براساس آخرین آمار و اطلاعات ،بانک مرکزی ترکیه پس از شکست مذاکرات درون حزبی جهت تشکیل دولت جدید ،برای کاهش هزینههای استقراض دلار برای چهارمین بار طی سال جاری نرخ برابری لیر با دلار را بازنگری کرد. کارشناسان اقتصادی این بانک معتقدند اطلاعاتی که به واسطه مشکلات سیاسی جاری به بازارترکیه ارسال میشود میتواند به گمراهی بازار منجر شود. بنابراین لازم است که بانک مرکزی با تصحیح اطلاعات آنها را هدایت کند.
هفته گذشته بانک مرکزی ترکیه درباره کاهش ارزش لیر طی اطلاعیهای تحلیلی این گونه نوشت:' چندی پیش نرخ استقراض دلار برای بانکهای اقتصادی ترکیه از 3 درصد به 75/2 درصد کاهش یافته بود. روند نزولی قیمت لیرترکیه زمانی افزایش یافت که مشاور ارشد رجب طیب اردوغان طی سخنانی از تلاش دولت برای جلوگیری از رسیدن قیمت هر دلار به سه لیر یعنی نزدیک به 6 درصد کاهش قیمت سخن گفت و دیگر مقام ارشد دولتی «اردم باشچی» از تصحیح مجدد قیمتها خبر داد.'
یلیز کارابلوت، مشاور اقتصادی در موسسه اعتباری آران منکول در استانبول در این زمینه معتقد است: بطور کلی پس از انکه حزب حاکم عدالت و توسعه اکثریت خود را در پالمان از دست داد و در پی آن آتش بس میان ترکیه و کردها شکننده شد وهمچنین بروزبرخی ناآرامیها و بمبگذاریها؛ تمایل سرمایهگذاران به اقتصاد ترکیه کمرنگ شده است.
وی در ادامه گفت: با این شرایط نمیتوان زیاد به سیاستهای حمایتی بانک مرکزی ترکیه برای کنترل کاهش ارزش لیره دل بست و امیدوار بود . راهکارهای حاشیهای که بانک مرکزی برای حمایت از لیر ترکیه استفاده میکند کارآمد نیست چون تمام این راهکارها بدون درنظر گرفتن واقعیت اقتصاد و شرایط موجود وصرفا به عنوان ابزاری برای جلب آرای انتخاباتی ارائه شده است و میتواند در آینده باعث تضعیف بیشتر لیره ترکیه باشد.
آسیب های اقتصادی
درگیریهای سیاسی و همچنین نابسامانیهای جنوب ترکیه باعث شده قدرت لیرترک کاهش یابد، اما ضربه اصلی به لیر در واقع سخنان هفته گذشته احمد داوود اوغلو، رئیس حزب عدالت و توسعه بود که خبر از شکست مذاکرات با مخالفان و رسیدن به یک بن بست سیاسی داد.
داود اغلو گفت: برای جلوگیری از بروز بحران اقتصادی در ترکیه مجلس باید به سرعت در تصمیمگیری خود نسبت به انتخابات تجدید نظر کند چون 23 آگوست سال جاری در واقع آخرین مهلت برای جلوگیری از بحران است.
دکتر پینار اسلو،استراتژیست بانک ING در استانبول درباره اتفاقات اقتصادی اخیر ترکیه گفت: ممکن است بانک مرکزی ترکیه برای کنترل لیر در کوتاه مدت نسبت به کاهش ارزش آن و همچنین فروش دیگر ارزهای خارجی از طریق مزایده اقدام کرده وبتواند شرایط را کنترل کند اما این روند برای بلند مدت غیر ممکن است و نمیتوان روی آن حساب باز کرد.
از سوی دیگر جمیل ارتم، مشاور ارشد رئیس جمهورترکیه نیز در این زمینه معتقد است: بطور کلی آتش زیر خاکستر منطقه باعث شده تا ترکیه نیز از آن بیبهره نباشد و همین موضوع توانسته نگرانیهای اقتصادی را در ترکیه ایجاد کند.
این مشاور به بروز بحرانهای اقتصادی در آسیا، اروپا و آمریکای جنوبی اشاره کرد و افزود: اکنون اقتصاد دنیا به صورت زنجیره به یکدیگر متصل شده است و نمیتوان یک کشور را مستقل از دیگر کشورها دانست بنابراین بعید نیست که به زودی و قبل از تشکیل دولت ترکیه، ارزش لیر کاهش یافته و در ازای هر دلار سه لیر یا حتی بیشتر معامله شود.
منبع بلومبرگ: 15 آگوست 2015
عماد عزتی
اقتصاد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد