ابتکار اراکی‌ها برای سه‌شنبه های بدون خودرو

این روزها فضای مجازی و گروه‌هایی همچون تلگرام به محیطی برای حرکت‌های روشنگرانه مردمی در زمینه‌هایی چون محیط‌زیست و میراث فرهنگی تبدیل شده است. مجال خوب این فضا و دسترسی عموم مردم به آن و فراهم بودن بستر لازم برای فرهنگسازی از یک سو و وجود بحران‌های نگران‌کننده‌ای همچون آلودگی هوا در کلانشهرها موجب شده تا برخی گروه‌های مردم نهاد در استان‌های مختلف با استفاده از این ظرفیت به فرهنگسازی و اطلاع‌رسانی برای رفع این بحران اقدام کنندزیرامسبب عمده آلودگی هوا خودروها و تردد بی‌شمار آنها در سطح شهرهاست و فرهنگسازی و نهادینه کردن فرهنگ استفاده بهینه و به جا از خودرو مهم‌ترین راهکار کاستن از این آلودگی است.

سه‌شنبه‌های سبز در اراک

یکی از گروه‌های مردم نهاد اراکی در همین زمینه دست به ابتکار جالبی زده و پیشنهاد سه‌شنبه‌های سبز را در این استان از طریق فضای مجازی و راه‌اندازی یک کمپین مطرح کرده است که بر اساس این طرح، از شهروندان اراکی خواسته شده در روزهای سه‌شنبه تا حد ممکن از خودرو استفاده نکنند و وسایل حمل و نقل عمومی، دوچرخه و حتی پیاده‌روی را جایگزین آن کنند.

عضو موسسه زیست محیطی حافظان طبیعت اراک که ایده اولیه شکل‌گیری کمپین سه‌شنبه‌های سبز از ذهن وی تراوش کرده و به فضای مجازی و گروه‌های فعال زیست محیطی در این فضا راه یافته است، در باره چگونگی شکل‌گیری این ایده به جام‌جم می‌گوید: اراک یک شهر صنعتی و بسیار آلوده کشور است که گرچه عمده آلودگی هوای آن به دلیل وجود کارخانجات و شهرک‌های صنعتی و پالایشگاه و نیروگاه است، اما تردد خودروها نیز طی چند سال اخیر در آن بسیار زیاد شده، به طوری که بخشی از آلودگی هوای اراک مربوط به خودروهاست، بنابراین ضرورت کاستن از این آلودگی‌ها احساس می‌شد. ایده راه‌اندازی کمپین سه‌شنبه‌های سبز نیز با توجه به همین نیاز و چالش جامعه و به منظور استفاده نکردن از خودروهای شخصی و جلب مشارکت مردمی برای کاستن از آلودگی هوا و کاهش ترافیک شهری شکل گرفت و سعی ما نیز بر این است که این طرح را با استفاده از فضای مجازی و رسانه‌ها به همه مردم معرفی و آنان را به استفاده از خودروهای عمومی ترغیب کنیم.

محمد بختیاری با بیان این‌که راه اندازی کمپین سه‌شنبه‌های سبز و طرح استفاده‌نکردن از خودرو در این روز، از حدود یک ماه پیش آغاز شده است، می‌افزاید: تاکنون چهار هفته از آغاز این طرح می‌گذرد، اما اقبال عمومی از این طرح توسط شهروندان اراکی از دو هفته پیش و پس از فراگیر شدن تبلیغات آن شروع شد، به طوری که روزهای سه‌شنبه دو هفته گذشته شاهد کاهش شدید تردد خودرو در سطح شهر اراک بوده‌ایم.

وی با اشاره به این‌که معرفی و تبلیغ برای اشاعه این کمپین اکنون در حال گسترش است، به طوری که اجرای این طرح پس از اراک در تهران نیز آغاز شده، یادآور می‌شود: استقبال عمومی در شهر اراک گرچه قابل قبول بوده، اما هنوز آن‌طور که باید گسترش نیافته و درصددیم با کمک رسانه‌ها و همراه‌کردن مسئولان استانی و کشوری، فرهنگ عمومی کاهش استفاده از خودرو را فراگیر کنیم.

جلب همکاری عمومی

معاون پایش و نظارت حفاظت محیط‌زیست اراک نیز با بیان این‌که راه‌اندازی چنین کمپین‌های مردمی می‌تواند سهم زیادی در کاهش آلاینده‌های شهر اراک داشته باشد، به جام‌جم می‌گوید: بخش زیادی از آلاینده‌های هوای اراک بویژه در فصل زمستان مربوط به تردد خودروهای تک‌سرنشین و وسایل گرمایشی منازل است، بنابراین اگر مردم خود به این باور و اعتقاد برسند که استفاده از خودرو و وسایل گرمایشی را تا حد ممکن کاهش دهند، شاهد کاهش آلودگی هوا نیز خواهیم بود.

رضا میرزایی با اشاره به این‌که هنوز بررسی دقیقی درباره سهم صنایع مختلف و خودروها در آلوده کردن هوای اراک صورت نگرفته است، می‌افزاید: اما مطالعه در این خصوص در بسته بازنگری طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک پیش‌بینی شده که در صورت تامین اعتبار به‌زودی اجرایی می‌شود، ضمن این‌که مسئولان استان و به‌ویژه حفاظت محیط‌زیست نیز اقداماتی همچون مقابله با صنایع آلاینده طبق استانداردهای محیط‌زیستی، گازسوزکردن خودروهای شهری، جلوگیری از تردد خودروهای آلاینده، ایجاد تقاطع غیرهمسطح و جلوگیری از استقرار صنایع در محدوده شهری آغاز کرده و به جد پیگیر راهکارهای کاهش آلودگی هوای این شهر هستند.

گسترش به سایر کلانشهرها

مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور نیز با تاکید بر موثر بودن راه‌اندازی کمپین سه‌شنبه‌های سبز در سطح کلانشهرهای کشور به جام‌جم می‌گوید: پیشنهاد راه‌اندازی این کمپین توسط یک گروه از NGO‌های (گروه‌های مردم نهاد) شهر اراک مطرح شد و ما به عنوان سازمان حفاظت محیط زیست از این کمپین حمایت کردیم و از آنجا که امسال سال همدلی دولت و ملت است، این حمایت نیز می‌تواند در راستای این همدلی تلقی شود.

محمد درویش با اشاره به این‌که اراک از جمله شهرهایی است که در چند سال اخیر به‌شدت با بحران آلودگی هوا مواجه بوده است، می‌افزاید: اعضای این کمپین هم پیشنهاد دادند که بهتر است اولین گام را در راستای کاهش آلودگی هوا خود شهروندان ساکن در شهرهای بزرگ و آلوده کشور مثل تهران، شیراز، مشهد، قم، تبریز و اصفهان بردارند و سپس از مسئولان کشور و نهادهای مربوط نیز انتظار داشته باشند که آنها هم به جد به وظیفه خود در این راستا توجه و عمل کنند.

حمایت رسانه ملی

وی با بیان این‌که امیدواریم با همکاری مردم و حمایت مسئولان در راستای استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و مترو در روز سه‌شنبه و نهادینه کردن این اقدام، پس از 58 سال شاهد آسمان آبی در کلانشهرها باشیم، می‌گوید: البته اطلاع‌رسانی در این زمینه تازه آغاز شده و درحال گسترش است و رسانه ملی هم از این هفته به این ماجرا پیوست، به طوری که در همین راستا روز گذشته در کارگروه رسانه ملی با حضور جعفری جلوه، رئیس شبکه دو سیما و برخی دیگر از مدیران این رسانه، این مساله را مطرح کردیم و آقای جعفری جلوه به نمایندگی از رئیس سازمان صدا و سیما قول دادند که به این موضوع بپردازند. یک برنامه هم روز گذشته در همین زمینه از تلویزیون پخش شد، کلیپ‌هایی هم با این موضوع ساخته شده و اطلاع‌رسانی در این خصوص درحال گسترش است.

درویش با اشاره به این‌که امیدواریم اوج همیاری و همدلی در این زمینه را در روز ملی هوای پاک؛ یعنی 29 دی ماه که اتفاقا سه‌شنبه نیز هست، شاهد باشیم، یادآور می‌شود که آقای جعفری جلوه نیز در همین راستا وعده دادند در روز ملی هوای پاک از تمام مدیران رسانه ملی بخواهند که از خودرو شخصی استفاده نکنند. از سویی قرار شد که خانم ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز از رئیس‌جمهور بخواهند که در این روز از مدیران تمام ادارات دولتی بخواهند خودروی شخصی خود را از منازلشان بیرون نیاورند که امیدواریم با این اقدامات موج گسترده‌ای ایجاد شود که به رفع بحران آلودگی هوا کمک کند.

فاطمه مرادزاده