال ‌ایران ضربه مهلکی زد. متاسفانه کمیته ‌فوتسال، استقلال کاری ندارد و تیم‌ ملی در حال حاضر در بلاتکلیفی محض به سر می‌برد. نبود اسپانسرهای قوی در فوتسال به بی‌انگیزگی فوتسالیست‌های ایران منجر شده که مجبورند با قراردادهای بسیار پایین در لیگ شرکت کنند و متاسفانه بخش زیادی از این مبلغ هم به آنها پرداخت نمی‌شود و هیچ ضمانتی برای پرداخت مطالبات بازیکنان و کادر فنی وجود ندارد و این موضوع هم یکی دیگر از دلایل افت فوتسال ایران است.

شمسایی: والیبال جای فوتسال را گرفته

وحید شمسایی پس از این‌که با بی‌مهری مسئولان وقت فدراسیون و کمیته ‌فوتسال از حضور در تیم‌ ملی محروم شد، اکنون یکی از مربیان جوان و آینده‌دار فوتسال ‌ایران است که در دو سال اخیر مربیگری در لیگ‌ ایران، موفق شد دو عنوان قهرمانی به دست آورد که نوید ظهور یک مربی بااستعداد داخلی را می‌دهد.

شمسایی که حدود 13 سال در تیم‌ ملی بازی کرده است، درباره افت فوتسال ‌ایران به جام‌جم می‌گوید: فوتسال ‌ایران با صادق درودگر رشد کرد و جان گرفت که در ادامه با عباس ترابیان به راهش ادامه داد و سال 2008 به اوجش رسید. حسین شمس با تعدادی جوان آینده‌دار، نتایج فوق‌العاده‌ای کسب کرد؛ اما متاسفانه پس از آن مشکلات فوتسال آغاز شد. همچنین اختلاف مدیران ‌فدراسیون باعث کناره‌گیری باشگاه‌ها از لیگ و ضعیف‌ شدن فوتسال ‌ایران شد. زمانی بازیکن با قرارداد 300 میلیونی در فوتسال فعالیت می‌کرد که به دلیل مشکلات‌ مدیریتی الان از این قراردادها خبری نیست و مجبور است با قراردادی زیر صد میلیون بازی کند. متاسفانه در سطح ‌ملی هم این مشکلات تاثیر خود را نشان داد و از تیم‌ ملی بخوبی حمایت نشد تا با کمترین امکانات و تدارکات به مسابقه‌ها برویم و با داشتن استعدادهای ناب در فوتسال شاهد نتایج ضعیف باشیم. به‌عنوان مثال زمان مربیگری علی صانعی، خسوس اسپانیایی را به عنوان مشاور به تیم ملی آوردند که قرارداد مشاور تیم‌ ملی چهار برابر سرمربی بود. این روش مدیریت هیچ جای دنیا وجود ندارد. همین نوع رفتار با کادر فنی می‌تواند مشکلات زیادی برای تیم‌ ملی به وجود آورد که در ناکامی تیم ملی در جام‌جهانی 2012 تایلند این موضوع تاثیرگذار بود.

شمسایی در ادامه می‌گوید: اگر مدیران فدراسیون و شخص ترابیان، خسوس را به لحاظ فنی از علی صانعی بیشتر قبول داشتند، چرا باید این چیدمان در تیم‌ ملی صورت بگیرد و اختلاف میان کادر فنی به تیم ملی ضربه بزند و تیم ما در مرحله ‌حذفی در یک‌هشتم مقابل کلمبیا در عین ناباوری حذف شود.

بلاتکلیفی تیم‌ ملی در پی اختلاف‌نظر ترابیان با افتخاری

شمسایی یکی دیگر از دلایل افت فوتسال را عدم شناخت و تسلط کافی افتخاری رئیس کمیته فوتسال می‌داند که در این‌باره به خبرنگار جام‌جم می‌گوید: افتخاری یکی از مدیران خوشنام ورزش ‌ایران است که سابقه درخشان او هم گویای همین مطلب است، اما امروزه در دنیا تخصص حرف اول را می‌زند. افتخاری در فوتسال هیچ تخصصی ندارد و همین موضوع باعث می‌شود مشکلات مدیریتی و تصمیم‌های کمیته‌ فوتسال بیشتر به ضرر این رشته باشد تا به نفع آن. متاسفانه اختلاف‌نظر ترابیان با افتخاری در کمیته‌ فنی‌ فوتسال به بلاتکلیفی تیم ملی منجر شده است. فوتسال ما از آسیا جلوتر است، اما متاسفانه چند سال اخیر نتایجی گرفته‌ایم که برای فوتسال ‌ایران خوب نیست. به جرأت می‌گویم ایران، برزیل و اسپانیا از استعدادهای ناب در فوتسال برخوردارند که با برنامه‌ریزی درست رشد می‌کنند و در تیم‌های ملی می‌توان از آنها استفاده کرد. متاسفانه الان در کمیته ‌فوتسال منافع ملی کنار رفته است و مشکلات افراد با یکدیگر در آن برای اهداف ‌شخصی بیداد می‌کند. سال 2008 رشته فوتسال با بازی‌های زیبا و نتایج خوب، مردم را عاشق خود کرد. الان والیبال جای فوتسال را گرفته و با نتایج عالی و مدیریت ‌صحیح در این مسیر قدم برمی‌دارد. پروسه کار در تیم ‌ملی به برنامه‌‌ای چهار ساله نیاز دارد. تیم ‌ما پس از جام‌جهانی 2012 تایلند باید با برنامه‌ای چهار ساله رو به جلو حرکت می‌کرد که متاسفانه خسوس از تیم ملی کناره‌گیری کرد و این در شرایطی است که تیم‌ ملی چند ماه دیگر در ازبکستان برای کسب سهمیه جام‌جهانی باید به مصاف حریفان آسیایی خود برود. با این شرایط تمام جامعه فوتسال بابت آینده این رشته نگران هستند.

سرمربی تاسیسات ‌دریایی در پایان درباره حضور تیمش در جام باشگاه‌های آسیا گفت: تلاش بنده و مدیران تاسیسات ‌دریایی این است با تیمی کامل و آماده در مسابقات شرکت کنیم. تیم‌های باشگاهی در آسیا با به خدمت‌ گرفتن بازیکنان تیم ملی اسپانیا، برزیل و دیگر کشورهای مطرح با تمام‌ قدرت در این مسابقه‌ها شرکت خواهند کرد و ما امیدواریم با کسب نتایج مناسب، نماینده شایسته‌ای برای فوتسال ایران باشیم.

ورزش

ابوذر مارکلایی