موج جدید اعزام نیروی کار به خارج

سال‌هاست سیاست گذاران بازار کار نتوانسته اند برای استفاده از ظرفیت جذب نیروی کار در کشورهای نیروپذیر برنامه ریزی کنند و سهم جوانان ایرانی از بازار کار بین المللی در طول دستکم یک و نیم دهه اخیر، بسیار اندک بوده است.

به گزارش مهر،مقامات وزارت کار می گویند این دولت ها هستند که باید زمینه و شرایط اعزام انبوه نیروی متقاضی کار در آن سوی مرزها را فراهم کنند و اقدامات انفرادی و یا از طریق دوستان و آشنایان، چندان ثمربخش نیست. آنها همچنین بر این نکته تاکید دارند که دولت ها باید در قالب سیاست های بازار کار، مطالعاتی را درباره کشورهای نیروپذیر انجام دهند تا در زمان و شرایط مناسب، کارجویان ایرانی نیز بتوانند از فرصت اشتغال در خارج از کشور بهره مند شوند.

در ایران از دهه ۵۰ تاکنون، تنها یکبار و آن هم در دهه ۶۰ اعزام نیروی کار به صورت انبوه و تقریبا قابل توجه به کشور ژاپن انجام شده که می توان گفت بسته به شرایط آن زمان، همه نوع متقاضی کار در کشور ژاپن توانسته بودند برای کار به این کشور سفر کنند.

پس از آن و تا به امروز دیگر هیچگونه زمینه مشخص و قابل توجهی برای اعزام کارجویان ایرانی به خارج کشور فراهم نشده و با وجود بالاتر رفتن میزان دانش و مهارت کارجویان، ایجاد دفاتر متعدد کاریابی بین المللی و توسعه ارتباطات با کشورهای نیروپذیر؛ اما به دلایلی مانند تحریم ها و تغییر نگرش برخی کشورها درباره کارجویان ایرانی، همچنین ترس برخی کشورها برای جذب نیروی ایرانی در سایه تبلیغات منفی و غیرمنصفانه کشورهای غربی، همچنین برخی دلایل فنی و مهارتی مانند ناآشنایی کارجویان با زبان خارجی و منطبق نبودن آموزش های دانشگاهی در ایران با نیازهای روز بازار کار دنیا؛ یا سهمی در بازارهای کار خارجی نداشته ایم و یا بسیار ناچیز بوده است.

در طول یکی دو برنامه ۵ ساله توسعه ای کشور نیز برخی پیش بینی ها در این باره صورت گرفته بود که هیچ یک محقق نشد. در برنامه چهارم توسعه اعزام ۱۰۰ هزار نیروی کار به خارج از کشور مطرح بوده و در برنامه پنجم نیز در اینباره تاکید شده بود که هیچ یک موفقیت آمیز نبود.

حالا مقامات وزارت کار می گویند در آستانه تدوین برنامه ششم توسعه، به دنبال راهکارهایی برای فراهم شدن زمینه های اعزام نیروی کار به خارج از کشور هستند. همچنین این موضوع مطرح است که اساسا در سیاست گذاری ها به اعزام نیروی کار ساده فکر نمی شود و دولت به دنبال حل معضل بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی است.

محمد اکبرنیا در گفتگو با مهر با بیان این مطلب که در بخش خارجی به دلیل عدم ارتباط مناسب دیپلماسی با کشورهای دیگر، ارتباط بین دولت ها برقرار نبوده است گفت: اعزام انبوه نیروی کار باید از سوی دولت ها برنامه ریزی و هدایت شود.

۵۰ درصد مشکل ناآشنایی به زبان است

مدیرکل دفتر هدایت نیروی کار و کاریابی های وزارت کار اظهارداشت: تاکنون ۷۵ دفتر کاریابی بین المللی داشتیم که به دلایل ذکر شده، نیمه فعال مانده اند. برای اینکه ارتباط اعزام نیروی کار به خارج کشور قطع نشود، بر اساس توانمندی های کاریابی ها تا سقف ۵ هزار نفر اعزام کارجویان به خارج انجام شد.

اکبرنیا خاطرنشان کرد: برای شکستن نرخ بیکاری باید ارتباطاتی با کشورهای نیروپذیر برقرار کنیم و از طریق دولت و وزارت امور خارجه، این تعاملات را دنبال نماییم. استفاده از ظرفیت وزارت خارجه می تواند به شکست تورم بیکاری کمک کند.

وی ادامه داد: با توجه به نیازی که از سوی کشورهای نیروپذیر وجود دارد، باید با همکاری فنی و حرفه ای سطح توانمندی و آمادگی کارجویان برای فعالیت در بازارهای کار جهانی افزایش یابد. خارجی ها یکسری نیروهای دارای تخصص را در بازارهای کار خود می پذیرند و هر کشوری شاخص های خاص خود را دارد.

این مقام مسئول در وزارت کار تاکید کرد: متاسفانه کارجویان ما مشکل زبان دارند که حل این مسئله می تواند منجر به رفع ۵۰ درصد مشکلات کارجویان برای اعزام به خارج شود. با این وجود، در حال حاضر نیروهای ایرانی از برترین نیروهای خارجی شاغل در بازارهای کار بین المللی محسوب می شوند.

به گفته اکبرنیا، برخی کشورهای نیروپذیر مانند استرالیا خواهان نیروهای کار متخصص و ماهر ایرانی هستند و ما باید به سمت اعزام نیروی کار ماهر و متخصص پیش برویم. امروز دیگر دهه ۶۰ نیست که بتوانیم نیروی کار ساده اعزام کنیم چون به دلیل وجود بازار کار داخلی برای این نیروها، دیگر نیازی به اعزام نیروی کار ساده به کشورهای خارجی نیست.