در ادبیات، افلاطون شادکامی را حالت تعادل و هماهنگی میان سه عنصر استدلال، هیجان و امیال و ارسطو آن را زندگی معنوی میداند.
پژوهشگرانی که در این باره دست به تحقیق زدهاند، از شخصیت، عزت نفس، اعتقادات مذهبی، سرمایه اجتماعی – فعالیتهای اوقات فراغت، ورزش هفتگی، نداشتن سابقه بیماری عصبی، خوشبینی به زندگی و بسیاری از موارد دیگر، به عنوان عوامل مؤثر در پدیده شادکامی افراد یاد کردهاند.
نتایج یک پژوهش بر روی ۲۷ هزار و ۸۸۳ ایرانی با میانگین سنی ۱۸ تا ۶۵ سال در کشور نشان داده که ۳۹.۳ درصد مردم از شادکامی سطح متوسطی برخوردارند. ۳۵.۴ درصد نیز شادکامی خود را کم توصیف کرده و در این میان، تنها ۳ درصد خود را در سطح «بسیار زیاد» شادکام میدانند.
در این پژوهش که از هر استان کشور دست کم ۸۰۰ نفر مورد بررسی قرار گرفتهاند، سطح شادکامی با پرسش «آیا فردی با نشاط و شاداب هستید؟» در پنج سطح «بسیار زیاد»، «زیاد»، «نه زیاد، نه کم»، «کم» و «بسیار کم» مورد سنجش قرار گرفت.
شادترین استانهای ایران
یافتههای پژوهش «شادکامی مردم ایران و عوامل موثر بر آن» از میان ۳۰ استان مورد بررسی، استان زنجان را با ۳/۶۹ درصد میانگین امتیاز شادکامی، شادترین استان کشور معرفی کرده است و از یزد با ۳/۱۲ درصد میانگین امتیاز شادکامی، به عنوان پایینترین سطح شادکامی نام برده است.
همچنین استانهای گلستان، بوشهر، هرمزگان و کردستان از میزان شادکامی بالاتری از خط میانگین برخوردار بودهاند.
کاهش شادکامی با هر سال افزایش سن از دیگر نتایج قابل توجه این پژوهش، کاسته شدن یک درصد از شادکامی افراد بهازای افزایش هر یک سال به سن آنها است.
مجردها، شادتر از متاهلها
یافتههای به دست آمده از این تحقیق نشان داده که افراد مطلقه و متاهل از سطح شادکامی کمتری نسبت به افراد مجرد برخوردارند؛ بهگونهای که افراد مطلقه ۱.۷۰ و افراد متاهل ۱.۱۱ برابر نسبت به افراد مجرد، سطح شادکامی کمتری دارند.
دانشآموزان و دانشجویان شادتر از خانهدارها و شاغلان
یافتههای پژوهش فوق همچنین از این حکایت میکند که افراد دارای سطح تحصیلات بیشتر نسبت به افراد کم سوادتر، شادترند و در سطوح تحصیلی پایینتر، کاهش شادکامی نمایانتر است.
همچنین افراد خانهدار، شاغل و بیکار نسبت به دانشآموزان/ دانشجویان به ترتیب ۱.۳۹، ۱.۳۲ و ۱.۴۰ برابر سطح شادکامی کمتری دارند.
درآمد بالاتر، شادکامی بیشتر
نتایج این تحقیق در ادامه این موضوع را مورد تاکید قرار داده که افراد در سطوح اقتصادی پایینتر در مقایسه با افراد در سطح اقتصادی «خوب/ بسیار خوب» به صورت معناداری، سطح شادکامی کمتری دارند. بهگونهای که افراد در سطوح اقتصادی ارزیابی شده در دستهبندی «نه خوب/ نه بد»، «بد» و «بسیار بد» به ترتیب احتمال ۱.۷۵، ۲.۱۴ و ۲.۳۳ برابر نسبت به افراد دارای وضعیت اقتصادی بسیار خوب، وضع شادکامی خود را نامناسبتر گزارش کردهاند.
تاثیر معنادار سلامت بر سطح شادکامی
بر اساس نتایج حاصله از این پژوهش که توسط دکتر علی منتظری، عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی و همکاران انجام شده، افرادی که از سطوح «پایینتر» سلامت برخوردار بودهاند، در مقایسه با افراد دارای سطح سلامت «بسیار خوب» به صورت معناداری شادکامی خود را کمتر ارزیابی کردهاند. به گونهای که افراد در سطوح «خوب»، «نه خوب/ نه بد»، «بد» و «بسیار بد» به ترتیب ۲.۲۸، ۵.۱۸، ۷.۸۴و ۷.۸۲ برابر نسبت به افراد دارای سطح «بسیار خوب»، وضعیت شادکامی خود را نامناسبتر گزارش کردهاند.
طبق این پژوهش ابتلا به بیماریهای مزمن تاثیر چندانی بر میزان شادکامی ندارد. (ایسنا)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد