شورش در لیانگ شان‌پو

جنگجویان کوهستان سریالی در گونه رزمی ‌و تاریخی باساختاری شبیه به افسانه‌های شرق دوربود.

رمان لبه آب

سریال جنگجویان کوهستان یک سریال ژاپنی است که براساس یک داستان چینی بسیار معروف به نام «لبه آب» نوشته و ساخته شده است. «لبه آب» یکی از چهار رمان برتر ادبیات بومی‌چین به شمار می‌آید.

می‌گویند شی‌ نائی ئان نویسنده چینی این داستان سرشناس است. هرچند در واقعی بودن چنین شخصیتی تردید وجود دارد.

داستان لبه آب روایت 108 قانون شکنی است که به کوه لیانگ می‌گریزند و آنجا را تبدیل به سرزمینی برای مبارزه با حاکم وقت قرارمی‌دهند. هرچند این گروه عاقبت مورد عفو امپراطور قرار می‌گیرند و برای مبارزه با دشمنان خارجی کشور به ارتش متحد می‌شوند.

این داستان یکی از چهار افسانه اصلی ادبیات بومی‌چین به‌شمار می‌آید و برخی از کارشناسان معتقد هستند که این داستان به دوران حضور مغول‌ها درچین و مخالفت و مبارزات مردم چین با آنها می‌پردازد.

درواقع این داستان با هدف ترویج شورش علیه حاکمان مغول به رشته تحریردرآمده است. شورشی که برای مردم عادی می‌توانست به معنای قدبرافراشتن علیه نظام فاسد حکومتی آن زمان باشد.

نکته جالب اینجاست که در مقاطع مختلف و در دوران حکومت‌های مختلفی همچون سلسله مینگ این کتاب در چین ممنوع بوده است، چرا که حکومت معتقد بود این کتاب روح شورش را در مردم آن زمان بیدار می‌کند و آنها برای جلوگیری از شورش‌های احتمالی این کتاب را برای مردم ممنوع کردند.

اما داستان لبه آب داستانی جذاب و گیرا با چاشنی نوعی طنزو فضای رزمی‌است. نکته جالب اینجاست که براساس این داستان تا به امروز فیلم‌ها و سریال‌ها و داستان‌های مصور زیادی به ساخته شده است.

حتی بازی‌های کامپیوتری نیز براساس داستان «لبه آب» ساخته شده‌اند که با استقبال مخاطبان بازی‌های کامپیوتری نیز همراه بوده است.

سریال جنگجویان کوهستان

جنگجویان کوهستان سریالی 26 قسمتی است که توسط شبکه تلویزیونی ان اچ کی ژاپن در سال‌های 1973 و 1974 ساخته شد.

این سریال در خلال سال‌های 1976 تا 1980 در انگلستان، فرانسه، هلند، اسپانیا و آلمان پخش شد.

همان‌طور که گفته شد در سال‌های اواخر دهه 60 هجری شمسی این سریال از شبکه یک تلویزیون ایران نیز پخش شد و با استقبال بالایی هم همراه بود.

نکته جالب درباره آن این‌که این سریال توسط ژاپنی‌ها ساخته شد اما لوکیشن‌های فیلمبرداری آن در کشور چین بوده است و این اولین همکاری چینی‌ها با یک کشور غیرکمونیست در ساخت یک اثر نمایشی از سال 1946 تا آن زمان که 1973 است به حساب می‌آید.

شورش لین چان علیه کائوچیو

سریال جنگجویان کوهستان داستان قهرمان جنگاوری به نام لین چان است که توسط کائوچیو حاکم آن منطقه مورد ظلم قرارمی‌گیرد.

لین چان از زندان کائوچیو می‌گریزد. او علیه حاکم سربه شورش گذاشته و به کوه لیانگ می‌گریزد. با اضافه شدن شورشیان که تعداد آنها به 108 نفر می‌رسد لیانگ شان پو یا همان قلعه‌ای که روی لیانگ تشکیل شده تبدیل به محلی برای مبارزه با حاکم محلی کائوچیو می‌شود.

از جنس کوروساوا

سازندگان ژاپنی این سریال در دهه 70 به نظر تحت تاثیر استاد بزرگ سینمای ژاپن آکیرا کوروساوا بوده‌اند، چرا که توالی صحنه‌های نبرد در این سریال بسیاری از کارشناسان و منتقدان اروپایی را به یاد آثار کوروساوا در دهه‌های 60 و 50 می‌اندازد.

نکته جالب توجه دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که در دهه‌های 60 و 70 میلادی سبک سینمای رزمی ‌از کشورهای شرق آسیا چون ژاپن، چین و هنگ‌کنگ آغاز و با استقبال ویژه‌ای از سوی سینماگران و مخاطبان سینما روبه‌رو شده بود.

سریال جنگجویان کوهستان نیز سریالی رزمی ‌است که در اوایل دهه 70 ساخته شد. در آن زمان آثار رزمی‌ در سینماهای اروپا و آمریکا در میان پرمخاطب‌ترین فیلم‌ها بودند و از همین‌رو سریال جنگجویان کوهستان نیز بسیار مورد توجه مخاطبان اروپایی و آمریکایی و به خصوص نوجوانان و جوانان قرار گرفت.

این سریال از یک سو نمایانگر هنرهای رزمی‌ و سنتی چین است و از سوی دیگر فکر سازنده ژاپنی که برخاسته از همان مکتبی است که آکیروکوروساوا نیز از آن می‌آید و شاید همین ترکیب جالب موجب شده است تا این سریال نه یک سریال ژاپنی یا چینی که سریالی رزمی‌ با ساختاری تازه است.

در این سریال به‌واسطه همین تلفیق داستان بومی ‌و سنتی چینی و تفکر سینمایی ژاپن شخصیت‌ها به اندازه کافی توسعه می‌یابند و همین موجب برقراری ارتباط عمیق عاطفی میان مخاطبان و شخصیت‌ها می‌شود.

همچنین در ساختار درام توطئه‌ها و موانعی که بر سر راه قهرمانان به وجود می‌آید به اندازه کافی پیچیده هستند و کنش‌های حاصل از این موانع و پیچیدگی‌ها موجب به وجود آمدن کشش برای پیگیری داستان می‌شود.

در برابر 108 قهرمان مثبت داستان با سرگروهی قهرمانی به نام لین چان ما یک آنتاگونیست یا قهرمان منفی به نام کائوچیو داریم که به اندازه کافی بد و قدرتمند است که باعث شود قهرمانان برای مبارزه با او هربار تا سرحد توان تلاش کنند.

نکته جالب دیگری که بر جذابیت داستان سریال جنگجویان کوهستان می‌افزاید این است که قهرمانان داستان باوجود داشتن خصیصه‌های ابرقهرمانی اما در نهایت وجوه انسانی را به نمایش می‌گذارند.

صحنه‌های مبارزه سریال جنگجویان کوهستان نسبت به آن زمان که اوایل دهه 70 میلادی و حدود 40 سال پیش است بسیار خوب از آب درآمده‌اند.

نکته قابل ذکر دیگر این که قهرمان‌های این داستان دارای خصوصیات ابرقهرمانی و فانتزی هستند و مثلا یکی از قهرمانان سرعت خیلی زیادی دارد، دیگری تبدیل به گردباد می‌شود و...

اما با این وجود تیم سازنده به‌خوبی از عهده به تصویر کشیدن این توانایی‌های فراانسانی برآمده است به طوری‌که حتی امروز که تکنولوژی و ساخت صحنه‌های عجیب و غریب فانتزی و تخیلی در سینما به اوج خود رسیده نیز هنوز جالب و باورپذیر به نظر می‌رسند.

مروری برآثار ساخته شده در آن زمان به خصوص نشان این حقیقت را به ما نشان خواهد داد که سینما در طول چهل سال اخیر هم پای تکنولوژی پیشرفتی خارق‌العاده داشته است.

لین چان

لین چان یا لین چانگ یکی از 108 قهرمان داستان لبه آب و قهرمان داستان سریال جنگجویان کوهستان است.

او قهرمان شمشیربازی و هنرهای رزمی ‌است که بعد از تعرض مردان حکومتی به خانواده‌اش مورد دسیسه قرار گرفته و به جرم اقدام به ترور علیه کائوچیو دستگیر می‌شود.

نقش لین چان را در سریال جنگجویان کوهستان آتسو ناکامورا بازیگر ژاپنی بازی کرده است. او متولد 1940 است و کارش را به عنوان بازیگر از سال 1962 و با تئاتر آغاز کرد و در دهه 70 با حضور در چند سریال تلویزیونی از جمله جنگجویان کوهستان به شهرت رسید.

او در سال 1995 به‌عنوان بهترین بازیگر نقش دوم برای فیلم شودان ـ ساسن دو جایزه روبان آبی و جایزه ماینیچی را از جشنواره فیلم کانکورس به دست آورد.

سانائه سوچیدا

یکی از شخصیت‌هایی که در سریال جنگجویان کوهستان به خصوص در میان مخاطبان ایرانی مورد توجه قرار گرفت تنها شخصیت زن اصلی این سریال هوسان نیانگ بود.

سانائه سوچیدا بازیگر ژاپنی و متولد 1949 است که در نقش هوسان نیانگ ایفای نقش کرده است. سوچیدا از دهه 60 کار بازیگری را با بازی در فیلم‌ها و سریال‌های ژاپنی آغاز کرد.

اوج کار او در دهه 70 بود هرچند در دهه 60 نیز در سریال‌ها و فیلم‌های مختلفی بازی کرد با این وجود در سریال جنگجویان کوهستان و با بازی در نقش هوسان نیانگ به اوج شهرت رسید و به بازیگری سرشناس بدل شد.

علاوه بر این سریال، او در بسیاری دیگر از سریال‌های موفق ژاپنی به‌عنوان بازیگر میهمان حضور داشته و البته بعدها به بازیگری مهم در عرصه فیلم‌های تبلیغاتی بدل شد.

کائوچیو

کائوچیو از صاحب‌منصبان امپراتور خوئیزونگ سلسله سونگ بوده است. کی ساتو، بازیگر سرشناس ژاپنی در سریال جنگجویان کوهستان در نقش کائوچیو ظاهر شده که آنتاگونیست یا بدمن این داستان به حساب می‌آید.

کی ساتو از بازیگران و گویندگان سرشناس ژاپنی است که موفق به کسب جایزه بهترین بازیگر را معتبرترین جشنواره فیلم ژاپن شده است.

صداهای ماندگار و جنگجویان کوهستان

متن نریشن یا گفتار متن سریال که از اهمیت زیادی در پیشبرد داستان برخوردار است را یکی از بهترین گویندگان متن به خصوص در آثار مستند به نام محمد خواجوی‌ها گفته است.

محمد خواجوی‌ها (مانی) مدیر دوبلاژ، گوینده رادیو و بازیگر به‌عنوان نخستین مدیر دوبلاژ سریال‌های تلویزیونی و اولین گوینده برنامه رادیویی «راه شب» شناخته می‌شود.

به گفته احمد رسول‌زاده پیشکسوت دوبله، نخستین دوبله تلویزیون برای شبکه دو ملی توسط شادروان مانی در سال 1341 انجام شد.

خواجوی‌ها یا همان مرحوم مانی یکی از بهترین گویندگان فیلم‌های مستند در تاریخ دوبله ایران به‌شمار می‌رود.

اما سرپرستی دوبلاژ سریال جنگجویان کوهستان برعهده بهرام زند بوده است که خودش در این سریال به جای لین چان، قهرمان داستان حرف می‌زند.

بهرام زند در سال 1323 در تهران به دنیا آمد. وی فعالیت دوبله را از سال 1344 آغاز کرد و از سال 1358، به‌عنوان مدیر دوبلاژ نیز فعالیت دارد.

جنس صدای بهرام زند و طنین پرصلابتی که برای اجرای نقش لین چان برگزیده باعث شده است تا یکی از بهترین صداپیشگی‌های تاریخ سریال‌های خارجی تلویزیون شکل بگیرد.

همچنین تسلط بهرام زند بر مدیریت دوبلاژ باعث شده تا این سریال در زمره بهترین سریال‌ها از نظر دوبله قرار داشته باشد.

در این سریال گویندگان مطرح دیگری نیز صداپیشگی کرده‌اند از جمله پرویز ربیعی که به جای شخصیت کائوچیو حرف زده است.

او یکی از جذاب‌ترین صداها را در میان گویندگان و صداپیشه‌ها دارد و از جمله آثاری که از او در یاد مانده دوبله آقای نجار در کارتون وروجک و آقای نجار یا صحبت به جای رابرت دووال در سری فیلم‌های پدرخوانده ساخته فرانسیس فورد کاپولاست.

مینو غزنوی از دیگر صداپیشه‌های سرشناس است که در سریال جنگجویان کوهستان به جای شخصیت هوسان نیانگ صحبت می‌کند.

از ‌آثاری که از مینو غزنوی به یاد همگان مانده می‌توان به دوبله او به جای جنیفر جونز در فیلم آهنگ برنادت وایرنه پاپاس در فیلم آتیلا اشاره کرد. او دوبلور فلرتیشیا در کارتون به یادماندنی گالیور و ماسکی در سری کارتون معاون کلانتر بود.

دوبله جنگجویان کوهستان که از اولین کارهای بهرام زند (در مقام مدیریت دوبله) است یکی از بهترین کارهای دوبله در بخش سینمای رزمی‌ است و حضور پرویز ربیعی در نقش کائوچیو و ناصر ممدوح در نقش صورت آبی و داریوش کاردان در نقش لوتای راهب ماندگاری خاصی به این سریال داد.

ضمن این‌که خود زند در نقش لین چان با تحکمی‌که او (به مقتضیات نقش) به صدای خود می‌داد یکی از بهترین کاراکترهای سینمای رزمی‌ را خلق کرد.

امید ذاکری نیا - قاب کوچک