مسیر پرپیچ و خم؛ به سمت رشد و بالندگی

به گزارش جام جم ورزشی ، بدون در اختیار داشتن امکانات سخت‌افزاری لازم و بدون در نظرگرفتن موارد دیگری همچون فقدان یک برنامه جامع، ورزش بانوان ایران کماکان به راه پرفراز و نشیب خود ادامه می‌دهد. در سال‌های اخیر ورزش بانوان در عرصه‌های بین‌المللی توفیق‌های بسیار بزرگی در میدان‌های بین‌المللی به دست آورد و در راستای همین پیشرفت‌ها، حمایت‌ها از بانوان ورزشکار بیشتر شد، اما با این وجود حمایت‌های رو‌به افزایش، همچنان ورزش بانوان خلأ بزرگ حمایتی را در بطن خود احساس می‌کند. اما واقعا مشکل ورزش بانوان چیست و چرا این ضعف‌ها شناسایی نمی‌شوند؟

البته این‌طور هم نیست که مشکلات و ضعف‌های ورزش بانوان به طور کلی فراموش شده باشد. در مدت اخیر تحقیقات و برنامه‌های راهبردی متعددی در این زمینه انجام شده و وزارت ورزش و جوانان اخیرا با طرح این سوال که «کدام مورد در رشد ورزش بانوان اولویت دارد؟» یک نظر‌سنجی انجام داد که در آن گزینه «دسترسی آسان بانوان به فعالیت‌های ورزشی» بیشترین رای را آورد، ارتقای جایگاه مدیریتی در ورزش به عنوان اولویت دوم انتخاب شد و ایجاد بستر مناسب برای حضور جهانی ورزشکاران هم اولویت سوم قرار گرفت. اما نیازهای ورزشی اصلی ورزش بانوان چیست که اگر رفع شود پیشرفت بیشتری حاصل می‌شود؟ در گفت‌وگو با برخی از صاحب نظران در این باره شاید به پاسخ‌های بیشتری هم برسیم.

بدون امکانات، بدون ورزش

نخستین گزینه انتخابی در نظرسنجی وزارت ورزش و جوانان از سوی کاربران «دسترسی آسان بانوان به فعالیت‌های ورزشی» بود. این گزینه امری بدیهی برای ورزش بانوان به شمار می‌رود. اصلا وقتی سخت‌افزارهای ورزشی موجود نباشد و علاوه‌بر آن برخی از رشته‌های ورزشی در شهرهای مختلف برای بانوان آموزش داده نشود، چطور می‌توان انتظار داشت که ورزش بانوان پیشرفت کند؟ فاطمه کرم‌زاده نایب‌رئیس فدراسیون بسکتبال در امور بانوان در رابطه با موضوع مطرح شده به جام بانوان گفت: «امکانات موجود برای ورزش کردن نقش اساسی را ایفا می‌کند. فرض کنید فردی علاقه‌مند به بسکتبال باشد. اگر توپ بسکتبال، حلقه بسکتبال و جایی برای فعالیت او موجود نباشد چطور می‌توان انتظار داشت او پیشرفت کند؟ از همه مهم‌تر او به تنهایی نمی‌تواند اصول را بیاموزد و فردی باید اصول ابتدایی را به وی آموزش دهد. » وی افزود: « تا امروز فعالیت‌های زیادی در سراسر کشور برای بهبود امکانات ورزشی انجام شده اما کاستی‌های فراوان در بخش بانوان را بسیار حس می‌کنیم و هنوز راه بسیار طولانی تا سر و سامان دادن کامل اوضاع داریم.»

در حالی دسترسی آسان به ورزش بانوان اولویت نخست برای پیشرفت و رشد ورزش بانوان برشمرده می‌شود که در بسیاری از استان‌های کشور از جمله خود تهران امکانات مناسبی برای ورزش بانوان وجود ندارد.

امان از مدیران نالایق

وقتی صحبت از پیشرفت ورزش بانوان و رفع نواقص و موانع آن به میان می‌آید باید بدون تعارفات معمول صحبت کرد. مسلما نحوه مدیریت بر ساز و کار یک رشته ورزشی تاثیر مستقیم و عمده‌ای بر پیشرفت همان ورزش دارد. اینجا باید پیش از هر چیزی مدیریت و نوع آن را مورد بررسی قرار داد. این موضوع که مدیریت‌های ناکارآمد به خودی خود مانع بزرگی بر سر راه ورزش و ورزشکاران زن بوده به هیچ عنوان قابل کتمان نیست. چه بسا مدیرانی که ورزش بانوان را اصلا حساب نکرده و حتی اخیرا موردی داشتیم که در یکی از فدراسیون‌های ورزشی تیم ملی را منحل کرده‌اند. مدیریت ناکارآمد همیشه بین ورزش بانوان و مردان تبعیض قائل شده و بانوان ورزشکار را به بهانه‌های واهی از‌جمله احتمال قطعی نتیجه نگرفتن به رقابت‌های بین‌المللی اعزام نکرده است. مدیریت‌های ناکارآمد نیز نقش زیادی در پیشرفت بسیار ناچیز ورزش بانوان در بخش‌های مختلف دارد.

الهه عرب عامری، نایب‌رئیس فدراسیون فوتبال در امور بانوان نیز در این‌باره گفت: «یک مدیر به تنهایی نمی‌تواند کاری انجام بدهد. او باید تمام ابزارهای موجود را در اختیار داشته باشد تا بتواند نتیجه لازم را بگیرد. متاسفانه در بسیاری از موارد با کمترین امکانات از یک مدیر بیشترین نتیجه و موفقیت درخواست شده که غیرمنطقی است. از سویی دیگر روند برعکس را هم می‌توانیم شاهد باشیم، برای مثال مدیری که همه ابزارهای موجود را دارد، اما نمی‌تواند نقشه راه درستی بر اساس نداشتن دانش یا بی‌تجربگی ترسیم کند. به هر حال مسلم است که نحوه مدیریت نقش بسیار زیادی در پیشرفت یک رشته ورزشی دارد و اگر این مدیریت نالایق و ناکارآمد باشد نمی‌توان انتظار گرفتن نتایج مورد نظر را داشت.»

رویای حضور مداوم جهانی

برای پیشرفت ورزش بانوان دیگر باید چه کار انجام بدهیم؟ ابزارها و امکانات لازم را فراهم کردیم، مربیان با‌تجربه را به تمام نقاط کشور فرستادیم و مدیران لایق و آبدیده و کارکشته را هم بر مسند گذاشتیم. حالا باید نگاه‌هایمان را به سمت و سوی افق‌های دورتر ببریم و به آن سوی مرزها نگاه کنیم، جایی که رقابت‌های برون‌مرزی می‌تواند بستر مناسبی برای افتخارآفرینی بانوان ورزشکار ایرانی باشد. کدام‌یک از روسای فدراسیون‌های ورزشی این را می‌پذیرند که ورزشکاران زن را به‌طور مرتب به رقابت‌های برون‌مرزی اعزام کنند؟ کافی است نگاهی به اوضاع برخی از فدراسیون‌های ورزشی بیندازیم. برخی از فدراسیون‌ها به بهانه نتیجه نگرفتن و ضعیف بودن تیم بانوان را به رقابت‌های جهانی نمی‌فرستند همانند فدراسیون پینگ‌پنگ. برخی دیگر از فدراسیون‌ها تلاشی برای اعزام تیم‌های بانوان به رقابت‌های برون‌مرزی انجام نمی‌دهند همانند فدراسیون بسکتبال. برخی از فدراسیون‌ها اصلا در بخش بانوان دیگر اعزامی نخواهند داشت همانند فدراسیون جودو و کوراش و فدراسیون‌هایی هم مانند شنا و ژیمناستیک که هرگز اعزام برون‌مرزی به رقابت‌های معتبر جهانی و آسیایی نداشتند که توجیه آنها البته کاملا منطقی است. باید بستر مناسبی را جهت حضور بانوان در رقابت‌های معتبر برون‌مرزی فراهم کرد، اما واقعا چگونه؟ پدیده بلوری‌زاده، کارشناس دوومیدانی و والیبال در این رابطه به جام بانوان گفت: «مدیریت قوی و با‌نفوذ و البته مدیری که دیدگاه وسیعی داشته باشد همیشه ورزش بانوان را به سمت جلو هل می‌دهد، حتی اگر در رقابت‌های برون‌مرزی سپری دفاعی در برابر بانوان محجبه وجود داشته باشد، یک مدیر خوشفکر می‌تواند تمام این مسائل را با رایزنی‌ها و تدابیر مختلف حل کند. اما مشکل اینجاست که متاسفانه در ورزش ما بسیاری از مدیران نسبت به ورزش بانوان بی‌اهمیت هستند.»

در انتظار یک روند پرسرعت

کاستی‌های ورزش بانوان به این موارد خلاصه نمی‌شود و نخواهد شد. لایه لایه ورزش بانوان پر از مشکلاتی است که به نوبه خود می‌تواند امور را برای مدت زمان زیادی عقب بیندازد. ابزارهای دیگری هم نیاز است از‌جمله: «تربیت نیروی انسانی هم در راستانی بازیکن‌سازی و هم در راستای مربی‌سازی»، «استعدادیابی مداوم»، «استفاده از نیروهای باتجربه خارجی»، «تخصیص بودجه کلان به ورزش بانوان» و... موارد دیگری هستند که در بسیاری از رشته‌های ورزشی جای خالی آنها احساس می‌شود. ورزش بانوان در حال پیمودن راه پر‌پیچ و خمی است که در صورت اختصاص کمک‌های بیشتر این شرایط روند پرسرعت‌تری به خود خواهد گرفت و به نتایج بهتری ختم خواهد شد.

هیلدا حسینی‌خواه / جام جم آنلاین