دیپلماسی انرژی، گامی بلند به سوی اهداف مشترک

اشتیاق کشورهای مختلف برای حضور در این اجلاس حاکی از اهمیت و وزن غیرقابل انکار جمهوری اسلامی ایران در مسائل منطقه و فراتر از آن تاثیرگذاری در موضوعات بین‌المللی است.

از اجلاس کنونی به عنوان یکی از ابعاد دیپلماسی انرژی نام برده می‌شود. انکار نمی‌توان کرد که فرم و شکل دیپلماسی در سال‌های اخیر کاملا متفاوت از گذشته شده است و دیپلماسی فرهنگی یا دیپلماسی اقتصادی واژه‌هایی است که به‌کرات شنیده می‌شود. اکنون می‌توان از دیپلماسی انرژی که یک بال آن بر نفت و بال دیگر آن بر گاز متمرکز است، به عنوان شکل دیگری از دیپلماسی نام برد.

اگر بپذیریم اقتصاد در روابط بین‌الملل جایگاهی ممتاز دارد، انرژی و از جمله نفت و گاز در این میانه اهمیت خود را نشان می‌دهد.

سه کشور ایران، روسیه و قطر دارای بیش از نیمی از ظرفیت گاز جهان هستند و اگر مجمع کشورهای صادرکننده گاز که عمر آن هنوز به یک دهه نمی‌رسد، بتواند نظر خود را بر تعیین قیمت و داد و ستد گاز در سطح جهان اعمال کند، می‌تواند همچون اوپک، تاثیرگذار و سازمانی تعیین‌کننده باشد.

در کنار موضوعاتی که در ارتباط با انرژی و گاز مطرح می‌شود، بی‌شک موضوعات بین‌المللی و تحولات کنونی خاورمیانه، از محورهای مهم گفت‌وگوها میان سران کشورهای مختلف بوده است.

حضور آقای پوتین در این اجلاس همراه هیاتی عالی‌رتبه، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ به گونه‌ای که وی در بدو ورود با رهبر معظم انقلاب دیدار کرد که علاوه بر آن‌که نشانه اهمیت این ملاقات است، حاکی از اشتیاقی است که وی به دیدار با مقام معظم رهبری در بدو ورود داشته است. گرچه اقامت آقای پوتین کوتاه بود، اما اهمیت تبادل نظر وی با مسئولان عالی‌رتبه نظام می‌تواند موجب همگرایی بیشتر دو کشور درخصوص مسائل جهانی و دوجانبه باشد و انتظار می‌رود این موضوع در دیدار مقام معظم رهبری، کانون گفت‌وگوها بوده باشد.

موضوعات مهمی، ایران و روسیه را به خود مشغول کرده است که از جمله آنها می‌توان به تحولات در خاورمیانه، عراق، سوریه، یمن و مبارزه با تروریسم که اکنون به صورت بلیه‌ای جهانی، خود را به نمایش گذاشته است، اشاره کرد.

همکاری ایران و روسیه در این‌باره نه‌تنها در جهت خدمت به خاورمیانه و ایجاد صلح و ثبات در این منطقه بسیار حساس جهانی است؛ بلکه به صلح و ثبات در کل جهان کمک می‌کند.

غرب تا همین جای کار به خاطر سیاست‌های لجوجانه و غیرواقعبینانه و آتش‌افروزی سعودی‌ها، قافیه را به رقبای خود باخته است و دور از انتظار نیست که پس از این اجلاس، همگرایی‌های منطقه‌ای به‌ویژه میان ایران و روسیه به‌شدت و با سرعت افزایش یابد.

واقع‌بینی از سوی غربی‌ها، کلید برون‌رفت از بحران کنونی منطقه و دیپلماسی انرژی میان ایران و روسیه، گام بلندی برای رسیدن به اهداف مشترک است.

دکتر حمیدرضا آصفی - سخنگوی پیشین وزارت امور خارجه