آیت‌الله سیدعبدالله بلادی و مبارزاتش با استعمارگران

او تالیفات متنوعی دارد ازجمله: 1) ردورالسته 2) زلال المعین فی شرح احادیث الاربعین 3) کشکول 4) لوایح و سوانح 5) ایقاظ الحبیب فی مظالم الصلیب. این چند کتاب هر کدام در خور استفاده و شایسته مطالعه و بررسی است.

از افکار سیاسی، موضعگیری و مخالفت مرحوم بلادی با استعمار و دولت‌های استعمارگر و همفکری و معاضدت و همکاری با آزاداندیشان و حمایت از قیام‌ها و نهضت‌های مذهبی می‌توان به مقاله لایحه جادیه در محکومیت حرکت لیلخوف روسی و سربازان تزار، کتاب لوایح و سوانح مشتمل بر سخنرانی‌ها، نامه‌ها و تلگراف‌های ایشان در ایام جنگ بین‌الملل اول و قیام دلیران تنگستان اشاره کرد.

بلادی افزون بر رابطه دوستی با رئیس علی دلواری، با دیگر خوانین جنوب مانند زائر خضرخان، شیخ حسین چاه کوتاهی نیز ارتباط داشت. او حتی تلاش می‌کرد با برخی خوانین خائن و بیگانه‌پرست تماس حاصل کند و آنان را با ملت و آزادیخواهان پیوند دهد که البته موفق نشد.

منزل آیت‌الله بلادی واقع در محل بهبهان بوشهری‌ها کانون مبارزه با انگلیس‌ها بود. وی در منبرهایی که می‌رفت، جنایات استعمارگران را افشا می‌‌کرد و طی یک فتوای تاریخی، خرید و فروش کالاهای ساخت انگلیس را تحریم کرد. پس از اشغال بوشهر توسط انگلیسی‌ها وی به شیراز مهاجرت کرد و مورد استقبال مردم و علمای این دیار قرار گرفت. فعالیت‌های انقلابی و وطن‌دوستانه او از چشم جاسوسان دور نماند و نام وی در فهرست سیاه قرار گرفت. بلادی یکی از مخالفان قرارداد 1919 میلادی بود و در سخنرانی های مختلف به وثوق‌الدوله و مسببان این قرارداد می‌تاخت. با خواندن کتاب لوایح و سوانح، بسیاری از دیدگاه‌های بلادی روشن می‌شود. تلگراف‌های فراوانی از مکاتبات وی با مجلس دوره سوم موجود است که با مطالعه آن می‌توان بیشتر به مبارزات بلادی با استعمارگران پی برد.

آیت‌الله بلادی پس از هفت سال اقامت در شیراز به سال 1339 هجری قمری و با پایان قطعی جنگ جهانی اول و بیرون رفتن نیروهای اشغالگر انگلیس به بوشهر بازگشت. آیت‌الله سیدعبدالله بلادی بوشهری سرانجام در بیست و سوم محرم‌الحرام 1373 هجری قمری مصادف با 1331 شمسی در 81 سالگی دارفانی را وداع گفت.

پژوهش و مطالعه درباره این شخصیت می‌تواند باعث شروع پژوهش‌هایی در باب مبارزات مردم جنوب از نگاه روحانیت باشد و بواقع نگاه داشتن یاد این بزرگان می‌تواند به هویت تاریخی و فرهنگی سرزمین ایران بسیار کمک کند.

امید اخوی

جام‌جم

منابع:

1ـ رئیسعلی دلواری، مجموعه مقالات، کنگره بزرگداشت رئیسعلی دلواری، 1373 * 2ـ الابرار، عبدالکریم مشایخی، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1382 * 3ـ امید اخوی: دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه شیراز